Pusulalar Gerçekten Kuzeyi Mi Gösteriyor?
 

Dünyanın kendisi. çekirdeğindeki soğumamış kısımlarından dolayı dev bir
mıknatıstır. Bu büyük mıknatısın artı ve eksi uçları kuzey ve güney
kutuplarındadır. Ancak bildiğimiz coğrafi kutuplarda değil. Pusulanın minik ucu
tam kuzeyi göstermez. gösterdiği noktaya magnetik kutup denir.
Pusulanın gösterdiği kuzey yönünü devamlı takip ederseniz kuzey kutbuna
hiçbir zaman ulaşamazsınız. O noktadan 7 derece yani kilometrelerce
uzaklıktaki magnetik kutba varırsınız. Olayın ilginçliği bu kadarla da bitmiyor.
Bilimin kesin olarak saptadığı bir sürpriz daha var. Bu magnetik kutupların
yerleri de sabit değil. zamanla değişiyor. kuzey güneye. güney kuzeye geliyor.
Eğer elinize bir pusula alıp zaman yolculuğu yapabilseydiniz. birkaç milyon yıl
önce pusulanızın kuzey gösteren ucuna bakarak seyahat edince sizi penguenlerin
büyük atalarının karşıladığını. yani güney kutbuna vardığınızı şaşırarak
görürdünüz.
Magnetik kutupların niçin ve nasıl yer değiştirdikleri henüz tam bilinmiyor. Bu
olayın dünyada kraterlerin oluşması. iklimlerin değişmesi. bazı canlı türlerinin
yok olması gibi olaylarla yakın ilgisi olduğu sanılıyor. Bilim insanları magnetik
kutupların yer değiştirmesinin 170 milyon yılda yaklaşık 300 defa
tekrarlandığını. bugünkü konumuna en son 750 bin yıl önce geldiğini ileri
sürmektedirler.
Sadece magnetik kutupların yer değiştirmelerinin değil dünyanın magnetik
alanının bile başlangıçta nasıl oluştuğu tam açıklığa kavuşmuş değil. Teorilere
göre dünyanın merkezindeki sıvı halindeki çekirdek bölümündeki ısı. dış demir
katmanlara ulaşarak dünyanın dönüşü ile beraber bir dinamo etkisi yaparak
magnetik alanı meydana getirmiştir.
Yerkürenin magnetik alanının şiddet ve doğrultusunu ölçmek için 1979
Ekiminde uzaya gönderilen 'Magsat' uydusu 3 yıla yakın görev yapıp da
yanmadan önce gönderebildiği en önemli bilgi. magnetik alanının şiddetinin
gittikçe azaldığı. her on yılda şiddetinden yaklaşık yüzde birini yitirdiği. böyle
giderse muhtemelen bin yıl sonra magnetik kutupların yerlerinin tekrar
değişebileceği bilgisiydi.