İnönü Meydan Muharebesi (İkinci)
 

Kurtuluş Savaşı'nda, Kurtluş savaşlarına ilişkin liste için tıklayınız.

Millî Mücadele ordusunun, Yunanlılara karşı kazandı ikinci muharebe. Kurtuluş Savaşı

İnönü Meydan Muharebesi (birinci) de yenilgilerinin acısını unutmayan bunu kazanacakları bir başarı ile yok etmek isteyen Yunanlılar, çok geçmeden yeni bir taarruz hazırlığına giriştiler.


Taarruzun amacı, Türk Ordusunun teşkilâtlanmasına vakit bırakmamak, ilk muharebede Kurtuluş Savaşı'nda, Millî Mücadele ordusunun kazandığı ilk muharebe. Batı cephesinde ilerlemelerine devam eden Yunanlılar, Ethem ile bir takım kuvvetlerinin kendilerine katılmasını fırsat bilerek Bursa...

Eskişehir ve Eskişehir Türkiye'nin en hızlı kalkınan illerinden biridir. 29°58' ve 32°04' doğu boylamları ile 39°06' ve 40°09' kuzey enlemleri arasında kalan il toprakları, Ankara, Afyonkarahisar, Kütahya, Bilecik ve Bolu illeri ile çevrilidir.

Kütahyayı almak, daha sonra Ankara üzerine yürümek ve Büyük Millet Meclisi Hükûmetini dağıtmak suretiyle Kütahya rengârenk çinileriyle, Türkiyenin çini atölyesi olarak bilinen, şifalı kaplıcaları ile meşhur, millî târihimizde müstesnâ bir yeri bulunan, Ege bölgesinin İçbatı Anadolu bölümünde yer alan il. 38o 70 ve 39o 80 kuzey enlemleri ile 29o 00 ve 30o 30 doğu boylamları arasında yer alır.

Sevr Antlaşmasının hükümlerini yürürlüğe koymaktı. Yunan Genel Kurmayı, İtilâf Devletleri, savaştan sonra yenilmiş devletlerle ayrı ayrı barış - antlaşmaları yapmışlardı. Osmanlı Devleti ile hemen barış yapmağa yanaşmıyorlardı. Hazırlayacakları barış şartlarını Osmanlı Hükümetine kabul ettireceklerinden emin bulunuyorlardı. Fakat mütarekeden sonra, aradan geçen iki sene içinde, Millî Kurtuluş hareketi başlamış, Ankara' da yeni bir Türk Hükümeti kurulmuştu.


Bu sırada İtilâf Devletleri San-Remo Konferansında Osmanlı Devletine teklif edecekleri barış şartlarını haz

Ankara'nın zaptı halinde Türk Ordusunun bu şehrin doğusuna çekilerek bir savunma hattı teşkil edeceğine ihtimal vermemekte idi. Çünkü yol ve demiryolu şebekesi yoktu. Türk Ordusu yiyeceksiz ve cephanesiz kalacaktı. Dağılmaya veya teslim olmaya mahkûmdu.


Bu sıralarda Yunan Ordusunun kuvvetleri Bursa ve doğusunda, Uşak ve doğusunda, Ankara Türkiye Cumhuriyetinin başkenti ve ikinci büyük şehri. Nüfus bakımından İstanbul'dan, yüzölçümü bakımından da Konya'dan sonra ikincidir. Bolu, Çankırı, Kırıkkale, Kırşehir, Konya, Aksaray ve Eskişehir arasında yer alır. 38°33' ve 40°47' kuzey enlemleri ile 30°52' ve 34°06' doğu boylamları arasındadır. Batıdan doğuya, kuzeyden güneye transit yolların düğüm noktasıdır.

İzmit' te ve Gebze'de grupla dağılmıştı. Türk Kuvvetleri ise, Eskişehir'in kuzey batısında, Dumlupınar doğusunda ve Kocaeli cephesinde bulunuyordu. Yunanlılar 23 Mart 1921 de Bun ve Uşak batısında üstün kuvvetlerle Eskişehir ve

Afyon istikametinde ileri harekete geçtiler. Bu kuvvetlerin miktarı 40.000 tüfek, 3.700 den fazla ağır ve hafif makineli tüfek, 144 top ve 1.200 kılıçtan (süvari) ibaretti. Buna karşı Türk kuvvetleri Eskişehir ve İnönü Bölgesinde Afyon Alm. Opium (n.), Fr. Opium, İng. Opium. Familyası: Gelincikgiller (Papaveraceae), Türkiyede yetiştiği yerler: Afyon, Isparta Uşak, Denizli. Elde edildiği bitki: Haşhaş (Papaver somniferum),

İsmet Paşa Kumandasında 15.000 tüfek, 150 hafif ve ağır makineli tüfek, 900 kılıç ve 50 top ile Afyon ve batısında Refet Paşa kumandasında 9.000 tüfek, 64 makineli tüfek, 400 kılıç ve 51 top kadardı.

Bursa, Bilecik ve Pazar köy üzerinden ilerleyen Yunan kuvvetleri, 26 Mart akşamı, muharebeyi İnönü mevkilerinde kabul etmeye karar vermiş olan İsmet Paşa'nın batı cephesi birliklerinin sağ kanadı ile temas ettiler. Ertesi gün bütün cephe boyunca taarruza başladılar. Kuvvetlerimiz merkez ile sol kanadımızda bazı gerileme hareketleri yapmaya mecbur kaldılar. Bununla beraber erlerle subaylarımızın ve hattâ kumandanlarımızın omuz omuza çöküşmesi sayesinde mevziiler muhafaza edildi. 30 Mart'ta Yunanlılar, aldıkları takviye birlikleri ile yeniden taarruza geçtiler. Türk kuvvetlerinim sağ kanadı Ankara'dan gelen ve aralarında Muhafız Gücünün de bulunduğu takviye kuvvetleri ile düşman üzerine karşı taarruza geçince, Yunan taarruzu kesin olarak kırıldı. 30/31 Mart gecesi, Yunanlılar perişan bir şekilde geri çekilmeye başladılar. Şiddetle takip edildiler. Bu suretle ikinci İnönü zaferi de kuvvetçe üstün düşmana karşı az kuvvet, fakat üstün bir iman ve yüksek fedakârlıkla kazanılmış oldu. Muharebenin neticesini günlerden beri heyecanla bekleyen Türk umumî efkârı İnönü zaferini büyük törenlerle kutladı. Mustafa Kemal'in Batı cephesi kumandanına yazdığı tebrik telgrafında da dediği gibi İnönüde yalnız düşman değil, milletin ters dönmüş olan talihi de artık yenilmişti.


İnönü zaferi 8, Nisan'da kazanılan Aslıhanlar zaferi ile tamamlandı. Yunanlılar İnönüye taarruz ederken Uşak bölgesinde Afyonkarahisar istikametinde taarruza geçmişler 24 Mart'ta Dumlupınar'daki mevzilerimizi düşürerek 28 Mart'ta Afyonkarahisarı zapt etmişler ve Konya İstikametinde yürüyüşe geçmişlerdi. Fakat İnönü zaferi kazanıldıktan sonra Türk birlikleri Yunanlıların yar kuvvetlerini tehlikeye düşürünce, Yunar kuvvetleri Afyon'u boşalttılar ve geri çekilmeye başladılar. 8 Nisan'da Aslıhanlarda mağlûbiyetleri bu cephedeki durumun lehimize halledilmesine sebep oldu. Yunanlılar, Uşak'ta takviye aldıkları için Dumlupınar'ın alınmasından vazgeçilerek cephenin kuvvetlendirilmesiyle meşgul olunmaya başlandı (11 Nisan 1921).