İslamcılık
 

İslamcılık İslamiyeti batı karşısında "ideolojik" bir boyutla öne çıkaran düşünce ve hareket tarzı. İslamcılık, Arapça "selem" kökünden alınmış olan İslam (Arapçası الإسلام,), sözlükte, "itaat etmek, boyun eğmek, teslim olmak, kötülüklerden salim bulunmak, selamete ulaşmak" vb. anlamlara gelen bir mastardır. İslam Hz. Muhammed (s.a.v)'e Allah tarafından vahiyle bildirilen son ve kâmil dinin adıdır. Bu dine uyanlara Müslüman denir.

19. yüzyılda geleneksel din anlayışını batı karşısındaki mağlubiyetin sorumlusu sayan, batı tehdidi ile kendilerini karşı karşıya kalmış hisseden geleneksel ve yeni aydın sınıf arasında kendine zemin bulmuştur.


Doğuşu


Batılı güçlerin İslam dünyasına özellikle askeri ve ekonomik alanlardaki meydan okuyuşunun hız kazandığı 18.ve 19.yüzyıl döneminde 19. yüzyıl olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler

müslüman aydınların aradığı kurtuluş reçetelerinden biri olarak ortaya çıkmıştır. Cemaleddin Efgani, Reşid Rıza, Muhammed Abduh gibi yazarların eserlerinde geleneksel İslam düşüncesi ve anlayışının eleştirisiyle ilk nüvelerini göstermeye başlamıştır. Sözkonusu yazarların eserlerinde görülmeye başlanan dindeki doğaüstü bazı ifadelerin "hurafe" ile nitelendirildiği, geleneksel dini otoritelerin önemsizleştirildiği ve dinin yeniden yorumlanmasına ihtiyaç duyulduğu anlayışı tüm müslüman ülkelerde yankı bulmaya başlamış dönemin Osmanlısında da dindarlıklarıyla bilinen birkısım alim de bu görüşlerden etkilenmişlerdir. Bunun neticesinde Müslüman isim, din bilgisi Arapça muslim + Farsça -¥n (Türkçede teklik olarak kullanılır) kelimlerinden oluşmuştur. Aşağıdaki anlamlarda kullanılır:

Mehmet Akif Ersoy , Mustafa Sabri Efendi ve daha nice şair, bilgin ve yazar müslümanlar ile İslamiyet arasındaki ayırımı güçlü bir şekilde vurgulayıp dönemin İslam anlayışının İslam toplumlarını geri bıraktığı şeklinde bir yaklaşımı savunmaya devam etmişlerdir.


Değerlendirme

İslâmcılık akımına sonraları sosyolojik ve dini yaklaşımı sebebiyle birtakım eleştiriler yöneltilmiştir. Kendi içinde teknik ile düşünce arasındaki ilişkiyi göremeyip dini salt bir takım ahlaki boyutlarından ibaret kabul edip teknolojiyi yüceltmek gibi bir çelişkiyi İslâmcılık akımı kendinde barındırmaktadır. Türkiye ve diğer müslüman ülkelerde bu sıfatla anılan yazarların etkisi hâlâ derin bir şekilde sürmektedir ve bu durum İslamcılık akımının ve yazarlarının daha yakından incelenmesini gerektirmektirmektedir. Ne yazık ki ilgili akımı derinlemesine tahlil eden çalışma sayısı şu an itibariyle çok yetersizdir.


Kitap

İsmail Kara : Türkiye'de İslâmcılık Düşüncesi
Türkiye'de İslamcılık düşüncesi : metinler kişiler
Mümtaz'er Türköne : İslamcılığın doğuşu : siyasi ideoloji olarak
Tarık Zafer Tunaya: İslâmcılık Akımı
Tanıl Bora (haz.) : İslâmcılık : Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce (Ciltli) 6



==Göz At==

Mehmet Akif Ersoy (d. 1873 - 27 Aralık 1936) Türk şair ve düşün adamı, Türk Milli Marşı yazarı. Mehmet Akif, İstiklal Marşı'nı yazmış, günlük konuşma dilinin şiirle kaynaşmasını sağlayarak halkçı bir nazmın doğuşuna ön ayak olmuştur.

Mehmet Akif Ersoy
İsmail Kara
Haksöz
Özgür Düşünce ve Eğitim Hakları Derneği


Linkler

http://www.patikalar.net/saidhalim/islamlasmak1.htm İslamlaşmak
[http://www.karakalem.net/?article=63 İslamcılık Projesinin Yüzyılı
http://farabi.selcuk.edu.tr/suzep/tarih/ders_notlari/guz_yariyili/bolum_5/bolum05.html Osmanlı Devletinde Son Dönem Fikir Hareketleri
http://www.yasinaktay.com/git.asp?nereye=Ayrinti&id=665 İslamcılık, muhafazakarlık ve Türk Müslümanlığı
http://www.iktibas.info/dergi/2004/eylul/degerlendir.htm İletişim'den "İslamcılık" dosyası