Arslan Baba
 

Arslan Baba ( Özbekçe: Arslon Bob, Arslon Bobo, Arslon Xo`ja) Özbekistan'ın tek resmi dili olup Orta Asya genelinde konuşulan Türki bir dildir. Kuzey ve güney şiveleri olmak üzere iki şivesi vardır. Kuzey şivesi 18.000.000'a yakın bir topluluk tarafından Özbekistan'da, Güney şivesi ise yaklaşık 1.500.000 nüfuslu bir azınlık tarafından Afganistan'da konuşulur. Özbekçe Uygurca'ya yakın bir didir. Ortaçağ'da Orta Asya'nın en önemli kültür ve bilim dili olmuştur.

Ahmed Yesevi`nin ilk hocasıdır. Arslan Baba`nın doğum ve vefat tarihleri hakkında kaynaklarda bilgi yoktur. Aslen Türk olup Ahmet Yesevi (1093 - 1156) Osmanlı topraklarında doğmasa da, Osmanlı döneminde yaşamasa da Ahmet Yesevi'nin Osmanlı İmparatorluğu üzerinde önemli etkileri olmuştur. Etkileri günümüze kadar ulaşan Ahmet Yesevi, 11. Yüzyılın ikinci yarısında bugünkü Kazakistan'ın Çimkent şehrinin doğusundaki Sayram kasabasında doğmuştur. Sayram, o dönemde önemli bir kültür ve ticaret merkezidir.


Babasının ölümünden sonra, ablası ile birlikte Sayram yakınlarındaki Yesi'ye yerleşen Yesevi,

Taşkent`li olduğuda rivayet edilmektedir.

Özbekistan'ın başkenti. Eski Sovyetler Birliğindeki şehirler arasında Moskova, Leningrad ve Kievden sonra nüfus bakımından dördüncü sırada yer alırdı. İki milyonu aşkın bir nüfûsa sâhiptir. Çirçik Vâdisinde, 450-480 m yükseklikte kuruludur. Çirçik Nehrine bağlı bir çok kanal şehrin içinden geçer. Târihte Çaç, Çaçkent, Şaşkent ve Binkent gibi çeşitli isimlerle anılmıştır. Kuruluşunun mîlâttan önce olduğu rivâyet edilmektedir.

Yesevi menkıbelerine göre Yesevilik İslam`da kadın-erkek denkliğini yaşatan bektaşiliğin de beslendiği tasavvuf yolu.

Ashab-ı Kiramım büyüklerinden olup 400 veya 700 yıl yaşamıştır. Bir zaman, Ashab-ı Kiram ya da Eshab-ı Kiram ("Ulu Ashab" veya "Ulu Sahabeler"), sahabelere verilen isimdir. Daha çok bir hürmet ifadesidir. Eshab kelimesi, sahibin ve sahabe kelimesi de sahabin çoğuludur. Sahabi, Hz. Muhammed'i hayatta ve peygamber iken bir an gören, eğer kör ise, bir an konuşan büyük veya küçük, mümine denir. Sahib kelimesi de bu manadadır. Sahabe de eshab manasınadır.

Mezar-ı Şerifte bulunduğu ve Afganistan`ın kuzey kesiminde kent. Afganistan`ın 4. büyük şehri olan Mezar-ı Şerif aynı zamanda Belh ilinin yönetim merkezidir. Özbekistan sınırının 56 km güneyinde, deniz seviyesinden 380 m yüksekte yer alır. Adı, Hz. Ali`nin mezarının burada bulunduğu inancından ötürü verilmiştir. Ali`nin gömülü olduğu söylenen yerde mavi çinili bir cami ve bir türbe yer alır.

İmam Rıza`nın öğrencisi olduğu söylenen Arslan Babanın, Yesevi`nin manevi yücelmesinde önemli bir yeri vardır. Ahmet Yesevi`nin geleceği hakkında aldığı işaret üzerine Türkistan`a gitmiş, uzun yıllar orada yaşadıktan sonra Ahmet Yesevi`yi bulup ilim öğretmiştir. Arslan Baba, rivayete göre; düzenleMart 2007

Muhammed`in emanet ettiği hurmayı Ahmet Yesevi`ye ulaştırmak görevini üstlenmiştir. Divan-ı Hikmet`te bu hadise şöyle dile getirilir: Yedi yaşta Arslan Bab`a selam verdim, Hak Mustafa emanetini lutfedin dedim, Hem o vakit bin bir zikrini tamam ettim, Nefsim ölüp lâ- mekâna yükseldim işte.

Bir rivayete göre de Muhammed`in verdiği hırkayı giydirir. Ayrıca ona bin bir zikir telkin eder. Bu olaydan bir süre sonra da vefat eder. Yesevi, Aslan Baba`nın vefatından sonra, onun son işaretine uyarak peygamber

Buhara`ya gidip dönemin ünlü bilgin ve mutasavvıflarından şeyh Yusuf Hemadani`ye bağlanır.

Arslan Baba`nın türbesi Kazakistan`da, Yesi (Türkistan) yakınındaki Otrar`da bulunmakta olup ziyaret edilmektedir.

Ayrıca hicri 594 ( 1197) yılında vefat eden Mansûr Ata`nın Arslan Baba`nın oğlu olup, Ahmed Yesevi`nin öğrencisi olduğu bilinmektedir.

==Kaynak== Evliyalar Ansiklopedisi, s.703

Linkler [http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?kim=ahmetyesevi Kimkimdir Ahmet Yesevi mad.] [http://www.biyografi.net/DetaySon.asp?HABERID=19 biyografi.net] [http://tebe.org/tr/dosyalar/oktay_belli/kk.htm][] [http://din.tdshi.uz/]

Şablon:Biyo-taslak

Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Arslan Baba maddesinden kopyalanmıştır. Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir.