İslâm Medeniyeti
 

İslâm dinini kabul etmiş milletlerin, bu dinin etkisi altında kalarak meydana getirdikleri medeniyet. Bu medeniyet, Müslümanlığı kabul etmiş milletlerin tarihinde ayrı ayrı incelenemeyeceği gibi başlı başına bir medeniyet olarak da incelenemez. Çünkü, bir islâm dini vardır, fakat bağımsız bir İslâm medeniyeti yoktur. Bu da İslâmlığın bir milletin dini olmaması, bütün insanlığa göğüs açan bir din olmasındandır. Bu sebeple İslâm medeniyeti demek, Arap - Türk - İran medeniyetleri demektir. Bilimde, şiirde, ebediyatta, mimarlıkta durum böyledir. Yalnız hukukta, İslâm medeniyeti, kendine has bir özellik taşır. Askerlik ve yönetim düzeninde ise, Türklerin etkisi çok büyüktür.


İslâm medeniyetinin hukuk yönü, bu medeniyetin en önemli yönünü meydana getirir. Mutlak bir kardeşlik esasına dayanan İslâmlık, Müslümanlar arasındaki zümre farkını kaldırıyor; ahlâkî yönden yeni ve sağlam esaslar getiriyor; devlet düzenine yeni kurallar getiriyordu.


İslâm medeniyeti içinde bulunan topluluklardaki her sanat ve yönetim şekli, bu medeniyetin içinde genelleşmiş ve toplu olarak İslâm medeniyetini ifade eder olmuştur. Bu arada çeşitli sanat kollarında ilerlemeler olmuş resim ve heykeltıraşlığın İslâmlıkta yasak olmasına ve hiç bir gelişme kazanamamasına karşılık, mimarlık alanında çok büyük ilerlemeler kazanılmıştır.


İslâm medeniyeti, bilim alanında da, Türk, Arap ve Acem bilim adamlarının aracılığı ile büyük gelişmeler kazanmış,


Ortaçağ boyunca Avrupa ve Asya ülkelerinde iz bırakan bilim adamlarının yetişmesine yol açmıştır.