Kürtleşen Türkmenler Teorisi
 

Kürtleşen Türkmenler Teorisi Hanefi Kürtler ve Kendilerini Kürt olarak tanımlayan ve Hanefilik mezhebine inanan topluluktur. Tamamı Türkiye'de yaşamaktadır. Şafii Kürtlerin aksine bunların etnik kökeninin Türkmen olduğunu ileri süren tezler mevcuttur ( Kürtleşen Türkmenler).

Alevi Kürtlerin etnik kökenlerine ilişkin ileri sürülen bir tezdir. Ali Tayyar Önder, [``Türkiye`nin Etnik Yapısı``] Pir Ahmet Dikme, [``Haykırıp Duyurumadıklarım``] Buna göre 16. yy`da 16. yüzyıl

Osmanlı ve Osmanlılar ile ilgili olarak aşağıdaki başlıkları kullanarak bilgi alabilirsiniz.

Safeviler arasında çıkan çatışmada Doğu Anadolu`da yaşayan Hanefi Türkmenler ve Alevi Türkmenler Safevilerin tarafını, o dönem tamamı Şafii olan Kürtler ise Osmanlıların tarafını tutmuşlardır. Şeref Han, [``Şerefname``] Safevilerin yenilmesiyle Türkmenlerin bir kısmı İran yaylalarına geri göçmüş, bir kısmı ise Kürtleşmiştir. Bu tezin başlıca dayanakları şunlardır;

1. Safevi lideri Şah İsmail Doğu Anadolu`da yaşayan Türkmen Beylerine, Safevilere bağlı kalmaları koşulu ile, yaşadıkları bölgelerin kontrolünü vermeyi vaad etmiştir. Oysa Osmanlı Devleti Fatih Sultan Mehmet yönetimi döneminden başlayarak Türkmenlerin başına Enderun Mektebinden yetişen yöneticileri atamışlardır. Ayrıca Osmanlı Devleti yıkılana değin Türkmenleri göçebelikten vazgeçmeye ve toprağa yerleşmeye zorlamıştır. Buna karşılık Osmanlılar Kürtleri bu uygulamanın dışında tutmuştur. Üstelik Osmanlı Devleti, Kürt Aşiret Beylerine toprakta tapu hakkı vermiş, ancak aynı hakkı Türkmen Aşiret Beylerine tanımamıştır. 1516`da yapılan Çaldıran Savaşı`nda Doğu Anadolu`daki Hanefi Türkmenlerin ve Alevi Türkmenlerin Safevilerin tarafını tutmasının, Kürtlerin ise Osmanlı`nın tarafını tutmasının ana nedeni bunlardır. Bu Savaş`ta Safeviler yenildikten sonra Doğu Anadolu`yu terk etmeyen Türkmen Aşiretlerinin önemli bir kısmı Osmanlı`nın Türkmenlere yönelik söz konusu uygulamalarının dışında kalmak ve Osmanlı`nın Kürtlere tanıdığı diğer ayrıcalıklardan yararlanmak için kendilerini Kürt olarak nitelendirmeye başlamışlardır.

2. Paganist dinleri bırakarak Semavi Dinlere inanmaya başlayan hiçbir topluluk bir daha kolaylıkla din ya da mezhep değiştirmemektedir. Örneğin aynı şekilde paganist dinlerini bırakıp ilkin Ortadoks Hristiyanlığa geçen bazı Türkmenler ( Karamanlılar) de 1923 mübadelesine kadar Müslümanlar arasında yaşamalarına rağmen başka dine ya da mezhebe geçmemişlerdir. Oysa toplulukların etnik bilinçleri kolaylıkla değişebilmektedir. Bu durumun gerek Anadolu`da gerekse dünyada bir çok örneği vardır. Bu yüzden kürtleşmenin başladığı 16.yy`da neredeyse tamamı Şafii olan Kürtlerin mezhep değiştirmiş olma ihtimali pek azdır. Üstelik Kürtler, Türkmenlerden çok daha önce Müslüman olmuşlardır. Dolayısıyla Kürtlerin Hanefi ya da Alevi Türkmenlerle karşılaşıp Paganist dinlerden Hanefiliğe ya da Aleviliğe geçme ihtimalleri bulunmamaktadır. Diğer yandan Hanefilik Anadolu`da Türkmenler arasında yaygındır. Bütün bunlar dolayısıyla günümüzde Hanefi mezhebine inanan Kürtlerin bir kaç kuşak öncesinde Türkmen olma ihtimali çok yüksektir.

3. Osmanlı Devletinin Hanefi Türkmenlere yaptığı zorlamalar Alevi Türkmenler üzerinde daha şiddetli biçimde gerçekleşmiştir. Bu çerçevede Alevi Türkmenlerin bir kısmı da Kürtleşmiş ve buna karşılık mezheplerini korumuşlardır. Nitekim, günümüzde kendilerini Kürt veya Zaza olarak nitelendiren Alevilerin ibadetlerindeki Gülbangların hemen hemen tamamının Türkmence olması, bu durumun en önemli göstergelerinden birisidir.

Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Kürtleşen Türkmenler Teorisi maddesinden kopyalanmıştır. Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir.