Jabber
 

Jabber Logo

Jabber Internet`teki iki ucun herhangi bir yapısal bilgiyi birbirleri arasında karşılıklı ve neredeyse eş zamanlı aktarmalarına olanak sağlayan açık bir XML protokol ve teknolojileri bütünüdür.

Özellikleri

Jabber`ın sunduğu altyapı itibarı ile çok daha fazlası için kullanılabilecek iken internet üzerindeki ilk uygulama alanı karşımıza Genişletilebilir İşaretleme Dili (Resim:Small Orange XML Button for RSS Page.gif XML; eXtensible Markup Language), hem insanlar hem bilgi işlem sistemleri tarafından kolayca okunabilecek dökümanlar oluşturmaya yarayan, W3C tarafından tanımlanmış bir standarttır. Bu özelliği ile veri saklamanın yanında farklı sistemler arasında veri alışverişi yapmaya yarayan bir ara format görevi de görür. SGML'in basitleştirilmiş bir alt kümesidir.

ICQ, ICQ 1995 - 1996 yıllarında İsrailli bir grup Mirabilis tarafından yazılan dünyanın en çok kullanılan anında mesajlaşma programıdır. ICQ ismi İngilizce "I seek you." ("Seni arıyorum.") cümlesinin söylenişidir.

AIM, Yahoo gibi servisler ile de gerçekleştirilebilen bir ``anında haberleşme`` ağı olarak çıkmış olmasına karşın, şu anda kullanılan ve yukarda anılan mesajlaşma servislerinin sunamadığı birçok avantajı sunmaktadır:
Açıktır: Jabber protokolleri açık ve özgürdür (kamuya aittir), ve kolayca anlaşılabilirdir; istemciler, sunucular, bileşenler ve kod kütüphaneleri için birden fazla uygulama mevcuttur.
Standarttır:

IETF (internet engineering task force; türkçeye kelime kelime çevrilmiş hali: Genel ağ mühendislik görev gücü) çekirdek Internet Mühendisliği Görev Gücü (İngilizce: ``Internet Engineering Task Force`` (IETF), internet protokollerini geliştiren ve standartlaştıran, resmi statüsü olmayan bir gruptur. IETF`nin çalışmaları ve ürettiği dokümanlar internet üzerinden herkese açıktır. Çalışma gruplarına ve toplantılarına katılım için herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Toplantılar genellikle internet üzerinde tartışma grupları aracılığıyla sanal olarak yapılmaktadır.

XML (Extensible Markup Language; türkçeye kelime kelime çevrilmiş hali: genişletilmiş işaret dili) sürekli yayın protokollerini kabul edilen mesajlaşma teknolojisi olacak şekilde formalize etmiştir. Genişletilebilir İşaretleme Dili (Resim:Small Orange XML Button for RSS Page.gif XML; eXtensible Markup Language), hem insanlar hem bilgi işlem sistemleri tarafından kolayca okunabilecek dökümanlar oluşturmaya yarayan, W3C tarafından tanımlanmış bir standarttır. Bu özelliği ile veri saklamanın yanında farklı sistemler arasında veri alışverişi yapmaya yarayan bir ara format görevi de görür. SGML'in basitleştirilmiş bir alt kümesidir.

XMPP Jabber`da kullanılmakta ve IETF`nin standartlaşma sürecine uygun olarak Jabber Software Foundation tarafından geliştirilmektedir.
Kendini ispatlamıştır -- Jabber teknolojisi ilk olarak 1998`de geliştirilmeye başlanmıştır ve şu anda nerede ise tamamen kararlıdır. Şu anda Jabber teknolojileri yüzlerce geliştirici tarafından geliştirilmekte, onbinlerce suncusu Internet üzerinde çalıştırılmakta ve milyonlarca insan mesajlaşma için kullanmaktadır.
Merkezi değildir: Jabber ağının mimarisi e-posta mimarisine çok benzer, herhangi bir kişi bir Jabber sunucu işletebilir.
Güvenlidir: Herhangi bir Jabber sunucu, Jabber ağından tamamen izole edilebilir, örneğin sadece yerel bir ağ içerisinde kullanılabilir, ve çekirdek XMPP spesifikasyonlarında yer verilen SASL (kimlik doğrulama güvenlik katmanı) ve TLS (iletim katmanı gücenlik protokolü) ile güçlü ve sağlam bir güvenlik sunar.
Genişletilebilirdir: Herhangi birisi XML`den faydalanarak çekirdek protokol üzerine kendi istediği fonksiyonları inşa edebilir.
Esnektir: Jabber uygulamaları Jabber`ın sunduğu altyapı sayesinde mesajlaşmanın ötesinde, ağ yönetmek, dosya ve içerik paylaşmak, uzaktaki sistemlerin durumunu görüntülemek (system monitoring), oyun oynamak için de kullanılabilir.
Kozmopolittir: Çok sayıda şirket ve açık kaynak kodlu proje jabber protokolünü kullanmaktadır, gerçek zamanlı uygulamalar ve servisler geliştirmektedir.

Çok kullanılan Jabber istemcileri

İstemcilerin güncel bir listesine http://www.jabber.org/software/clients.shtml adresinden ulaşılabilir.


==İlgili bağlantılar== Google Talk


Linkler [http://www.jabber.org/ Jabber Yazılım Vakfı] (İng.)


Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Jabber maddesinden kopyalanmıştır. Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir.