Dramaturji
 

Dramaturji dramatik kompozisyon ve dramanın temel elementlerinin sahnede sunumudur. Bazı oyun yazarları (dramatistler) bir drama yaratırlarken yazı ile dramaturjiyi birleştirirler. Diğerleri ise bir eseri sahneye uyarlamak için Dram Alm. Drama (n), Fr. Drame (m), İng. Drama. Hayatı, acıklı ve bazan güldürücü yönleriyle bir arada işleyen; insana toplum içindeki vazifelerini hatırlatan; ahlaki değerleri ön planda tutan; nesir ve nazım şeklinde sahnede oynanan bir tiyatro türü.


dramaturg denen uzmanlarla çalışırlar.


Dramaturji ayrıca daha geniş olarak bir hikaye ve ya bunun gibi elementleri oynanabilecek bir forma şekillendirme olarak tanımlanabilir. Dramaturji esere ve ya performansa bir yapı verir.Gerçek yazıdan daha çok, bir dramaturgun işi çoğunlukla tasarlama olarak tanımlanabilir.


Dramaturjinin tarihi


"Western Canon"da yeni ufuklar açan eser Dramaturji uzmanı kişilere ``Dramaturg`` denir.

Aristo tarafından yazılan "Vezin Tekniğidir(Poetica)" (milattan önce 350 civarında yazılmıştır). Bu eserinde Aristotle Aristoteles MÖ 384 - MÖ 7 Mart 322 tarihleri arasında yaşamış Yunanlı filozof ve bilim adamı. Platon ile birlikte Batı düşüncesini en çok etkileyen en önemli iki kişiden biri olarak düşünülür.

trajedi ve Tiyatro sanatının en eski türüdür. Tarihi, eski Yunan'da şarap tanrısı Dionisos adına yapılan şenliklere kadar dayanır. İlk olarak Yunanistan'da ortaya çıkan trajedi, daha sonra Roma'ya geçmiştir. Orta Çağ'da belli bir varlık ortaya koyamamış, ancak Rönesans ile büyük bir gelişme göstermiştir. Fakat, en başarılı örneklerine 17. yüzyılda kavuşmuştur.


Trajedi, insanların hayatını, karşılaştıkları faciaları, korku ve heyecan örgüsü içinde, sahnede gözler önüne seren eserdir. Ana çatı olarak fert

komediyi incelemektedir. Kendi döneminin Yunan yazarlarını gözlemleyerek sonuçlara ulaşır. Trajedi temel ilgilendiği noktadır ve ``"Oedipus Rex"``i tam ve mükemmel bir dramatik eser olarak görür.


Aristotle dramaya şiirin bir alt bölümü olarak bakar, fakat aynı zamanda karakterlerle, aksiyonun, konuşmanın, konunun ve hikayenin arasındaki ilişkinin analizini yapar.İyi konuların örneklerini verir ve oyunların seyirci üzerinde uyandırdığı etkileri inceler. Kurallarının birçoğu "aristotelian drama" ile ilgilidir ki burada Komedi seyirciyi güldürecek bir konuyu işleyen ve oynanmak için yazılmış olan güldürücü piyes demektir. Komedi, komik unsurları ortaya çıkarıp sergilemek ilkesine dayanır. Gayesi insanların ve toplumun gülünç yönlerini göstererek eğlendirmek ve bir ders vermektir. Komedi veya Güldürü'nün klasik (komedi tiyatrosu) ve popüler (güldürme amaçlı espri) manası vardır.

deus ex machina bir zayıflıktır ve aksiyon yapısal olarak biçimlendirir. Dramanın birçok anahtar konseptleri, anagnorisis ve katharsis gibi, Deus Ex Machina (Lost)

Poetica`da tartışılmaktadır. Son zamanlarda Aristotle bir çok tv ve film yazımında uygulanmıştır ve "temel dramaturji" dersleri genellikle ağırlıklı şekilde Aristotle`in düşüncelerine dayanmaktadır.


Modern zamanlarda, sonraki drama, özellikle absürdizm ve birçok öncü hareketler Aristotelian perspektiften kurtulmayı denemişlerdir.Aristotle`in öğretileri sıklıkla fazla basitleştirilmiştir fakat Poetica`nın drama teorisi üzerine yazılmış ilk Batı eseri olduğunu söylemek adil olur. Eser aynı zamanda hala birçok sanatçı tarafından kullanışlı bulunan birkaç akademik eserden biridir. Birçok yönetmen ve yazar kendi dramatujik düşüncelerini yazmışlardır; Brecht, Bertolt Brecht

Grotowski ve David Mamet bunların arasındadır fakat Aristotle dramayı tamamiyle bir bilim adamının bakış açısından gözlemiştir.


Telif Hakkı


Dramaturji genel bir yoldan tanımlandığından ve bir dramaturgun işlevi prodüksiyondan (yapım) prodüksiyona değiştiğinden, Amerika`da telif hakkı konuları oldukça belirsiz sınırlara sahiptir.


2006`da, durumundaki gibi dramaturgun prodüksiyondaki sahipliğinin kapsamına dayalı bir tartışma vardı. Thompson, Jonathan Larson`ın "Rent müzikali"ndeki dramaturgu, eserin ortak yazarı olduğunu iddia etmişti ve ne haklarını ne lisansını tahsis etti ne de onları transfer etti.Mahkemeden "Rent"in iki yazarından biri olarak deklare edilmesini ve %16`lık yazarlık haklarından doğan telif hakkını talep etmiştir. İddiasını, oyun büyük sükse yaptıktan sonra yapsa da, davanın başka bir örneği yoktu, `` Angels in America``nın telif haklarının %15`i yazarın dramaturguna gitti.


Dramaturji Eğitimi için :


Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü

Bu bölüm, SÖZ puan türüyle öğrenci alıyor

ve taban puanı 283,206


Linkler
[http://zakka.dk/euroscreenwriters/articles/history_of_dramaturgy_539.htm A Brief History of Hollywood Dramaturgy and Modern Screenplay Structure]
[http://www2.ups.edu/professionalorgs/dramaturgy/ Dramaturgy Northwest]
[http://www.lmda.org/ Amerika`nın Yazınsal yönetmen ve Dramaturgları]
[http://www.dramaturgy.co.uk/ İngiltere Dramaturg ağı]


İç bağlantılar
Dramaturg
Tiyatro



Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Dramaturji maddesinden kopyalanmıştır. Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir.