Enver Behnan Şapolyo
 

Enver Behnan Şapolyo 1900 tarihinde

İstanbul'un İstanbul, Marmara Bölgesi'nde il ve Türkiye'nin en büyük kenti. Tarih boyunca çeşitli imparatorluklara başkentlik yapan, 133 milyar dolarlık yıllık üretimiyle Dünyada 34. sırada yer alır. Türkiye'nin kültür ve finans merkezidir. İstanbul, 41° K, 29° D koordinatlarında yer alır. Marmara kıyısı ve İstanbul Boğazı (Boğaziçi) boyunca, Haliç'i de çevreleyecek şekilde Türkiye'nin kuzeybatısında kurulmuştur.

Koca Mustafa Paşa semtinde, beyçayırı sokağında doğmuştur. Büyük babası

Afyonkarahisar mutasarrıfı Salih Bey, babası eski Maarif Nezareti Meclisi Kebir ve Muayene azasından Fevzi Bey dir. Fevzi Bey Afyonkarahisar Şifalı kaplıcaları, kaymak şekeri ve haşhaşı ile tanınan il. Afyon'a komşu iller arasında Eskişehir, Kütahya, Denizli, Uşak, Burdur, Isparta ve Konya yer alır. 29° 40' ve 31° 43' doğu boylamları ile 37° 45' ve 39° 17' kuzey enlemleri arasındadır. Ege Bölgesinin Akdenize ve İç Anadolu Bölgesi'ne açılan kapısı ve önemli bir kültür merkezidir.

1908 tarihinde İstanbul'da Protesto adında bir gazete neşretmiştir. Aynı zamanda El Adil adlı arapça bir gazetede de Başmuhabirlik yapmıştır. Birçokda eserleri vardır. Bunlardan Teşkilat-ı Avalim, Sarf-ı Arabi adlı eserleri basılmıştır. Tarihi Hürriyet, Hikmet-i Hukukun Tarihi, Miyar-ı Hukuk ve Cebri Ala adlı eserleri vardır. Birçok da mecmualara yazılar yazmıştır.


Fevzi Bey büyük Türk alimi Hoca Tahsin efendinin İlm-i Ruh, Esrar-ı Abu Hava, Tarihi Tekvin, Esas-ı İlmi Heyet, adlı eserlerini önsözler ilavesiyle tab ettirmiştir.


Şapolyo, ilk ve orta tahsilini İstanbul Lisesi nde yaptıktan sonra okul tarafından 1917 tarihinde Almanya'ya tahsile gönderilmiştir. Mütareke dolayısı ile Almanya'dan döndükten sonra öğretmen okuluna gitmiştir. Milli Mücadele nin başlamasıyla Anadolu'ya geçerek Kağnı Kolları Komutanı olarak cepheye cephane taşıma görevini yapmıştır. Kanlı Bayrak Kuvay-ı Milliye Müfrezesinde çalışmıştır. Öğretmen okulundan mezun olduktan sonra Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesine iki yıl devam dan sonra İstanbul Üniversitesi Tarih Fakültesinde okumuş ve tarih öğretmeni olmuştur.


İki yıl da felsefe derslerine devam etmiş, Ziya Gökalp in Ameli İçtimayiat derslerine devam ederek Sosyoloji ye çalışmıştır. Sırası ile Ankara Sultanisi, Konya Lisesi, İstanbul Erkek Lisesi, Vefa Lisesi, Kuleli Askeri Lisesi, Maltepe Askeri Okulu, Maarif Koleji, Türk Kuşu, Gazi Lisesi, Harp Okulu, Ticaret ve Turizim Yüksek Öğretmen Okulu nda İnkilap Tarihi ve Ahlak Tarihi Öğretmenliğinden sonra, Türkiye'nin Turistik Özelliği ve Anıtlar Tarihi derslerini okutmuştur. Aynı Zamanda Radyo Eğitim Müşaviridir.


Enver Behnan Şapolyo bir yandan hocalığa devam ederken diğer yandan da gazeticilik mesleğine girmiştir. 1922 yılında Ankara da neşrolunan Öğüt Gazetesi ile Yenigün Gazete lerinde muhabirlik, sonrada muharrirlik etmeye başlamıştır. Hakimiyet-i Milliye, Ulus Konya Babalık gazetelerinde çalıştıktan sonra Hüseyin Cahit beyin çıkarmakta olduğu Tanin gazetesinin Ankara Muhabirliğini yapmıştır.


1924 tarihinde İstanbul'a gelerek Son Telgraf, Cumhuriyet, Yeni Türkiye, Vakit, Akşam, Gece Postası, İkdam - Son Telgraf, Yeni Sabah gazetelerinde muharirlik ve musahhihlik yapmıştır. 1955 yılında Zafer Gazetesinde çalışarak bu gazetede Tarihi makaleleriyle, Atatürk'ün Hayatı, Milli Mücadelenin iç Alemi adlı tefrikaları neşredilmiştir. Aynı zamanda Ankara da Neşrolunan İnkilap, Ulus, Haber, Son Baskı Gazetelerinde de makale ve tefrikaları çıkmıştır.


İstanbul da neşrolunan yeni Gazete, Yedigün, Büyük Gazete, Resimli Perşembe, Resimliay,Resimli Mecmua, Türk Yurdu, Kadın Yolu Mecmuası, Türk Yurdu, Köy Postası, Çocuk Ve Yuva, Gençay, Hafta, Çocuk Haftası, iller ve Belediyeler Dergisi, Önasya, Ülkemiz, Türk Kültürü, Halk Evleri Mecmuası, Ankara Belediyesinin neşretmekte olduğu Ankara adlı mecmualarda tarihi makaleleri ve Tarihi romanları neşredilmiştir. Gazetecilite uzun seneler hizmetinden dolayı Basın Şeref kartı verilmiştir.


Enver Behnan Şapolyo, Cumhuriyet devrinin tarihi hadiselerini yazan yegane tarihcimizdir. İnkilap tarihimize yazmış olduğu eserleri ile Türkiye ve dış memleketlerde tanınmıştır. Amerikalı birçok tarihciler Şapolyo'nun tarihi eserlerinden faydalanmışlar ve eserlerini bibliyograflarına almışlardır. Bunlardan Profesör Uriel Heyd in yazmış olduğu Foundations of Turkish Nationalism London - co - Luzac - 1950( Türk Milliyetciliğinin esasları) adlı eserden başka yine Amerika da İngilizce olarak çıkan Kemal Karpat ın Turkey's Politic 1959 Princeton University Press( Türkiye'nin Dahili Siyasetine Dair) kitabında Şapolyo'nun eserlerinden faydalanılmıştır. Aynı zamanda Amerikalı Miss Elaine D. Smith in yazmış olduğu İngilizce Turkey: Arigins of the Kemalist Movement and the Goverment of the National Assembly Washington - 1959 yani ( Kemalizm esasları ve Büyük Millet Meclisi Hükümeti) adlı eserde, Şapolya'dan faydalanmıştır.


10 Ağustos 1960 yılında Moskova'da toplanan 25.ci Enternasyonal Müsteşrikler Kongresine Moskova İlim Akademisi tarafından delege seçilerek davet edilmiştir. Enver Behnan Şapolyo'nun Gülbahar Sultan adlı edebi bir eseride Sırpça ve Hırvatçaya tercüme edilmiştir. ŞAPOLYO'NUN BASILMIŞ OLAN ÖNEMLİ ESERLERİ


1-- Filozof Gökalp - 1933


2-- Tarih Bakaloryası 1. cilt. ilk ve Orta Çağlar Tarihi - 1934


3-- İkinci cilt Yeniçağ Osmanlı ve cumhuriyet Devirleri - 1935


4-- Türk Soyadları - 1935


5-- Kurtuluş Edebiyatı Tarihi - 1938


6-- Onuncu Yıl - 1938


7-- Ziya Gökalp ittihat ve Terakki ve Meşrutiyet Tarihi - 1943


8-- Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi - 1944


9-- Mustafa Reşit Paşa ve Tanzimat devri Tarihi - 1945


10- Tarihçi Eşref Albatı - 1945


11- Velet Çelebi İzbudak - 1946


12- Karagöz'ün Tarihi - 1946


13- Osmanlı - İnkilap ve Avrupa Tarihi Özü - 1946


14- Karagözün Tekniği - 1947


15- Ziya Gökalp ve Fırka Nedir? - 1947


16- Türkiye Tarihi 3 Cilt (Maliye okulları için) - 1947


17- Müzeler Tarihi - 1948


18- Türk İnkilabı Tarihi - 1948


19- Türkiye Cumhuriyeti Tarihi(Liseler için - 8 defa basılmıştır) - 1949


20- Türk Efsaneleri - 1949


21- Gazi Musa Paşa ve Silistre Müdafası - 1950


22- Hz. Ali - 1950


23- Dünya efsaneleri - 1954


24- Atatürk'ün Hayatı - 1955


25- İlk Çağ Tarihi - 1958


26- Kuvay-ı Milliye Tarihi - 1958


27- İlaveli - Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi - 1958


28- Halk ninnileri - 1958


29- Gazi Osman Paşa ve Plevne Müdafası - 1958


30- Ahlak Tarihi - 1960


31- Türk Büyükleri 1960


32- Türkiye Tarihi - 1960


33- Osmanlı Sultanları Tarihi - 1960


34- İnkilap Tarihi - 1960


35- Mezhepler ve Tarikatlar Tarihi - 1964


36- Türk Menkıbeleri - 1964


37- Selçuk Han - 1966


38- Tuğrul Han - 1966


39- Melik Şah - 1966


40- Alparslan - 1966


41- Kılıç Arslan - 1966


42- Birinci Alaettin - 1966


43- Selçuk Medeniyeti - 1966


44- Kırşehir Büyükleri - 1967


45- Mustafa Kemal ve Milli Mücadelenin iç Alemi - 1967


46- İstiklal Edebiyatı Tarihi - 1968


47- Peygamberler Tarihi - 1968


48- Osmanlı İmparatorluğu Tarihi - 1968


49- Türk Gazeticiler Tarihi


50- Ahiler Tarihi


51- Türkiye Anıtlar Tarihi


Şapolyo'nun bu eserlerle beraber edebi romanları ve çocuk edebiyatı neşriyatından olmak üzere 45 eseri daha vardır. Basılmamış olanlarla eserlerinin tutarı 110 cilttir.


Romanlar Ayşim
Alp Arslan
Yayla Gülü
Yıldırım
Dede Korkut Masalları
Kılıç Arslan
Şair Nedimin Aşkı
Barbaros
Turgut Reis
Fatih İstanbul Kapılarında
Türk Masalları
Atilla
Türk Akıncıları
Ali Baba
Estergon Kalesi



Kaynaklar Vikipedi