Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Dış İlişkileri Münakaşalar
 

Münakaşalar
Kıbrıs Cumhuriyeti
Kuzey Kıbrıs'ın tanınması (iki ayrı ülke çözümü)
Kıbrıs Cumhuriyeti, KKTC'ye uluslararası alanda hiçbir resm konum vermemek için KKTC'yi yok saymakta ve diğer ülkelerin girişimlerini de caydırmaya çalışmaktadır. Rumlar, KKTC "sahte (pseudo) devlet" olarak görülmekte, KKTC yetkilileri ve devlet kurumlarını "sözde" ifadesiyle belirtmektedir.
KKTC Cumhurbaşkanı; Kıbrıs Cumhuriyeti, Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından "Kıbrıs Türk toplumu lideri" olarak kabul edilmektedir. KKTC ve Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin hiçbir resm tanımlamasını kabul etmez ve "de jure" yönetimi "Güney Kıbrıs Rum Yönetimi" adlandırırak, bu yönetimin cumhurbaşkanını "Kıbrıslı Rum Önder" olarak kabul eder.
Yeşil Hat boyunca Metehan, Bostancı, Ledra Palas, Akyar, Beyarmudu, Ledra Caddesi sınır noktaları açılmıştır. Yeşilırmak sınır noktasının açılmasına da karar verilmiştir.
Kıbrıs Cumhuriyeti ile KKTC'nin 2008 Eylül'ünde başlayan birleşme çabalarında önemli noktalarda anlaşma sağlanamamıştır ve iki tarafın görüşleri taban tabana zıttır.[25].
1990'dan bu yana federasyonların, konfederasyonların, devletlerin (aynı ırk, din, dilli Sırbistan-Karadağ bile) ayrışmasıyla 33 ülkenin hiçbir taviz vermeden bağımsız olup tanınması; buna karşılık tek 1 birleşmenin bile olmaması, Kuzey Kıbrıs'ın tanınma olasılığını son derece artırmıştır[26]. Bu gerçek, bağımsız Kuzey Kıbrıs'ta adada iki ülke çözümünü (tanınmayı) destekleyenleri çoğunluk haline getirmiştir ve bu irade 19 Nisan 2009 genel seçimlerine de yansımış[27] ve iki devlet çözümünü destekleyenler Kuzey Kıbrıs'ta iktidara gelmiştir[27].
Bağımsız Türk Kıbrıs devletinin devam eden tanıtılma çabalarının neticesinde;

Kıbrıs Cumhuriyeti ve KKTC, bazı uluslararası yarışmalarda (2010 Dünya Bilardo Takımlar Şampiyonası'nda [28][29][30] ve 2009 Avrupa Bilardo Şampiyonası vb.) ayrı ülkeler olarak ve ayrı bayraklar altında yarışmaya başlamışlardır [31].
National Geographic, Microsoft BING, Multimap ve AskMap[32] haritalarında KKTC ve Kıbrıs Cumhuriyeti arasındaki sınır, ülke sınırı olarak gösterilmeye başlanmıştır.


Yahoo Weather'da Kıbrıs Adası bölümü, Kıbrıs Rum Kıbrıslıların Cumhuriyeti ve Kıbrıs KKTC (Cyprus Greek Cypriot Rep ve Cyprus TRNC) olarak iki ayrı ülke olarak gösterilmektedir [33].

Petrol ve Doğalgaz

Dosya:EastMediterraneanEEZ.jpg
Doğu Akdeniz Münhasır Ekonomik Bölgeleri.


Uluslararası yasalara göre (bkz. Uluslararası Anlaşmazlık Mahkemesi - Permanent Court of Arbitration) adaların Münhasır Ekonomik Bölgeleri (Exclusive Economic Zone, EEZ), Ana Kıta'larla karşılaştırıldığında ihmal edilebilecek kadar küçüktür [34][35][36]

Türkiye Avantajlı: Türkiye, Mısır = Ana Kıta; Rum Kıbrıs, Türk Kıbrıs = Ada. EEZ belirlenirken, Türkiye ve Mısır Ana Kıta olduklarından, Türkiye ve Mısır ortalanmaktadır. Ana Kıtalar, adalara nazaran EEZ bakımından baskın olduğundan, Kıbrıs-Karpatos arasında kalan kısım, Türkiye EEZ'sine dahildir. Türkiye Ana Kıta, Türk Kıbrıs ada olduğundan, Türkiye - Türk Kıbrıs arasında EEZ belirlenirken, EEZ çizgisi Türk Kıbrıs'a daha yakın olmaktadır.

KKTC Avantajlı: Türkiye'nin EEZ'si Kıbrıs Adası'nın güneyine geçememektedir. Karpaz Yarımadası, boylu boyunca uzandığından, Türkiye'nin EEZ'si Karpaz'ın güneyine geçmemektedir: Karpaz'ın güneyindeki EEZ tamamen Türk Kıbrıs'a aittir. Petrolün çoğu da zaten Karpaz etrafındadır. Karpaz'ın kuzeyindeki petrolü Türkiye, güneyindeki petrolü Türk Kıbrıs işletecektir. 400 Milyar $'lık petrol Türkiye ve KKTC arasında bölüşülecektir.

Rumların Çabaları: Mülkiyet için birçok kez mahkemelere başvuran Rumlar, petrol için Uluslararası Anlaşmazlık Mahkemesi'nin referans kararları nedeniyle (adaların EEZ'si Ana Kıtalara göre ihmal edilebilir derecede küçük) hiçbir mahkemeye başvurmamışlardır.
Avrupa Birliği
Her iki taraf arasındaki müzakereler, 2004 yılında Avrupa Birliği'nin Kıbrıs Cumhuriyeti'ni kendi topluluğuna katmasıyla daha da girift hale gelmiştir. KKTC, Avrupa Birliği'nin bu yeni üyesini yasadışı olarak görmekte ve kendisine danışılmadan böyle bir katılımın gerçekleştiğini savunmaktadır. Ayrıca Avrupa Birliği'ne katılan Kıbrıs Cumhuriyeti, Kıbrıslı Türk halkını temsil etmemektedir (6 milletvekilinden Türk Kıbrıslılara ayrılan 2 milletvekili de Rumlar tarafından doldurulmuştur). Yasal olarak Avrupa Birliği düzenlemeleri tüm ada için geçerli olsa da, uygulamada sadece de jure yönetim Avrupa Birliği müktesebatına tabidir.
Kıbrıs Cumhuriyeti, Avrupa Birliği'nden KKTC'ye gönderilme sözü verilen yardım paketlerininin ulaşımını veto etmek için Avrupa Birliği'ndeki konumunu kullanmakta ve kendi üyeliğini KKTC'ye yapılan desteklere son vermek için kullanmaktadır Türkiye, Avrupa Birliği ile Gümrük Antlaşması'nı imzalamasına rağmen Kıbrıs Cumhuriyeti'ne bu antlaşmayı genişletmemiş, bunu KKTC'ye uygulanan izolasyonların sonlanrılmasıyla ilişkilendirmiştir.
Avrupa Birliği, KKTC'yi Avrupa Birliği yasa/yasamalarından muaf tutulan bir ülke olarak kabul etmektedir. Türk Kıbrıslıların seçim sürecine katılamamasına rağmen, Avrupa Meclisi'ndeki milletvekili sayısı (6) Kıbrıs'ın tüm nüfusu temel alınarak Kıbrıs için ayrıldı. 1960 yapısından (Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türklerin Kıbrıs Meclisi'nde üyelerine ayrı ayrı oy vermesi) farklı olarak Kıbrıs Sorunu'nun çözümüne kadar, geçerli statüko yüzünden, Türk Kıbrıslılar Avrupa Birliği Kıbrıs üyeleri için sadece Rum Kıbrıslılarla birlikte oy verebilmektedir. 2009 seçimlerinde, 97 Kıbrıslı Türk oy kullanmıştır.
KKTC, Türkiye'nin AB'ye katılma girişimlerini tamamen desteklemektedir. Bu girişimlerin bir parçası olarak, Türkiye yeni AB üyeleri olan Gümrük Birliği'ni genişletmeyi öngören protokolü imzalamıştır. Bu protokole Türkiye'nin hala tanımadığı Kıbrıs Cumhuriyeti de dahildir. Türkiye buna rağmen beyannamede böyle bir tanımlama ile aynı anlama gelmediğini belirtmekte ve de jure yönetimi, "Güney Kıbrıs'ın Kıbrıslı Rum Yönetimi" ifadesi ile betimlemektedir.
Kuzey Kıbrıs'ın AB müktesebatına katılması
Kuzey Kıbrıs'ın AB müktesebatına katılım çalışmaları 2008 yılında başlamıştır. Bu çerçevede İzleme komitesi, Alt Komite ve Çalışma Grupları oluşturulmuştur. Sürecin izleme ve yönlendirmesinden sorumlu olacak İzleme ve Yönetim Komitesi ile sektörlere ve o sektörleri ilgilendiren AB müktesebatı başlıklarına göre 7 tane alt komite kurulmuştur. Komitelerin çalışmalarını destekleme ve program hazırlama amacıyla çalışma grupları oluşturulmuştur. Kuzey Kıbrıs - AB müktesebat görüşmeleri toplam 12 Başlık'tan oluşmaktadır [37]:





Fasıl No

Fasıllar

Başlık sunumu

Etki Değerlendirme Analizi


1
04
Sermayenin Serbest Dolaşımı (1. Kara Para Aklama 2. Sermayenin Hareketleri 3. Ödeme Hizmetleri)
14 Mayıs 2008 (1. 14 Mayıs 2008 2. 14 Mayıs 2008 3. 14 Mayıs 2008)
...


2
05
Kamu İhaleleri
...
...


3
06
Şirketler Hukuku (1. Şirketler Hukuku 2. Mali Raporlama)
14 Mayıs 2008 (1. 14 Mayıs 2008 2. 14 Mayıs 2008)
...


4
08
Rekabet Hukuku
...
...


5
09
Mali Hizmetler (1. Bankacılık 2. Sigortacılık)
14 Mayıs 2008 (1. 14 Mayıs 2008 2. 14 Mayıs 2008
...


6
11
Tarım ve Kırsal Kalkınma
7 Temmuz 2008
...


7
12
Gıda güvenliği, hayvan ve bitki sağlığı politikaları (1. Genel Gıda Yasası 2. Veteriner 3. Gıda ve Yemlerin Piyasaya Girişi 4. Bitki Sağlığı)
2 Temmuz 2008 (1. 2 Temmuz 2008 2. 2 Temmuz 2008 3. 2 Temmuz 2008 4. 2 Temmuz 2008)
...


8
14
Ulaştırma politikaları (1. Karayolu Taşımacılığı)
24 Nisan 2008 (1. 10 Nisan 2008)
16 Şubat 2009


9
18
İstatistik
15 Nisan 2008
...


10
19
Sosyal politikalar ve Çalışma
28 Nisan 2008
...


11
27
Çevre
16 Haziran 2008
...


12
28
Tüketicilerin ve sağlığın korunması
24 Haziran 2008
...


Birleşmiş Milletler
1983 yılında BM iki Güvenlik Konseyi kararı aldı: KKTC'nin tek taraflı bağımsızlık kararını yasadışı olarak kabul etti ve diğer BM üyesi ulusların bu hususta KKTC'yi tanımamasını şart koştu. KKTC, 1972'de Pakistan'dan ayrılan Bangladeş'i tanıması nedeniyle Birleşmiş Milletler'in yaptığını çifte standart olarak tanımlamaktadır. Yeşil Hat boyunca barışı koruyan BM Barışı Koruma Gücü hala Kıbrıs'taki varlığını sürdürmektedir.
Türkiye ve KKTC, BM Barışı Koruma Gücü'nün Kıbrıs'taki varlığını devam ettiren BM Güvenlik Konseyi raporunu, KKTC'nin rızası alınmadığı gerekçesiyle veto etmiştir [38]. Türkiye, BM Güvenlik Konseyi'ne üye olduktan sonra, KKTC adı BM raporlarında geçmeye başlamıştır [39].
Birleşme müzakerelerinin 40.sının yapılması sonrasında, Türklerle Rumların arasında oldukça büyük yaklaşım farkları olması nedeniyle, artık Birleşmiş Milletler'de B planı hazırlıkları başlamıştır.
Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün (UNFICYP) statüsü 2009 Kasım ayında, Genel Sekreter Ban ki Moon'un raporuyla gözden geçirilecektir. UNFICYP'nin görev süresini yeniden değerlendirecek olan rapor ise 2009 Aralık ayında yine Ban Ki Moon tarafından hazırlanacaktır.
Türkiye
2005'te KKTC, Türk göçmenleri düzene sokmak için girişimlerde bulundu. Bunun sebebi istihdam açığı ve suç oranlarının artmasından kaynaklanıyordu. Bu KKTC ile Türkiye arasındaki ilk büyük çapta uyuşmazlıktı ve Türk egemenliğinin demografik statükosu etnik Türk göçmenleri ile sürdürülmek isteniyordu.
Dünya Posta Birliği
Dünya Posta Birliği, KKTC'yi ayrı bir ülke olarak tanımamaktadır ve KKTC'ye gönderilen tüm postalar, "ulaştırılamadı" olarak gönderene geri dönmektedir. KKTC bu sorunu çözmek için doğrudan Türkiye'yi alıcı adresi olarak gösterir (bu adres "Mersin 10, Türkiye" olarak belirlenmiştir).

Kaynak : Wikipedia