Semaver
 

Semaver Su ısıtmaya ve çay demlemeye yarayan, genellikle bakır, pirinç veya saçtan mamül musluklu kap. Semaver kelimesi Rusça "kendi kendine kaynayabilen" manasına gelir.


Semaverin anavatanı Rusya'dır. Rusya'da asırlarca kullanılmış ve günümüzde de kullanılmakta olan bir alettir. Osmanlılar devrinde çay, uzun süre kahvelerde semaverlerle pişirilmiş, halk arasında da çok tutulmuştur.


Semaver esas olarak ortasında bir boru bulunan, silindir biçimli bir kaptır. Altında da bir ızgara bulunur. Semaverle çay demlemek için, önce kaba su doldurulur ve kor halindeki kömürler borudan içeri bırakılır. Su kaynadıktan sonra, demliğe bu sudan ilave edilir. Daha sonra ateş azaltılır veya tamamen söndürülür.


Yurdumuzun doğu kısımlarında hala yaygın olarak kullanılan semaverlerin, bugün daha çok elektriklileri tercih edilmektedir.


Semaver Kasidesi


Semaveri kurdum düze

Gelin kardeşler hep bize

Hak yetişsin imdadımıza


Yan semaver dön semaver

Limon şeker çay semaver


Semaverin suyu çiçek

Gelin kardeşler çay içek

Çaysız meclislerden geçek


Yan semaver dön semaver

Limon şeker çay semaver


Semaverin suyu kaynar

Bardaklar hep elde oynar

aşıklar dünyayı neyler


Yan semaver dön semaver

Limon şeker çay semaver


Semaverin boynu uzun

Bardaklar hep dizin dizin

Büyüğümüz bize verir izin


Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevadan geçelim


Semaveri alıştırdım

Maşa ile karıştırdım

Dergah dergah dolaştırdım


Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevadan geçelim


Semaverin musluğu var

Çoban gibi ıslığı var

Dervişlerle dostluğu var


Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevadan geçelim


Semaverin hocası var

Kafkasya'da nicesi var

Buhara'da yücesi var


Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevadan geçelim


Semaverin suyu inler

Anlar mısın neler söyler

Daim Hakkı zikreyler


Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevadan geçelim


Çayda deva çayda şifa

Çayda vefa çayda sefa

Bunu bilmez ehli heva


Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevadan geçelim


Kibir ile nefis kabarır

Kin ile kalb kararır

Hakiki rehber aranır


Çay içelim çay içelim

Nefs ü hevadan geçelim


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi