Siyasal Temsil
 

Siyasal temsil, oy hakkına sahip yurttaşların, seçtikleri temsilciler aracılığıyla yasaların ve hükümet politikalarının oluşturulmasına katılmasını sağlayan süreç ve yöntemler. Temsili yönetimin mantığı, günümüz toplumlarında doğrudan demokrasinin uy-gulanamaması gerçeğine dayanır; bu nedenle halk kendi içinden seçtiği kişilere kendini temsil etme ve kendi adına hareket etme yetkisini, vererek yönetime katılmış olur. Jean-Jacques Rousseau gibi bazı düşü-nürlerce halk iradesinin "temsil kabul etmeyeceği" ileri sürülmüşse de, çağımızda seçim ve temsili demokrasi yönetimlerin meşruluk temeli sayılır.

Tarih boyunca siyasal temsille bağlantılı olarak ortaya çıkan sorunlan çözmeye yönelik çeşitli yöntem ve araçlar geliştirilmiştir. Bu sorunlar seçmen ve adayların niteliklerinin belirlenmesi, ülkenin seçim çevrelerine ayrılması, seçim sisteminin düzenlenmesi olarak sıralanabilir. Siyasal temsilin önemli bir öğesi de siyasal örgütlenmedir. Çeşitli kesimlerin çıkar ve taleplerini sistemli olarak savunmak amacıyla oluşturdukları siyasal partiler, halk ile temsilcileri arasında bir tür aracılık işlevini görür. Partilere dayalı siyasal iktidar yansı temsili demokrasilerin tipik özelliğini oluşturur. Temsilci ile seçmen arasındaki hukuki ilişkinin niteliği öteden beri tartışılan bir konudur. Bu alanda benimsenmiş iki temel yaklaşım, seçilenleri halkın talimatlarını yerine getirmekle yükümlü gören emredici vekâlet ile seçilenlere kendi anlayışları doğrultusunda hareket etme yetkisini tanıyan temsili vekâlettir. Ayrıca bak. seçim; seçme ve seçilme hakkı; siyasal parti.