Mehmet Akalın
 

Türk dilinin son devir bilginlerinden. 1933 yılında Isparta ilinin Yalvaç kazasının Sücüllü köyünde doğdu. İlkokulu Sücüllüde, ortaokulu Yalvaçta, liseyi Denizlide okudu.


1953 yılında Yüksek Öğretmen Okulu imtihanlarını kazanarak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne yazıldı. Türk Dili ve Edebiyatı sertifikalarının yanında, İran Dili ve Edebiyatı, Arap Dili ve Edebiyatı sertifikalarını da okuyarak, 1958 Şubatında mezun oldu. 1958 Nisanında Mardin Lisesi edebiyat öğretmenliğine tâyin edildi.


1959 Şubatında Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesine asistan oldu. 1961de Almanyaya gitti ve Prof. Dr. A. von Gabainin derslerine devam etti. 1963 yılında yurda döndü.


1964-1966 yılında vatanî vazîfesini yaptı. "Ahmedî, Cemşîd ü Hurşîd; İnceleme-Metin-İndeks" adlı doktora tezini hazırlayarak, doktor ünvanını aldı.


1975 yılında "Ahmedînin Eserleri Üzerinde Bir Gramer Denemesi" adlı çalışmasıyle doçent oldu. 26.2.1979 târihindeEge Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesinde göreve başladı.


Aynı fakültede 22.1.1980-9.12.1982 târihleri arasında Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü başkanlığı yaptı. 5.8.1982 târihinde profesörlüğe yükseltildi. 19 Temmuz 1984 târihinde Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesine profesör olarak atandı.


1982 târihi ile Haziran 1991 târihleri arasında Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü başkanlığı yaptı. Ayrıca Türk Dil Kurumu, Bilim ve Yürütme Kurulu üyesiydi. Haziran 1991 târihinde İstanbulda vefât etti. Karacaahmed Mezarlığına defnedildi. Çalışkan dürüst vatansever bir dil âlimiydi.


Kitap ve makâle olarak belli başlı yayınları şunlardır.


Târihî Türk Şiveleri (1988), Eski Türkçenin Grameri, Modern Lengüistiğe Giriş-İletişim ve Dil, Ahmedî, Cemşîd ü Hurşîdi, İnceleme-Metin-İndeks, Ahmedînin Eserleri Üzerinde Bir Gramer Denemesi kitapları; Köktürk Kitabelerinde Bir Kelime: "Öyür", Tabii Bilimler ve Dil Bilimi, Böğrüdelik Tatar Ağzı, Özbekçe, Kaygusuz Abdalın Gevher-nâmesi, Özbek Edebiyatı, ise makâlelerinin belli başlılarıdır.


Ayrıca çeşitli kongrelerde bildiriler sunmuş ve konferanslar vermiştir.