Çarşamba, Samsun İlçenin Tabiat Ve Kültür Kaynakları
 

İlçenin tabiat ve kültür kaynakları
Çarsamba' da; ilk Tunç çağı yerleşmeleri olan üç adet höyük, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı döneminden kalma bir çogu ahşap 15 cami, ilçe merkezinde halen kullanılan 1 bedesten, 1 kale, 1 hamam, 1 Atatürk anıtı, ilçede kaynağı pek açıklık kazanmayan fakat insanların günden güne kutsallaştırdığı 18 tekke ve ziyaret yeri, 3 adet yeraltında eski kent kalıntıları, 3adet şehit mezarlığı, 7' si koruma altına alınmış bir çok anıt ağaç, 2 kuyu tası, 35 ahşap ev, bir çok mağara, şelale, mesire yerleri, kumsallar ve av sahaları bulunmaktadır.
Çarşambamızda mevcut olan kültür ve tabiat varlıklarının bazıları asağıda sıralanmıştır:
HÖYÜKLER
TEPECİK: Beyyenice ( İlk Tunç çağı yerleşmesi vardır.)
KİLİSE TEPE: Beyyenice ( İlk Tunç çağı yerleşmesi vardır.)
TÜNBÜ TEPE: Eğnel köyü, derelik mahallesi ( İlk Tunç çağı yerleşmesi vardır.)
CAMİLER
Göğceli camii- Çay mahallesi göğceli mezarlığı.
Değirmenbaşı camii- Kirazlık çaymahallesi değirmenbaşı caddesi.
Rıdvan Bey camii- Orta mahalle.
Yeni (Keten ) camii-Orta mahalle.
Abdullah Paşa camii-Sarıcalı mahallesi.
Karagöz(Ahşap) camii-A.Donurlu.
Zeyfelli (Mezarlık-Ahşap) camii-Kaydan.
Tugutlu (Çivisiz- Ahşap) camii-Turgutlu.
Şeyh Habil (Çivisiz-Ahşap) camii-Yaycılar.
TÜRBELER (Tekkeler)
Yeşil Tekke- Dikbıyık A.Güzpınar mahallesi.
Çıban Tekkesi- Dikbıyık A.Güzpınar mahallesi.
Semail Tekkesi- Ahubaba.
Yeşil Tekke -Beyyenice.
Ülfi Tekkesi-Karaağaç.
Sarlık Tekkesi-Sefalı.
Yel Tekkesi-Yenikaracali(ağrı ve sizi, yel girmesi hastalığına şifa bulmak amacı ile ziyaret edildiği söylenmektedir.
Gazi Hasan Bey Türbesi- Orduköy köyü(İki kardeşi ile birlikte Orta Asya' dan savaşa geldiği, burada şehit düstüğü ve savaşta kullandığı kılıcın türbesinde bulunduğu söylenmektedir.)
DOĞAL ALANLAR
Eski kent-Kilise kalıntıları-Gülören köyü(5 dönüm alana yayılmış kalıntıların Bizans dönemine ait olduğu söylenmektedir).
Sivritepe' de tarihi yer altı çarşısı - Karakaya.
Göller mevkii toprak altında eski kent kalıntıları - Kürtün
Ordu kalesi - Orduköy
SU DEĞİRMENLERİ
Su Değirmeni- Konukluk.
Su Değirmeni- Porsuk.
Su Değirmeni-Kirazlıkçay mahallesi.
DİĞER SİVİL YAPILAR
Büyük bedestan-Orta mah.
Eski hamam.
ANIT AĞAÇLAR (Anıtlar kurulu tarafından tescillenip, koruma altına alınan ağaçlar.)
Çınar Ağacı- Çay mahallesi canlı sokak.
Çınar Agacı- Çay mahallesi göğceli mezarlığı.
Çınar Ağacı- Kirazlıkçay mahallesi değirmenbaşı caddesi (Değirmenbaşındaki meşhur değirmenin su oluklari üzerindeki bu çınarın altında Arap Dede' nin mezarı bulunduğuna inanılmaktadır .)
Çınar Ağacı- Kızılot.
3 adet dişbudak ağacı- Kızılot.
MAĞARALAR
Mağara- Kestane pınar.
Mağara- Ulupınar.

Kaynak : Wikipedia