Harun Reşid Gençlik Yaşamı
 

Gençlik yaşamı
Harun Reşid İran'da Rey şehrinde 763de doğmuştur. 775-785 döneminde üçüncü Abbasiler halifesi olarak hüküm süren babası Mehdi'nin üçüncü oğludur. Annesi Hayzuran adında Yemen asıllı bir cariyedir. Fakat annesi çok güçlü karekteri ile kocasının ve sonra oğullarının halifelik yapma dönemlerinde Abbasi devleti politikasına büyük etkisi olmuştur. Annesi ve babasının en çok sevdikleri oğulları olan Harun'un çocukluğu Bağdad'da büyük bir lüks içinde Abbasi sarayında geçmiştir. Hocası Barmaki ailesinin Abbasiler zamanında çok önemli mevkilere geçmesini sağlayan Yahya bin Halid Bermaki idi. Harun, Yahya bin Halid'in üç oğlu olan Fadıl, Cafer ve Muhammed'in çocukluk arkadaşı idi. Fadıl ile Harun süt kardeşI idiler ve Cafer'de Harun'un çok yakın arkadaşı idi.
Harun kardeşi Hadi'nin halifelik döneminde Bizans'a karşı 781 ve 782de açılan seferlerde Abbasi ordularına komuta etmiştir. 782deki seferde Arap ordusu Boğaziçi kıyılarına kadar yetişmiştir. Bu sefer Trakya Theması askeri valisi (stragtegos) olan "Mikhail Lacanodrakon"'un komuta ettiği bir Bizans ordusuna karşı bir yenilgiye uğramıştır.
Bundan sonra Harun'a Mısır, Suriye, Ermenistan ve Azerbeycan eyaletleri valilikleri verilmiştir. Bu eyalet valiliklerini yapamakta iken en yakin danismani ve bu eyaletlerin idarecisi eski hocası olan Yahya bin Halid Bermaki olmustur.
Babası 784de öldükten sonra halifelik, ağabeyi olan Hadi'ye geçmiştir. Hadi ile Harun'un iyi geçinemedikleri bildirilir. Örneğin babalarının halifeliği sırasında iki kardeşin Dicle'yi dar bir köprüden geçmeleri gerekince Hadi'nin yaveri olan emir Harun'un ilk olarak geçmesini önlemek icin "Veliahtın senden önce geçmesini bekle" diye Harun'a sert bir emir vermiş; Harun "Başüstüne Emir senin" yanıt vermiş ama Halife olduktan sonra bu yaveri idam ettirmiştir.
Hadi, kendi öldükten sonra halifeliğin kardeşi Harun'a değil de kendi genç oğluna geçmesi için iatisarelere gecti. Bunu Bagdad'daki butun Abbasi burokratlari, zamaninin halifesine dalkavukluk nedenityle, kabule hazir olduklarini bildirdiler. Fakat Bermakiler Harun'un veliahtliktan atilmasini kabul etmediler. Basvezir oalan Yahya Bermaki Halife Hadi'ye bu kararin akle uygun olmadigini ve ortaya fitne cikarabilecegini soyliyerek onu uyardi. Hadi bir muddet dusunceden sonra bu konuda kendinin dogru oldugunu telkin eden burokratlara uyarak kucuk oglunu varisi olarak ilan etti. Kendini uyaran Yahya Bermaki'yi de hapse attirdi. Bu haberi alan Harun eyalet valilikler idari gorevlerini birakarak yari emekli bir hayat yasamaya koyuldu.


Fakat Hadi ancak 784-786 doneminde halifelik yapmistir. 786da Musul civarinda bir kirsal koskude iken hastalanmis ve olmustur. Bu beklenmedik olumun uzerine cesitli soylentiler cikmistir. Ehlullahtan Behlul Dana, bir gün halife Harun Reşit ile karşılaşır. Kendisini tanıyan hükümdar, bu mübarek zata:
"-Ey Behlul! Nereden geliyorsun böyle?" diye sorar. Hazret, hiç düşünmeden:
"-Cehennemden geliyorum" cevabını verir.
Harun Reşit, şaşırarak tekrar sorar:
"-Ne işin vardı orada?"
Behlul Dana anlatır:
"-Efendim; ateş lazım olmuştu. Cehenneme gideyim de biraz isteyim dedim. Fakat oradaki memur bana:
"-Burada ateş yoktur" dedi.
"-Nasıl olur, Cehennem ateş yeri değil mi?" diye sorunca:
"-Evet; gerçekten burada ateş yoktur. Her gelen, ateşini Dünyadan getirir» cevabını verdi."
Dehşete kapılan Harun Reşit büyük bir üzüntüyle sordu:
"-Behlul! Ne yapayım ki, oraya ateş götürmeyeyim?" Behlul Dana, hızla uzaklaşırken haykırdı:
"-Adalet! Adalet! Adalet!"



Kaynak : Wikipedia