Kimyasal *****Ların Kontrolüne İlişkin Uluslararası Antlaşmalar İ. Dünya Savaşı Sonrası Antlaşmalar
 

I. Dünya Savaşı sonrası antlaşmalar
Birinci Dünya Savaşı esnasında her iki tarafta da kimyagerler 3000'in üzerinde kimyasal madde üzerinde potansiyel ***** araştırması yaptılar. Bu maddelerden 30 kadarı ***** olarak kullanıldı.[16] Savaşta sadece kimyasal ***** saldırıları ile ölen insan sayısı 100.000'i buldu.[17] Savaş sonrasında genelde ***** kontrol antlaşmaları ve özelde de kimyasal ***** kontrolü anlaşmaları yenilenen destek kazandı. Savaştaki gaz saldırılarını gördükten sonra halk ezici bir çoğunlukla zehirli gazların yasaklanmasını destekledi. Aralık 1921'de ABD'liler arasında yapılan bir araştırmaya göre 367,000 kişi kimyasalların yasaklanmasını desteklerken, sadece 19 kişi bunların gelecekte de kullanılmasını destekledi. Bu kamu görüşü kimyasal *****ların yasaklanması yönünde çabaların artmasına sebep oldu.[18]



#
Antlaşma
Yıl
Taraflar
Yasaklamanın niteliği

Kay.


1
Versay Antlaşması
1919
Almanya;

İtilaf devletleri
Almanya'nın zehirli gaz üretmesi ve ithal etmesi yasaklandı
[19]


2
Washington ***** Konferansı
1922
Kabul görmedi[N 3]
Her türlü kimyasal *****ın yasaklanması önerildi
[20]


3
Cenevre Protokolü
1925
134 devlet[N 4]
Bogucu, zehirleyici ve benzeri gazların ve bakteriyolojik araçların savaşta kullanımı yasaklandı[21]
[22]


4
Dünya *****sızlanma Konferansı
1933
Kabul görmedi[N 5]
Cenevre Sözleşmesi'nin, kimyasal *****ların kesin bir tanımının yapılması ve Sözleşme'de taraf olmayan ülkelere karşı da kimyasal ***** kullanımının yasaklanması şeklinde genişletilmesi önerildi
[23]


Versay Antlaşması sonrasındaki dönemde İtalya ve İngiltere kimyasal ***** geliştirmeye devam ettiler. Antlaşma sonrası kendi ülkesinde kimyasal ***** geliştirmesi yasaklanan Almanya da 1920'lerde bilim insanlarını Sovyetler Birliği'ne gönderdi. İki ülke işbirliği içinde hem endüstriyel hem de ***** olarak kullanılmak üzere kimyasallar geliştirdiler.[24]
1925 Cenevre Protokolü'nün eksiği kimyasal ve biyolojik *****ların gelistirilmesi, üretimi ve stoklanmasının yasaklanmamış olmasıdır. Ancak protokol 1972 tarihli Biyolojik *****lar Konvansiyonu'na uzanan süreci başlatması açısından önemlidir.[25]
ABD Cenevre Protokülü'ne 1975 yılına kadar taraf olmadı[26] (Aslında ABD'nin başlangıçta imzaladığı protokol ülkenin senatosu tarafından reddedilmişti[27]). İtalya ise 1928'de protokolü imzalamış olmasına rağmen 1930'larda Etiyopyalılara karşı zehirli gaz kullandı.[17] Tahminlere göre İtalya bu savaşta uçak yolu ile yaklaşık 700.000 ton kimyasal savaş malzemesi kullandı. İkinci Çin Japonya Savaşı'nda protokol bir kez daha ihlal edildi. Japon ordusu bu savaşta farklı kimyasal *****ları birçok kez kullandı. [28]

Kaynak : Wikipedia