Abdülhakîm Arvâsî Hayatı
 

Hayatı
Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında yaşamıştır. Seyyid ve Hüseyin kolundandır. Moğol istilası sebebiyle Irak'tan Doğu Anadolu'ya yerleşmiş ve çok sayıda alim yetiştirmiş bir aileye mensuptur. Halife Mustafa Efendi'nin oğludur. 1860'ta o zaman Hakkari vilayetinin merkezi olan ve şimdi Van'a bağlı Başkale kazasında doğdu. Bazı resm evrakta doğum tarihi 1865 olarak görülür. Başkale'de iptidaiye ve rüşdiye mekteplerini bitirdi. Doğu Anadolu ve Irak'ın çeşitli beldelerindeki alimlerden ilim öğrendi. 1879'da Arvas'ta Nakş şeyhi Seyyid Fehm Arvas'ye talebe oldu. Kendisinden 1882'de icazetname (diploma) ve 1887'de de Nakşıbend, Kadir, Çeşt, Kübrev ve Sühreverd tarikatlarından hilafet alarak memleketine döndü. Şafi idi.
Başkale'de kendi parasıyla kurduğu medresede 29 sene talebe yetiştirdi. Anadolu ve İran sınırında çok beldeyi ziyaret ederek irşatta bulundu. Bu sebeple zamanın padişahı Sultan II. Abdülhamid tarafından taltif edildi. 1898 ve 1908 yılında İstanbul ve Mısır üzerinden iki defa hacca gitti. Mekke'de görüştüğü Şeyh Ziya Masum Müceddid, kendisine Üveys hilafeti de verdi.
Doğu Anadolu'nun Ruslar tarafından işgali üzerine mayıs 1916'da ailesiyle beraber Musul'a hicret etti. 1916-1918 arasında Ziybar kazası müftülüğünde bulundu. Adana ve Eskişehir'de kaldı. 150 kişilik ailesinden kalan 20 kişi ile 1919 yılında İstanbul'a geldi. Sultan Vahideddin tarafından 5 Ağustos 1919'da Süleymaniye Medresesi'ne tasavvuf müderrisi olarak tayin edildi. Aralık ayında da Eyüp Sultan'da münhal Kaşgar Dergahı postnişinliği kendisine tevdi edildi.
1924-1928 arası Vefa Lisesi'ne din dersi muallimliği yaptı. 1925'te tekkeleri kapatan kanun gereği, Kaşgar Dergahı'nda ömür boyu oturmasına müsaade edildi. 1924 yılında İstanbul vaizliğine tayin olundu. İstanbul'da Eyüp Sultan, Fatih, Bayezid, Ayasofya, Bakırköy Zuhuratbaba, Kadıköy Osman Ağa, Kasımpaşa Cami-i Kebir, Üsküdar Yeni Cami ve Beyoğlu Ağa Camii kürsülerinden senelerle vaaz verdi. 1930'da yaş haddine rağmen vazifesi Bakanlar Kurulu kararıyla uzatıldı. 1931'de Menemen hadisesi sebebiyle Menemen'e götürülüp divan-ı harbe çıkarıldı. Beraat etti ise de, emekliye sevkolundu. Cami derslerini aralıksız fahr olarak yürüttü. Bayezid'de Kadı Beydav tefsirini okutup tamamlamaya muvaffak oldu. Üçışık soyadını aldı. Oğlu Mekki Efendi başta olmak üzere çok sayıda talebe yetiştirdi. Bunlardan en meşhurları, Necip Fazıl Kısakürek ve Hüseyin Hilmi Işık'tır.
Abdülhakm Arvas 18 Eylül 1943'te İzmir'de mecbur ikamete tabi tutuldu. Daha sonra geçtiği Ankara'da 27 Kasım 1943'te vefat etti. Bağlum Kabristanı'nda medfundur. Türkçe'den başka çok iyi derecede Arapça, Farsça ve Kürtçe bilirdi. Arapça ve Farsça şiirleri vardır. Üç oğlu ve iki kızı dünyaya geldi. Büyük oğlu Mekki Üçışık Üsküdar ve Kadıköy müftülüğü yaptı. Abdülhakm Efendi'nin kardeşlerinden Taha Efendi (1864-1928) İstanbul Süleymaniye Medresesi'nde müderris olup, 1908 ve 1921 meclisinde Hakkari mebusluğu ve Şer'iye Vekaleti'nde heyet-i müşavere azalığı yaptı.
Abdülhakm Arvas'nin eserlerinden yalnızca ikisi matbudur. Tam İlmihal Se'adet-i Ebediyye kitabında, çeşitli mektuplarından ve kitaplarından önemli ölçüde alıntı mevcuttur.

Kaynak : Wikipedia