Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Kapatılması
 

Kapatılması
Şubat 1925'te baş gösteren Şeyh Said isyanı dolayısıyla Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası iktidar tarafından eleştirilere maruz kalmıştır. Dönemin başbakanı Ali Fethi Okyar istifa etmiş ve güvenoyu alarak başbakan olan İsmet Paşa Takrir-i Sükun kanununu yürürlüğe koyarak basına ciddi cezalar kesilmesinin yolunu açmıştır. Bu arada TCF'nin kapatılması süreci hızlanır ve fırka 5 Haziran 1925'te kapatılır. Haziran 1926'da İzmir Suikasti sonrasında bazı paşalar tutuklanır ve idam hükmüyle yargılanır. Fakat içlerinde Kazım Karabekir ve Ali Fuat Paşa gibi İstiklal Savaşı'na katılanlar da bulunduğu bu komutanlar, Türk Ordusu subaylarının protesto gösterileri sonucu, Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın "özel affı" ile idamdan kurtulmuşlardır.
13 Şubat'ta Şeyh Sait isyanı başladı. 15 isyan bölgesinde hükümet sıkıyönetim ilan etti. Elaziz, Genç, Muş, Ergani, Dersim, Diyarbakır, Mardin, Urfa, Siverek, Siirt, Bitlis, Van, Hakkari, Kiğı, Hınıs. TCF'nin bu yerlerde dini propaganda yaptığı iddia edildi. Ali Fethi Bey başvekillikten istifa etti, CHF içindeki aşırı kanat sertlik yanlısı İsmet Paşa'yı başa getirdi. 4 Mart'ta Takrir-i Sükun Kanunu kabul edildi. Tevhidi Efkar, Son Telgraf, İstiklal, Sebilürreşad, Aydınlık, Orakçekiç gibi gazete ve dergiler kapatıldı. İstiklal Mahkemeleri kuruldu. TCF, yasadışı bir örgütmüş gibi yargılandı ve 3 Haziran 1925'de bütün şubeleri kapatıldı. Fırkanın kapatılmasının en büyük nedeni olarak fırka programındaki 6. madde gösterildi: "Fırka efkar ve itikadatı diniyyeye hürmetkardır." şeyh sait isyanın nedenleri:


Kaynak : Wikipedia