2008 Nobel Edebiyat : Jmg Le Clézio
 

Nobel Edebiyat Ödülü 2008-1901

2008 - Jean-Marie Gustave Le Clézio
2007 - Doris Lessing
2006 - Orhan Pamuk
2005 - Harold Pinter
2004 - Elfriede Jelinek
2003 - J. M. Coetzee
2002 - Imre Kertész
2001 - V. S. Naipaul
2000 - Gao Xingjian
1999 - Günter Grass
1998 - José Saramago
1997 - Dario Fo
1996 - Wislawa Szymborska
1995 - Seamus Heaney
1994 - Kenzaburo Oe
1993 - Toni Morrison
1992 - Derek Walcott
1991 - Nadine Gordimer
1990 - Octavio Paz
1989 - Camilo José Cela
1988 - Naguib Mahfouz
1987 - Joseph Brodsky
1986 - Wole Soyinka
1985 - Claude Simon
1984 - Jaroslav Seifert
1983 - William Golding
1982 - Gabriel García Márquez
1981 - Elias Canetti
1980 - Czeslaw Milosz
1979 - Odysseus Elytis
1978 - Isaac Bashevis Singer
1977 - Vicente Aleixandre
1976 - Saul Bellow
1975 - Eugenio Montale
1974 - Eyvind Johnson, Harry Martinson
1973 - Patrick White
1972 - Heinrich Böll
1971 - Pablo Neruda
1970 - Alexandr Solzhenitsyn
1969 - Samuel Beckett
1968 - Yasunari Kawabata
1967 - Miguel Angel Asturias
1966 - Shmuel Agnon, Nelly Sachs
1965 - Mikhail Sholokhov
1964 - Jean-Paul Sartre
1963 - Giorgos Seferis
1962 - John Steinbeck
1961 - Ivo Andric
1960 - Saint-John Perse
1959 - Salvatore Quasimodo
1958 - Boris Pasternak
1957 - Albert Camus
1956 - Juan Ramón Jiménez
1955 - Halldór Laxness
1954 - Ernest Hemingway
1953 - Winston Churchill
1952 - François Mauriac
1951 - Pär Lagerkvist
1950 - Bertrand Russell
1949 - William Faulkner
1948 - T.S. Eliot
1947 - André Gide
1946 - Hermann Hesse
1945 - Gabriela Mistral
1944 - Johannes V. Jensen
1943 - x
1942 - x
1941 - x
1940 - x
1939 - Frans Eemil Sillanpää
1938 - Pearl Buck
1937 - Roger Martin du Gard
1936 - Eugene O'Neill
1935 - x
1934 - Luigi Pirandello
1933 - Ivan Bunin
1932 - John Galsworthy
1931 - Erik Axel Karlfeldt
1930 - Sinclair Lewis
1929 - Thomas Mann
1928 - Sigrid Undset
1927 - Henri Bergson
1926 - Grazia Deledda
1925 - George Bernard Shaw
1924 - Wladyslaw Reymont
1923 - William Butler Yeats
1922 - Jacinto Benavente
1921 - Anatole France
1920 - Knut Hamsun
1919 - Carl Spitteler
1918 - x
1917 - Karl Gjellerup, Henrik Pontoppidan
1916 - Verner von Heidenstam
1915 - Romain Rolland
1914 - x
1913 - Rabindranath Tagore
1912 - Gerhart Hauptmann
1911 - Maurice Maeterlinck
1910 - Paul Heyse
1909 - Selma Lagarlöf
1908 - Rudolf Eucken
1907 - Rudyard Kipling
1906 - Giosuè Carducci
1905 - Henryk Sienkiewicz
1904 - Frédéric Mistral, José Echegaray
1903 - Bjørnstjerne Bjørnson
1902 - Theodor Mommsen
1901 - Sully Prudhomme



2008 Nobel Edebiyat : JMG Le Clézio

Her yıl İsveç Akademisi tarafından, Alfred Nobel’in sözleri ile ‘idealist eğilimi en farklı şekilde ifade eden yazara’ verilen Nobel Edebiyat Ödülü bu sene fransız yazar Jean-Marie Gustave Le Clezio’nun oldu. Akademi, Le Clezio’ya verilen ödülle ilgili açıklamasında, romancıyı, “mevcut medeniyet altında ve ötesinde insanlığın kaşifi, duygusal coşkunun, şiirsel maceranın ve yeni ayrılıkların yazarı” olarak tanımladı.

http://frmsinsi.net/images/forumsins...sinsi.net_.jpg2008 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi Fransız yazar Le Clezio oldu. İsveç Akademisi Le Clezio’yu “insanlığın kaşifi, şiirsel maceranın ve yeni ayrılıkların yazarı” olarak tanımladı.

2008 Nobel ödülü adayları arasında Amerikalı yazarlar Thomas Pynchon ve Don DeLillo ile Suriyeli şair Adonis’in adları geçiyordu. Nobel Edebiyat Ödülü’nü geçen yıl da İngiliz yazar Doris Lessing almıştı. 2006 yılında Orhan Pamuk’un kazandığı bu önemli ödül bugüne kadar hem kazananları hem de kazanamayanlarıyla her zaman Nobel ödülleri arasında en çok tartışılanı oldu.

1901’den itibaren verilmeye başlanan ödülü bugüne kadar Knut Hamsun, Thomas Mann, Eugene O’Neill, Hermann Hesse, André Gide, T. S. Eliot, William Faulkner, Bertrand Russell, Ernest Hemingway, Albert Camus, John Steinbeck, Mihail Şolohov, Samuel Beckett, Pablo Neruda, Heinrich Böll, Saul Bellow, Gabriel García Márquez, Octavio Paz, José Saramago, Günter Grass, Imre Kertész, Harold Pinter gibi geniş yelpazeye yayılan birçok yazar kazandı.

Öte yandan bu ödülü kazanamamış yazarların arasında Jorge Luis Borges, Bertolt Brecht, Anton Çehov, Jacques Derrida, Aldous Huxley, James Joyce, D.H. Lawrence, Arthur Miller, Robert Musil, Vladimir Nabokov, George Orwell, Fernando Pessoa, Ezra Pound, Marcel Proust, J.D. Salinger, Leo Tolstoy, Mark Twain, Tennessee Williams, Virginia Woolf, John Fowles, Lawrence Durrell gibi birçok büyük kalemin olması Nobel Edebiyat Ödülü’nü ve genel olarak ödül sistemini sorgular hale getirmiştir.

TARTIŞILAN ÖDÜLLER

Birçok kez tartışma konusu olan Nobel Edebiyat Ödülü’nü bugüne kadar reddeden tek yazar ise ünlü Fransız varoluşçu yazar Jean-Paul Sartre. Boris Pasternak ise ödülü kazandığı halde SSCB vatandaşlığından atılacağı korkusuyla geri çevirmek zorunda kalmıştı. Ödül tarihinde tartışılan bir diğer olay ise İngiliz Devlet Adamı Winston Churchill’in bu ödülü kazanması oldu.

Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan kadın yazarlar ise şu isimlerden oluşuyor; Selma Lagerlöf, Grazia Deledda, Sigrid Undset, Pearl S. Buck, Gabriela Mistral, Nelly Sachs, Nadine Gordimer, Toni Morrison, Wislawa Szymborska, Elfriede Jelinek ve Doris Lessing.
Nobel Edebiyat Ödülü’nü en genç yaşta alan yazar ise Rudyard Kipling. İngiliz sömürgeciliğinden yana tutumuyla tanınan romancı, şair ve öykü yazarı Kipling, 1907 yılında Nobel’i aldığında 42 yaşındaydı.

En uzun yaşamış Nobel Edebiyat Ödülü sahibi isim Bertrand Russell, 1970’de öldüğünde 97 yaşında idi. En genç ölen Nobel Edebiyat Ödülü sahibi ise, Fransız düşünür, romancı, deneme ve oyun yazarı Albert Camus. 1957’de ödüle layık görülen Camus, 1960’da bir trafik kazasında hayatını kaybettiğinde 46 yaşındaydı.

İKİ YIL ÖNCE BUGÜN

2006 yılında dünyaca ünlü pek çok şair ve yazarın arasından sıyrılan isim ise Orhan Pamuk olmuştu. Şans tanınan isimler arasında Suriyeli şair Adonis, Çek yazar Milan Kundera ile ABD’li Philip Roth’un da bulunduğu ödülü kazanan Pamuk, hem büyük bir sevinç hem de büyük tartışma yaratmıştı.

Pamuk, ödülünü kazandıktan bir süre sonra yaptığı ‘Babamın Bavulu’ başlıklı konuşmasında “Babam, gençliğinde yazar olmak istediği için yazar oldum” diye konuşmuştu.

İsveç Akademisi, Orhan Pamuk’un ödülüyle ilgili “2006 Nobel Edebiyat Ödülü, kentinin romantik ruhunun izlerini sürerken, kültürlerin birbirleriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulan Orhan Pamuk’a verilmiştir.” açıklamasını yapmıştı.

2008’İN GÜÇLÜ ADAYLARI

Bu yıl dünya basını ve edebiyat otoritelerinin öne çıkardığı yazar ve şairler arasında Amerikalı yazarlar Thomas Pynchon ve Don DeLillo, Suriyeli şair Adonis, Avustralyalı şair Les Murray, Japon yazar Haruki Murakami, Fransız yazar Milan Kundera, İtalyan yazar Claudio Magris gibi isimler bulunuyordu.
http://frmsinsi.net/images/forumsins...sinsi.net_.jpgNobel Edebiyat Ödülü alan Le Clezio, daha önce “Çöl”, “Okyanus Kokusu ve Angoli Molina”, “Göçmen Yıldız”, “Ourania”, “Altın Balık” ve “Tutanak” isimli kitapları Türkiye’de yayınlanmıştı.






http://frmsinsi.net/images/forumsins...sinsi.net_.jpgLe Clezio ile ilgili İstanbul Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Nedret Öztokat ve Çevirmen Ayça Sezen şunları söyledi:

Nedret Öztokat

Nobel Edebiyat Ödülü’nü Le Clezio’nun alması şaşırtıcı bir sonuç değil. Le Clezio, Fransızların belki de en çok ödül alan yazarlarından bir tanesi. Çok sevilen, ciddi bir edebiyat kitlesinin izlediği, yapıtları takip edilen bir yazar. Ne yazacağı merak edilen bir yazar. Dil ve roman kurgusuyla ilgili çok ciddi çalışmaları olmuş, çok kafa yormuş bir kalem. Çok genç yaşta, 23 yaşında ‘Tutanak’ adlı romanıyla ödül kazanarak, kendisine bir okuyucu kitlesi yaratıyor ve modern insanı, modern insanın bazen amaçsızlığa varan, bazen yazgıyı sorgulayan halini, çok net bir biçimde ve yeni bir yazı tekniğiyle sunduğu için de çok beğenilyor.

Ayça Sezen

Le Clezio’nun Nobel’i alma sebeplerinden biri, dünya yazarı diyebileceğimiz yazarlardan biri olması. Ödülü almasında ‘klasik’ ve ‘basit’ olmasının da etkili olduğunu düşünüyorum. Çok derinlikli bir dili var ve yaşadığı gibi yazan bir yazar. Kitaplarında yolculuk teması ve farklı kültürlere önemli bir yer ayıran ve bu temaları izleyen bir yazar.

kaynak: NTV