İlk Çağ'da Anadolu Uygarlıkları - Tüm Anadolu Uygarlıkları İle İlgili Bilgiler
 

HİTİTLER:
· M.Ö 2000 yıllarında Anadolu’ya gelerek Kızılırmak çevresinde devlet kurmuşlardır.
· Başkentleri Hattuşaş ( Boğazköy) şehridir. Çorum yakınlarındadır.
· Hititliler Suriye’yi ele geçirmek için Mısırlılarla savaşmışlardır.Bu savaşın sonunda iki devlet
arasında Kadeş Antlaşması imzalandı.
· Kadeş Antlaşması (M.Ö 1280) Dünya tarihinde iki devlet arasında yapılan ilk antlaşmadır.
* Hitit Devleti M.Ö 1200 yılında Anadolu’ya gelen Frigyalılar tarafından yıkıldı.





FRİGYALILAR:
* Devletin başkenti Ankara’nın Polatlı ilçesi yakınlarındaki Gordion şehridir.
* Frigyalılar krallarına Midas ünvanı verirlerdi.
* Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır.Tarım ve hayvancılıkla ilgili sert kanunlar koymuşlar tarıma ve hayvancılığa zarar verenleri şiddetle cezalandırmışlardır.
* Frigyalılar M.Ö 7.yüzyılda Kafkaslardan Anadolu’ya gelen Lidyalılar tarafından yıkılmıştır.




LİDYALILAR:
· Gediz ve Büyük Menderes ırmakları arasında kurulmuştur.
· Kral Giges zamanında bağımsız bir devlet kurmuşlardır.
· Başkentleri Sard şehridir.( Bugünkü Manisa-Salihli yakınlarındadır.)
· Ticaretle uğraşmışlardır.Kral Giges Efes’ten başlayıp Mezopotamya’ya kadar uzanan Kral Yolu’nu yaptırmıştır.
· Ticaretteki bu gelişmeler nedeniyle Lidyalılar tarihte ilk kez parayı icad ettiler.
· Lidyalılar M.Ö 547 yılında Anadolu’yu işgal eden Persler tarafından yıkıldılar.

URARTULAR:
· M.Ö 900 yılında Doğu Anadolu’da kuruldu.
· Başkenti Tuşpa(Van) şehridir.
· Maden işlemeciliğinde ilerlemişlerdir.
· Tarımla ve hayvancılıklada uğraşmışlardır.Van ovasını sulamak için yaptıkları su kanalları günümüzde bile kullanılmaktadır.
· Urartu Devleti M.Ö 600 yılında Medler tarafından yıkılmıştır.




İYONYALILAR:
· M.Ö 1200 yıllarında Yunanistan’dan göç ederek Ege kıyılarına yerleşen Akalar tarafından kuruldu.
· Akalar Ege kıyılarında 12 ayrı şehir kurmuşlar ve şehir devletleri halinde yaşamışlardır.

Her şehrin başında ayrı bir kral bulunuyordu.Bundan dolayı hiçbir zaman güçlü bir krallık kuramamışlar ve ayrı ayrı şehir devletleri halinde yaşamışlardır.Siyasi birlik yoktur.







İLK ÇAĞ’DA ANADOLU’DA KURULAN DEVLETLERDE KÜLTÜR2
VE UYGARLIK

DEVLET YÖNETİMİ:
· İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan bütün devletler krallıkla yönetiliyordu.
· Hititler’de kraliçelerde geniş yetkilere sahipti
Hititler’de Pankuş adı verilen meclis vardı.Bu mecliste önemli devlet meseleleri görüşülürdü.Bu meclis gerektiğinde kral ve kraliçeyi yargılardı.Hatta mahkum bile edebilirdi.
DİN VE İNANIŞ:
· İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan devletlerin hepside çok tanrılı dine inanıyorlardı.(Politeizm)
· Hititler’de tanrı sayısı çok fazla olduğundan Hititlerin ülkesine “Bin Tanrı İli” denirdi.
· İnanışlarına göre tanrılar aynen insanlara benzer ve insanlar gibi yaşardı.
· Frigyalılar tarımla uğraştıklarından bu durum dinlerine de yansımıştır.Frigyalıların en büyük tanrısı toprak ve bereket tanrısı olan Kibela’dır.
· Lidyalılar İyonlardan etkilenerek onların tanrılarına tapmışlardır.
İlk Çağ uygarlıklarından bazıları öldükten sonra dirilmeye inanırlardı.Bundan dolayı mezarlarını kayaları oyarak oda şeklinde yaparlar ve içlerine çeşitli eşyalar koyarlardı.
· Tanrılara kurban keserler ve tanrılarına yiyecek ve içecek sunarlardı.



SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT:
· Anadolu’da kurulan İlk Çağ medeniyetlerinde insanlar eşit hak ve özgürlüklere sahip değillerdi
Frigyalılar tarıma önem verdikleri için sert kanunlar koymuşlardır.Sabanını kıran ****ünü öldürene ölüm cezası vermişlerdir.
· Lidyalılar kara ticaretine önem vermişler ve Kral Giges Ege kıyılarından başlayan ve Mezopotamya’ya kadar uzanan “Kral Yolu’nu” yapmışlardır.Böylece ticaret canlanmıştır.
· Lidyalılar parayı tarihte ilk defa icat ettiler.
· İyonyalılar deniz ticaretinde ileri gittiler ve Akdeniz ve Karadeniz’de koloniler kurdular.




ÇEVRE UYGARLIKLAR VE ANADOLU’YA ETKİLERİ 3

· İlk Çağ’da Anadolu’yu en fazla etkileyen uygarlık merkezi Mezopotamya olmuştur.
· Mezopotamya iki nehir arası demek olup Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki bölgeye denir.



SÜMERLER:
· Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlık Sümerlerdir. M.Ö 3500’de Orta Asya’dan gelerek Mezopotamya’da devlet kurmuşlardır.
· Kanallar açmışlar ve bataklıkları kurutarak tarım ve hayvancılık yapmışlardır.
· Tarihte ilk yazıyı Sümerler bulmuşlar ve kullanmışlardır.( Çivi yazısı) M.Ö 3200
· Not: Yazının bulunmasıyla tarih devirleri başlamıştır.
Sümerler çok tanrılı dine inanırlar ve Ziggurat adı verilen tapınaklarında tanrılarına tapınırlardı ve kurban keserlerdi.
· Sümerler Mezopotamya’da kurulan Akadlar tarafından son verilmiştir.



BABİLLER:
· Aşağı Mezopotamya’da kurulmuştur.
· Devletin en güçlü zamanı kral Hammurabi zamanıdır.Kral Hammurabi Sümer kanunlarını geliştirerek uygulamıştır.( Hammurabi Kanunları diye bilinir)
Babilliler M.Ö 6.yüzyılda Persler tarafından yıkılmıştır.


ASURLULAR:
· Yukarı Mezopotamya’da kurulmuştur.Ninova şehri başkenttir.
Asurlular ticaret amacıyla Anadolu’ya geldiklerinde yazıyı da beraberinde getirmişlerdir.Böylece Anadolu hem yazıyı öğrenmiş hem de tarih çağlarına girmiştir.
· Asurlular M.Ö 612 yılında Pers egemenliğine girmiştir.


AKADLAR:
· M.Ö 2300 lü yıllarda Arabistan’dan gelerek Mezopotamya’da devlet kurdular.
M.Ö 2150 yıllarında kuzeyden gelen Gutiler tarafından yıkılmıştır.




ANADOLU’YU ETKİLEYEN DİĞER UYGARLIKLAR
* İran’da hüküm süren Persler M.Ö 6.yüzyılda Anadolu’ya gelerek 200 yıl hüküm sürdüler.
Doğu Akdeniz kıyılarında denizcilikle uğraşan Fenikeliler buldukları 22 harflik alfabeleriyle Anadolu’yu ve Dünyayı etkileyerek katkıda bulunmuşlardır