ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - Dinin Temel Rükünleri/Farzları

DİNİN TEMEL RÜKÜNLERİ/FARZLARI

Şunu bil ki, kısa olmakla birlikte kelime-i şehâdeti oluşturan iki söz, Allahu Teâlâ'nın zâtını, sıfatlarını, fiillerini ve Hz. Muhammed'in hak peygamber olduğunu ifade etmektedir. İmanın temeli bu dört esas üzerine kuruludur:
Birinci esas; Allahu Teâlâ'nın zâtını tanımaktır. Bunun temeli şu on asıl üzere kuruludur. Bunlar, Allahu Teâlâ hakkında şunları bilmektir:
Allahu Teâlâ vardır, mevcuttur.
O'nun varlığı ezeli ve ebedidir/ varlığı için bir başlangıç ve bitiş zamanı yoktur; varlığı zamana bağlı değildir.
O, bir cevher, cisim ve araz değildir. O'nun için hiçbir yön tayin edilemez. O, bir mekana yerleşmiş değildir. O, her şeyi görür.
O, tektir (misli, benzeri, dengi, eşi, çocuğu, yardımcısı yoktur).

İkinci esas; Allahu Teâlâ'nın sıfatlarını bilmektir. Bu
da on esas üzere kuruludur. Bunlar, Allahu Teâlâ hakkında şunları bilmektir:
Allahu Teâlâ, haydır (diridir, hayat sahibidir).
O, bilendir (her şeyi bilir).
O, kadirdir (her şeye gücü yeter).
O, irade sahibidir (her var olan ve var olacak olan şeyi önce O diler).
O, her şeyi işitir.
O, her şeyi görür.
O, konuşur.
O, neyi haber veriyorsa sözü doğrudur.
O, herhangi bir varlığın içine girmekten yüce ve uzaktır.
O'nun sıfatları da zâtı gibi ezelîdir (sonradan yaratılmış değildir).
Üçüncü esas; Allahu Teâlâ'nın fiillerini (işlerini) bilmektir. Bunun da esası şu on şeyi bilmektir.
Kulların bütün fiilleri Allahu Teâlâ'nın yaratmasıyla meydana gelir. Bu fiiller, irade edilmesi yönüyle Allah'a aittir; yapma yönüyle de kullara aittir.
Allahu Teâlâ, yarattıklarını farklı derecelerde yaratır ve dilediklerini diğerlerinden üstün kılar.
O, kullarına güçlerinin üstünde yük yükleme hakkına sahiptir/ancak rahmetiyle yüklememiştir.

O, hiç kusuru olmayan kimseye azap etme hakkına sahiptir/ancak azabını inkâr ve isyan edenlere hazırlamıştır.
Allahu Teâlâ'nın kulların maslahat ve menfaatlerine en uygun olanı yapma yükümlüğü yoktur/ancak o ne yaparsa kullarının iyiliğinedir.
O'na hiçbir şeyi yapmak vacip değildir; ancak O, peygamberleri ve kitapları aracılığı ile neyi yapacağını söy-lemişse, onları yapar.
Allahu Teâlâ'nın kullara peygamberler göndermesi caizdir; vacip değildir.
Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v) gönderilmesi sabittir, haktır; mucizeler ile desteklenmiştir.
Dördüncü esas; sem'iyyâta inanmaktır.8 Bunlar da şu on şeyin varlığını tasdik etmektir: Öldükten sonra dirilmek, hesap için toplanmak, kabir azabı, Münker ve Nekir meleklerinin suali, mizan (amellerin tartılması), sırat, cennet ve cehennemin yaratılmış olması ve imametle ilgili hükümler.
Sem'iyyât, ancak Allah ve Resûlü'nden işitilerek bilenecek şeylerdir.

İMAM GAZÂLÎ