Temel Hak Ve Özgürlükler Hangi Durumlarda Kısıtlanır
 

Temel Hak Ve Özgürlüklerde Sınır Nedir

Temel Hak Ve Özgürlüklerin Sınırı Hakkında Bilgiler





Kısaca Maddeler Halinde Temel Hak Ve Özgürlükler Hangi Durumlarda Kısıtlanır


1-)Savaş hali

2-)Seferberlik

3-)Sıkıyönetim

4-)Olağanüstü hal

5-)Kamu Sağlığı ve güvenliği




Anayasamızın “ İkinci Kısım ” ve “ Birinci Bölüm ” ünde:
“ I. Temel hak ve hürriyetlerin niteliği
Madde 12.- Herkes, kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahiptir.

Temel hak ve hürriyetler, kişinin topluma, ailesine ve diğer kişilere karşı ödev ve sorumluluklarını da ihtiva eder.
II. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması
Madde 13.-(3.10.2001-4709) Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve laik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.”

Demek oluyor ki, Devletin bireylerini oluşturan “Kişi”, hak ve öğürlüklerini kullanırken de, Anayasa’da ifadesini bulan bu kuralları göz ardı edemez. Bu kurallar, hak ve özgürlüklerin kısıtlanması olarak da kabul edilemez. Özgürlüklerin kullanılması için, Devletin varlığı esas alınmalıdır.

Klasik bir cümle vardır; “Kişinin özgürlüğü, diğer kişinin özgürlük sınırında biter” denilir. Bu tanımlama, bir başka şekilde da açıklanabilir. Denilebilir ki; “Kişilerin özgürlüğü, saygı sınırını geçemez.” Yani, özgür davranış, insanlara saygısızlık boyutuna vardırılamaz. O boyut “Suç” teşkil eder.

Kişi, temel hak ve özgürlüklerini kullanmada hassasiyet gösterirken, aynı hassasiyeti, Devletin varlığının ve bütünlüğünün korunmasında da göstermelidir.

Kişinin, bir tarafta hak ve özgürlükleri varken, diğer tarafta da kendisine, ailesine, çevresine ve Devletine karşı da yok sayamayacağı veya özgürlüklerinin önünde göremeyeceği ödevleri bulunmaktadır. Anayasa’nın 12. maddesinin ikinci paragrafı da bunun açıkça ifadesidir.

Sonuç olarak, kişi bu çerçeve ve sınırlandırmalar içinde, davranışları, fikirleri ve bunları sergilemede kendi iradesini kullanmakta özgürdür.

Ancak, özgürlüklerin de bir sınırı olduğunu unutmamak gerekir. Sınırlar da, ancak yasalarla belirlenir ki, o yasalara uymak de, kişinin görevleri arasındadır. Özgürlüklerin “Sınırsız” olduğunu savunmak, bu anlamda mümkün değildir.

Konuya, bir de “Hukuk Devleti” açısından bakalım. Anayasa’mızın 2. maddesi, devletin temel niteliklerini belirtirken “...hukuk devletidir.” Diye tanımlamakta ve 11. maddede de “... Kanunlar, Anayasa’ya aykırı olamaz.” Hükmünü içermektedir. Dolayısıyla, kişi temel hak ve özgürlüklerini kullanırken, Anayasa’ya uygun olarak yürüklüğe konulan diğer yasalara da uymak zorundadır. Bu yasaları, adil bir şekilde uygulamak da, yine Anayasa hükümleri çerçevesinde “Yargı” gücüne aittir.

Anayasa’ mızın ilgili maddesi de aynen şöyle:
“IX. Yargı yetkisi
Madde 9.- Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. “

Özetle söylemek gerekirse; Kişi, yine Anayasamızın “ İKİNCİ BÖLÜM, Kişinin Hakları ve Ödevleri” bölümünde 17. maddeden başlayan ve 40. maddeye kadar devam eden temel hak ve özgürlüklerini, Devletin varlığı ve bölünmez bütünlüğü çerçevesinde, hukukun üstünlüğü ilkesiyle uyumlu şekilde kullanacaktır. Onun için, öncelikle kişinin tem hak ve özgürlüklerinin neler olduğunu, nerelerde ve nasıl sınırlı olduğunu ve bunları da nasıl kullanacağını bilmesi gerekir.