Sevdiğine Ateşten Bir Halka Takmayı Seven Kişi Ona Altından Bir Halka Taksın, Sevdiğine Ateşten Bir Bilezik Takmak İsteyen Kişi Ona Al-Tından Bir Bilezik Taksınn Hadisi
 

Sevdiğine ateşten bir halka takmayı seven kişi ona altından bir halka taksın, sevdiğine ateşten bir bilezik takmak isteyen kişi ona al-tından bir bilezik taksınn hADİSİ
Sevdiğine ateşten bir halka takmayı seven kişi ona altından bir halka taksın, sevdiğine ateşten bir bilezik takmak isteyen kişi ona al-tından bir bilezik taksın." Hadisi ve kadınların altın kullanması konusunu açıklar mısınız?

Soru

"Sevdiğine ateşten bir halka takmayı seven kişi ona altından bir halka taksın, sevdiğine ateşten bir bilezik takmak isteyen kişi ona al-tından bir bilezik taksın. Ancak siz gümüşü alınız, onu (istediğiniz gi-bi) kullanınız." Hadisi ve kadınların altın kullanması konusunu açıklar mısınız?
Cevap

Değerli kardeşimiz;
Kadınların Altın Kullanması:

4235... Aişe (r.a), şöyle demiştir:

Hz. Peygamber (s.a)'e Necâşî'nin kendisine hediye ettiği zinet getiril-di. O zinetin içerisinde Habeş işi kaşı olan bir de yüzük vardı. "Rasûlullah (s.a) yüzüğü, ondan uzak durarak, bir çubukla veya bir parmağı ile al-dı sonra, Ebü'I As'ın kızı - kızı Zeyneb'in kızı - Ümame'yi çağırdı, ve "Bunu sen takın kızcağızım" buyurdu. (İbn Mâce, Libas 40.)

Hz. Peygamber (s.a)'e zinet gönderen "Necâşî, Habeşistan hükümdarı Eshame'dir. "Rasûlullah (s.a) 'e ge-len yüzüğün kaşı Habeş işinden idi. Şarihler bundan maksadın, göz bon-cuğu veya akik olduğunu, çünkü, bunların Yemen veya Habeşistan'da bu-lunduğunu söyler. Habeş işinden maksadın ne olduğu konusunda başka görüşler de vardır.

Hadîste görüldüğü üzere, Hz. Peygamber fs.a) altın yüzüğü görünce ondan yüz çevirmiş, bir çubukla veya parmağı ile onu almış ve torunu Ümame'ye vermiştir. Ancak Râvî Efendimiz'in yüzüğü çubukla mı, yok-sa bir parmağı ile mi aldığında tereddüt etmiştir.

"Rasûlullah (s.a) 'in yüzüğü eline almak istemeyişi ve onu bir kız olan torununa verişi altının erkekler için caiz olmadığı, kadınlar için ise caiz olduğuna delildir. Çünkü altın kadınlar İçin de haram olsa idi, Efendimiz onu torununa vermezdi. Altının erkeklere haram, kadınlara ise helâl oldu-ğunu gösteren başka haberler de vardır. Meselâ, Ebû Davûd, Ahmed ve Nesaî'nın Hz. Ali'den rivayet ettikleri şu hadîs bunlardandır. "Bir gün "Resûlullah (s.a) sağ eliyle ipek, sol eliyle de altın alarak "Şüpesiz bunlar üm-metimin erkeklerine haram, kadınlarına ise helaldir," buyurdu."
Bazı hadîslerde, "Rasûlullah'in, kadınların altın kullanmasını men ettiğini bildiren haberler varittir. Ulema, bunu, ya neshe yada zekâtı verilmeyen mik-tara hamletmişlerdir. Yani ya önceleri kadınların da altın kullanmaları ca-iz değildi, bilâhare bu yasak neshedildi, ya da kadınlar için caiz olmayan altın zinet, fazla miktarda olup da zekâtı verilmeyen zinettir.

Bazı Hükümler

1- İslâm hükümdarının başka milletlerle muahedeler yapması, onlarla hediyeleşmesi caizdir.

2- Kişinin, kullanılması caiz olmayan bir şeyi küçümsemesi, ondan uzak kalmaya çalışması gerekir.

3- Erkeklerin altın yüzük edinmeleri caiz değil, kadınların edinmeleri ise caizdir.

4236... Ebû Hûreyre (r.a)'den rivayet edildiğine göre; Rasûlullah (s.a) şöyle buyurmuştur:

"Sevdiğine ateşten bir halka takmayı seven kişi ona altından bir halka taksın, sevdiğine ateşten bir bilezik takmak isteyen kişi ona al-tından bir bilezik taksın. Ancak siz gümüşü alınız, onu (istediğiniz gi-bi) kullanınız." (Ahmed b.Hanbel, II-334, 378.IV-414.)

Hâdis-i şerif, kişinin sevdiği çocuğunu ve ailesini nasıl ateşe atmak istemezse, onlara altından yapıl-mış yüzük, küpe ve bilezik takmaktan da kaçınmasını istemektedir. Hadîs'in zahirine göre hüküm hem erkekler hem de kadınlar için aynıdır. Çünkü mutlaktır. Ancak, kadınların altından mamul zinet eşyaları takın-malarının caiz olduğu başka hadislerde bildirilmiştir.

Hadis-i şerifte Efendimiz, altından sakındırırken gümüşü de teşvik et-miştir. İrâde'nin mutlak oluşu, gümüşün her türlü zinete şâmil olduğuna işaret eder. Ancak alimleri beyanına göre erkekler gümüşten ancak yüzük, kılıç süsü ve benzeri şeylerde yararlanabilirler.

Şevkânî, el-Veşyu'l - Merkum adındaki risalesinde bu hadîsle istidlal ederek, kadın erkek herkes için altından zinet takmanın haram, gümüş zi-net takmanın da helâl olduğunu söylemiştir. Şevkanî, bu hadîsin isnadını sahîh, râvîlerinin rivayeti ile ihticac edilenler olduğunu söylemişlerdir.

Ahmed b. Hanbel'in rivayetinin sâhâbî râvisi Ebû Katede'dir. Hafız Heysemî, Ahmed b. Hanbel'in rivayetinin isnadını güzel bulmuştur.

4237... Hüzeyfe (r.a)'ın kız kardeşinden: (Huzeyfe (r.a)'m, Rasülullah'ı göre, birden fazla kız kardeşi vardı. Bu hadîsi rivayet etlen hanımın adının Fatma veya Hevlâ olduğu tarzında görüşler var dır. Ebû Amr en-Nemrî, adının Falına olduğunu söylemiştir.)

Rasûlullah (s.a)'in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: "Ey kadınlar topluluğu, sizin süslenmenize gümüş kâfi değil mi? Dikkat edin, Siz-den altınla süslenip de onu başkalarına gösteren hiç bir kadın yok ki o altın sebebiyle azap edilmesin." (Nesaî, Zinet / 39; Darimî, İstizan 17.)

Bu hadîs-î şerifin sâhâbe tabakasından râvîsi Huzeyfe b El-Yeman'ın kız kardeşidir. Tabiin taba-sından olan râvîsi de Ribî b. Hıraş'in hanımıdır. İsnad'da bu hanımın is-mi de anılmıştır.

Bu hadîs'in zahiri, kadınların altından mamul zinetleri takmalarının caiz olmadığına delalet etmektedir. Ancak aksine delalet eden başka ha-dislerin bulunuşu ve bu hadisin cümle dizilişi sebebiyle ulema, bu hadisi, değişik biçimlerde tevil etmişlerdir. Bu tevillerin belli başlıları şunlardır.:

1- İbn Abdil Berr'e göre bu hadis, bilâhere varid olan ve kadınların al-tınla süslenmelerine izin veren hadislerle nesh edilmiştir. Yani bu hadis mensuhdur. Mirkatü's Suııt'ta da bu ve benzeri hadislerin mensuh olduğu söylenir.

2- Bu hadîs, altınla süslenip ele bunu başkalarına gösteren kadınlarla il-gilidir. Aliyyü'l Kâri azabın, altınla süslenmek ve onu başkalarına göster-mek üzere tereddüp ettiğini söyleyerek bu tevili benimsemiştir.

3- Bu hadîs altından zinet edinip de onun zekatını vermeyenlere ilgili-dir.

4- Yasak olan, övünmek ve böbürlenmek maksadı ile takılan bilezik-lerle ilgilidir.

4238... Esma Binti yezid (r.a), Rasûlullah (s.a)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

Altından gerdanlık takınan her bir kadının boynuna kıyamet gü-nünde ateşten bir benzeri takılır. Altın küpe takan her bir kadının kulağına da kıyamet günü bunun bir benzeri takılır. (Nesaî, Zinet 39.)

Bu hadîsin zahiri de kadınlara altının caiz olmayışına delalet etmektedir. Ancak bundan önceki ha-dîs de ulemâca tevil edilmiştir.

Bu hadisle ilgili olarak Hattabî şunları söylemiş ve bunlar, daha sonra-ki şarihler tarafından da nakledilmiştir: "Bu hadis iki şekilde tevil edilir.

1- Bu, İslâm'ın ilk devirlerin de idi Bilahere nesh edildi ve kadınların altınla süslenmeleri mubah kılındı. Sabittir ki Rasûlullah (s.a) bir elinde altın, öbür elinde ipek olduğu halde minbere çıktı ve "Bunlar ümmetimin erkeklerine haram, kadınlarına helâldir" buyurdu.

2- Bu hadîsteki tehdid altının zekatını vermeyenler hakkında varid ol-muştur. Zekâtı verenleri için böyle bir tehdid söz konusu değildir."

Hattabî'nin bu söyledikleri, önceki hadiste belirtilen tevillerden ikisi-dir. Diğer iki tevilin de burada düşünülmesi mümkündür.
(bk. Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 14/322-326.)
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet