Adaçavuş Üzümü
 

Vasilaki üzümü - üzüm yetiştiricliği
Bozcaada’nın meşhur çavuş üzümü yetiştiriciliği tarihe karışıyor. Bozcaada Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Hüseyin Akarsu, adadaki bağcıların son yıllarda başta karaciğer başta olmak üzere birçok hastalıklarda derde derman olarak gösterilen siyah üzüm tüketimine dayalı olarak ada çavuşu yerine Fransız tipi siyah üzüm yetiştiriciliğine yöneldiğini söyledi.



Uzun yıllar sonra bu yıl Bozcaada çavuş üzümünün ilk kez damak tadı ve kalite anlamında iyi bir ürüne kavuştuğunu belirten Ahmet Talay, Hülya Talay ve Veli Gözpete “Bunda en büyük etken nisan yağmurlarının zamanlaması ve meltem rüzgarları” dediler. Ancak damak ve kalite anlamındaki bu özelliğin rekolteye tam olarak yansımadığı ve geçtiğimiz yıllara oranla rekoltenin çok düşük olduğu bildirildi.





Türkiye’nin en kaliteli Çavuş Üzümünün yetiştiği Bozcaada’da bağbozumu başladı, yaklaşık 600 kişiye de 1,5 aylık iş kapısı açıldı. Bozcaada yüzölçümünün yaklaşık %27’si 11.500 Dekarı bağ arazisidir. Bu arazilerde 1500 ton civarında sofralık, 3500 ton civarında ise şaraplık üzüm üretimi oluyor. Bozcaada’da yetişen üzüm türleri ile ilgili bilgiler veren Sınırlı Sorumlu Bozcaada Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Hüseyin Akarsu, “Bozcaada’da, yetişen üzüm çeşitleri arasında Ada Çavuşu, Cardinal, Atasarısı, Uslu, Yalova İncisi, Alphonse Lavallee ve Amasya bulunmaktadır. Bunların yanında Türkiye’de yetiştirilen tüm sofralık üzüm çeşitlerinin hemen hemen tamamı çok az kütük sayısında olsa da deneme mahiyetinde yetiştirilmektedir.




Şaraplık olarak ise Karasakız, Vasilaki, Kara Lahna çeşitleridir. Son yıllarda ise özellikle Fransız şaraplık üzüm çeşitlerine büyük miktarda yönelme var. Bozcaada’da yeni tesis edilen Fransız şaraplık üzüm bağlarındaki en önemli çeşitleri, Cabernet Sauvignon, Shardone, Merlot, Gamei gibi çeşitleridir” diye konuştu. Yeni dikilen bir bağdan 10 yıl sonra verim alınabileceğini ifade eden Sınırlı Sorumlu Bozcaada Tarımsal Kalkınma kooperatifi Başkanı Hüseyin Akarsu, “Yeni satın alınan bir bağ 2-3 yıl nadasa bırakılır, ardından bağ dikiliyor. Bozcaada’da genelde deli çubuk diye tabir ettiğimiz bağları dikiyoruz. Bağların dikilmesinin ardından 3 yılda aşılanma süreci oluyor. Aşılanmanın ardından da 2-3 yılda verim bekleniyor. Üzüm bağına Ekim ayından Ağustos ayına kadar en az 13 defa bakım yapmanız gerekiyor. Kısacası bir bağın oluşum şekli böyle” dedi.




“Rekolte’de düşüş, Kalite de Artış var”

Uzun yıllar sonra bu yıl Bozcaada çavuş üzümünün ilk kez damak tadı ve kalite anlamında iyi bir ürüne kavuştuğunu belirten Ahmet Talay, Hülya Talay ve Veli Göztepe “Bunda en büyük etken nisan yağmurlarının zamanlaması ve meltem rüzgarları” dediler. Ancak damak ve kalite anlamındaki bu özelliğin rekolteye tam olarak yansımadığı ve geçtiğimiz yıllara oranla rekoltenin çok düşük olduğu bildirildi.Sınırlı Sorumlu Bozcaada Tarımsal Kalkınma Kooperatifine 350 kişinin kayıtlı olduğunu ifade eden Başkan Hüseyin Akarsu, şuanda kooperatif bünyesinde 40 kişinin üzüm ürettiğini açıkladı. Kooperatif Başkanı Akarsu, “5-6 yıl önce Bozcaada’dan 120.000 civarında kasa gidiyordu, fakat bu yıl 20.000 civarında ada çavuş üzümü gönderirsek çok iyi. Rekoltedeki düşüşün yanı sıra üzümlerde ciddi bir kalite artışını gözlemledik. Bunun sebebi de bir kütük 10 salkıma bakıyordu daha önceden şimdi ise 3 salkıma bakıyor” dedi. Üzüm üreticileri “Aslında rekoltelerdeki düşüş 1996 yılından buyana başladı. Her geçen yıl daha da düşüyor.. En önemli etken ise bağ alanlarının el değiştirmesi, Bozcaada halkının büyük çoğunluğu turizm ile uğraşıyor olması üzüm üreticilerinin günden güne azalmasına neden oluyor. Aslında halk siyah üzüme ilgi gösterince, ada çavuşuna ilgi düştü, bu yüzden yeni kütük dikilmediği için ada çavuşunda ciddi bir azalma var. Tabi bunun yanında üretilen şaraplık üzümlerde de bir artış var” diye konuştular.