|
Osmanlıda İlk Düzenli Posta Teşkilatı
osmanlıda ilk posta teşkilatını kim kurdu - Osmanlıda Posta Teşkilatı - Osmanlıda İlk Düzenli Posta - İlk Düzenli Posta Teşkilatı - Osmanlıda ilk düzenli posta ne zaman kuruldu
İlk Posta Teşkilatı Tanzimat Fermanıyla yaşanan gelişmelerin sonucu olarak Osmanlı Devletinin tüm halkının ve yabancıların posta ihtiyaçlarına cevap vermek amacıyla II. Abdülmecit tarafından 23 Ekim 1840 tarihinde kurulmuştur. Osmanlı Devleti'nde Posta Teşkilatı İlk Postahane ise İstanbul'da Yeni Camii avlusunda Postahane-i Amire adı ile açılmış İlk memurlar Süleyman Ağa, tahsildar Sofyalı Ağyazar Türkçe dışında yazılmış gönderilerin adreslerini tercüme etmek üzere mütercim olarak atanmışlardır. Mehmed Ali Bey Tarafından Posta ve Telgraf Mecmuasında Yayımlanan Bir Makale Mehmet Ali, Postahane-i Amire (Yenicami Postahanesi), PTM, sayı:180, (Nisan 1331) Postanın kuruluş döneminde postahane olarak kullanılmak üzere ayrılan binanın, işlemler için elverişli olmaması nedeniyle yeni bir postahane binası yapımı için çalışmalara başlanmıştır. Postahane binasının, taşımacılıkta kullanılan hayvanları alacak kadar geniş olması ve aynı zamanda başkentin en işlek ticari merkezlerinden birinde bulunması, sahile yakın olması gerektiği için en uygun nitelik ve şartlar taşıyan Yeni Cami Meydanında bulunan Yeni Cami’ye ait arsanın içinde ahşap bir Postahane binası inşa edilmişti. Bu binanın alt katı, gişelere ve işlem yerlerine, üst katı da Posta Nezareti dairesi ile İdari kalemlere ayrılmıştı. Yeni Cami Meydanı geniş olduğundan Rumeli’den her biri 130 hayvanla ve 40 Jandarma gözetiminde gelen postanın alınıp verilmesi rahatça gerçekleştirilebiliyordu. Hatta önceleri Yeni Cami Meydanında Salı günü kurulmakta olan pazar, aynı gün postanın da buraya varacak olması yüzünden sıkışıklığa meydan verilmemesi için Pazartesi günlerine alınmıştı.Bu binanın resmi, Osmanlı Devletinde Şehir Postasının kuruluşunun 50. Yıldönümü anısı olarak basılmış olan pulların üzerinde görülmektedir. Resimde Postahanenin yanında görünen diğer bina da Yenicami sebil ve çeşmesidir. İstanbul’daki menzilhane Yerebatan’da bulunuyordu. Burada üç yüzü aşkın hayvan bulunuyordu. Postanın kuruluşunda ilk olarak yönetimin başındaki kişiye posta müdürü denilmiş, daha sonra Posta Nazırı unvanı verilmiş ve nazırlar da bu binada bulunmuşlardır. Posta Nazırları ve görev yaptıkları dönemler sırasıyla şöyledir: ........ 1287 (Rumi)senesinde Posta ve Telgraf Nezareti tevhit edilerek Posta ve Telgraf Nazırlığına sırasıyla ....... 1287 senesinde Posta ve Telgraf idarelerinin birleştirilmesiyle bir nazırın yönetimine verilmesinden sonra Postahane-i Âmireye, Dersaadet Postahanesi adı verilerek bir Müdürün yönetimine verilmiş ve Müdürlüklerine sırasıyla, Ali Mümtaz Bey, Lebib Efendi, Ahmet Efendi, Vehbi Efendi getirilmiş ve bundan sonra Mehmet Ali Bey Dersaadet Postahanesi Müdürü olmuştur. Mehmet Ali Bey, Dersaadet Postahanesinin Paket Postahanesine çevrilmesine kadar 1314 senesinden 1325 senesine kadar Postahane müdürlüğünü sürdürmüştür. Eski Postahane binası işlemlerin artan yükünü tayşıyamadığı ve bütün ileri ülkelerde postahane binaları büyük ve kullanışlı bir şekilde inşa edildiği halde Osmanlı başkentindeki postahanenin böyle eski ve ahşap bir binada bulunması uygun olmadığından bu eski bina 1306’da yıktırılarak yerine aynı yere ikinci postahane binası inşa edilmiştir. Binanın inşası için bir ihale açılmış ve bu ihale sonunda inşaatın yapım işi 12.000 altın lira ile Şeyh Talat Efendi’ye verilmiştir. İnşaata hemen başlanmış ancak, ikinci katın duvarları bitmek üzereyken, binanın temellerinin sağlam olmadığı yolunda bazı söylentiler çıkmış ve inşaat bir süre için durdurulmuştur. Birkaç kez binanın temelleri incelenmiş ve sonunda sağlamlığı onaylanarak, inşaatın tamamlanması istenmiştir. Sonuçta Padişah II. Abdülhamit’in doğum gününe rastlayan 22 Eylül 1308 tarihinde Posta ve Telgraf Nazırı Hasan Âli Efendi tarafından resmi açılışı yapılmıştır. Bina diğer bazı ekleriyle birlikte 15.000 liraya mal olmuştur. Posta İşlemlerinin artması üzerine bu bina da yetersiz kalınca evrak postası yeni inşa edilen binaya alınarak Yenicami Postahanesi de 1325 senesinde yalnızca Paket Postahanesi olarak işletilmeye başlanmıştır. Please register or login to add your comments to this article. 1843 yılında telgrafın icadını müteakip 11 yıl sonra Türkiye'de de telgraf hizmeti başlamış, bu hizmeti disipline etmek üzere 1855 yılında ayrı bir Telgraf Müdürlüğü kurulmuştur. 1871 yılında ise Posta Nazırlığı ile Telgraf Müdürlüğü birleştirilerek Posta ve Telgraf Nezaretine dönüştürülmüştür. 1876 yılında milletlerarası posta nakli şebekesi kurulmuş, 1901 yılında ise koli ve havale işleminin kabulüne başlanmıştır. 23 Mayıs 1909 tarihinde ilk manuel telefon santralının İstanbul'da hizmete verilmesinden sonra Posta ve Telgraf Nezareti, 1909 yılında Posta, Telgraf ve Telefon Nezareti haline dönüştürülmüş, 1913 yılında da Posta, Telgraf ve Telefon Umum Müdürlüğü adını almıştır. Cumhuriyetimizin ilk yıllarında İçişleri Bakanlığına bağlı olarak görev yapan PTT Genel Müdürlüğü 1933 yılında katma bütçeli bir idare olarak Bayındırlık Bakanlığına, 1939'da ise Ulaştırma Bakanlığına bağlanarak hizmet vermeye devam etmiştir. 1954 yılında Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) olan PTT Genel Müdürlüğü, 1984 yılında Kamu İktisadi Devlet Teşebbüslerinin yeniden düzenlenmesi ile ilgili olarak çıkarılan 233 sayılı KHK ile Kamu İktisadi Kuruluşu (KİK) statüsüne geçirilmiştir. 18 Haziran 1994 tarih ve 4000 sayılı Kanun ile PTT İşletmesi Genel Müdürlüğünün, T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi şeklinde yeniden yapılanması öngörülmüş olup, 24 Nisan 1995 tarihinden itibaren T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü müstakilen çalışmaya başlamıştır. 29 Ocak 2000 tarih ve 23948 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4502 sayılı kanunun 24. maddesi ile "T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü" olan Kuruluşumuzun adı "T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü" (PTT) olarak değiştirilmiştir. Genel müdürleri
|
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.