Difteri Aşısı
 

Difteri Aşısı

HASTALIĞIN GENEL ÖZELLİKLERİ

Geçmişte difteri çocukluk çağının önemli bir hastalığı ve ölüm nedeniydi. Fakat günümüzde ulaşılan yüksek aşılama oranları ile hastalığa yakalanan kişi sayısı oldukça azalmıştır. Difteri, Corynebacterium dyphtheriae tarafından üretilen toksin ile oluşan akut bir solunum yolu hastalığıdır.
Difteri tüm dünyada görülebilen bir hastalıktır. Ancak hastalık ılıman iklimlerde en sık kış ve bahar aylarında görülmektedir. Bazen insanlar belirti vermeden hastalık etkenini taşıyıp bulaştırabilmektedirler. Hastalık kişiden kişiye genellikle solunum yoluyla bulaşır. Nadiren cilt lezyonlarıyla direkt temas veya hastaların lezyonlarından olan akıntının bulaştığı eşyalar aracılığı ile de bulaşabilmektedir.

DİFTERİ AŞISININ TARİHÇESİ

Difteri aşısı bakterinin kendine değil hastalığa neden olan toksinine karşı geliştirilmiştir.Bu nedenle toksoid bir aşıdır ve difteri toksoidi olarak adlandırılmaktadır. 1930ların başlarına kadar yaygın olarak kullanıma girmemiştir.Tetanoz toksoidi ve boğmaca ile kombine olan difteri aşısı 1940larda rutin kullanıma girmiştir. Difteri ve tetanoz toksoidlerine karşı bağışıklığın, aşıya eklenen boğmaca aşısı ve alüminyum tuzunun adjuvan etkileri ile arttığı gözlenmiştir. Son yıllarda asellüler boğmaca içeren difteri ve tetanoz toksoidleri ruhsatlandırılmıştır.

DİFTERİ TOKSOİDİ

Difteri toksini Corynebacterium dyphtheriaenın sıvı ortamda üretilip daha sonra formaldehid ile toksininin toksoide çevrilmesi ile elde edilmektedir.
Tek başına difteri aşısı bulunmamaktadır. Erişkin formda veya çocuk formunda olmak üzere tetanoz toksoidi ile ikili aşı veya boğmacanın da beraber olduğu üçlü (karma) aşı şeklinde kullanılmaktadır.
Çocukluk çağında uygulanan karma aşı içindeki difteri toksoidi, erişkin tipteki difteri aşısında bulunan difteri toksoidinden daha fazladır. 7 yaşından büyük çocuklara erişkin tip difteri tetanoz aşısı uygulanmalıdır.
Erişkinde üç doz, çocuklarda dört doz aşıdan sonra difteri aşısının hastalıktan koruyucu etkinliği %97dir.
Difteri aşısı çocuklara; difteri, tetanoz, boğmaca (karma aşı) şeklinde çocuk 2 aylıkken başlamak üzere 2.,3.ve 4. aylarda(bir ay ara ile) üç doz ve bunu takiben üçüncü dozdan 12 ay sonra (16. ayda) yapılan bir tekrar dozu ile toplam dört doz olarak uygulanmaktadır.
Aşının etkisinin devamı için ilkokul 1. ve 8. sınıflarda erişkin tip tetanus ve difteri aşısı ile 2 doz daha aşılama aşı programı içinde yer almaktadır.
7 yaşından büyük çocuklar ve erişkinler için primer aşılama erişkin tip difteri aşısı ile bir ay ara ile 2 doz ve ikinci dozdan 6-12 ay sonra uygulanacak tekrar dozu ile toplam 3 doz olarak önerilmektedir.
Difteri aşısı +2-+8 oC arasında buzdolabında saklanmalı ve kesinlikle dondurulmamalıdır.



Kaynak:istanbulsaglik.gov.tr