Spermatogenez Erkekte Sperm Üretimi
 

Spermatogenez erkekte sperm üretimi

[/b]

Erkekteki üreme hücresi olan spermler testiste direkt bu
şekilde üretilmezler. Sperm üretimi oldukça uzun ve
karmaşık bir süreçtir. Germ hücrelerinin çeşitli
aşamalardan geçtikten sonra sperm hücresi haline gelmesi
"spermatogenez" olarak adlandırılır. Bu süreç
içinde germ hücreleri mayoz bölünme sonrası 46 kromozomlu
diploid halden 23 kromozomlu haploid hale gelirler ve ve yine 23
kromozom içeren haploid yumurta hücresi ile birleşerek yine 46
kromozomlu yeni bir bireyin oluşmasına olanak sağlarlar.
Spermatogenez 3 aşamada incelenebilir:


Proliferasyon fazı: Burada germ hücreleri mitoz
bölünme ile çoğalarak kendilerinin aynısı olan
hücreler oluştururlar
Redüksiyon-Bölünme fazı: Miyoz bölünme ile germ
hücreleri kromozom sayılarını 23'e indiriler
Farklılaşma fazı: Sperm öncülü hücreler sperm
hücrelerine dönüşürler.


Her aşamada hücreler spermatogonia, spermatosit,spermatid
gibi farklı isimler alırlar.

İnsan testisi scrotum adı verilen torba şeklindeki dokunun
içinde yerleşmiştir. Her bir testis yaklaşık 20 cc hacminde
ve 4.5-5 santimetre uzunluğundadır. Hacim artan yaşla birlikte
giderek azalabilir ve yaşlı kişilerde testisler daha küçük
olabilir. Testis dokusu içinde kan damarları, sinir lifleri ve
kas hücreleri içeren bir kapsül tarafından çevrelenmiştir.
Bu kapsülün fonksiyonu tam olarak bilinmemektedir.

Spermatogenez yani sperm üretimi testis içinde seminifer
tübül adı verilen yapılar içinde gerçekleşir. Seminifer
tübül adından da anlaşılacağı gibi içi boş tüp
şeklinde çok ince ve uzun bir dokudur ve seminifer epitel adı
verilen bir tabakadan oluşur. Her bir testis içinde yaklaşık
500 seminifer tübül bulunur ve tek bir tübülün uzunluğu
30-70 santimetredir. Seminifer tübüller testis hacminin
yaklaşık %80-90'ını oluştururlar. Bu nedenle testis hacmi
kabaca sperm üretim potansiyeli hakkında fikir verir.Yumuşak
ve küçük bir testis yapısı sperm üretiminin düşük
olabileceği izlenimini uyandırır.



Seminifer epitel 2 tür hücre içerir. Germ hücreleri sperm
yapımından sorumluyken Sertoli hücresi adı verilen hücre
grubu da germ gücrelerinin etrafında destek dokusunu
oluşturur. testislerde bulunan bir diğer hücre türü de
erkeklik hormonu olan testosteron yapımını sağlayan Leydig
hücrelerdir. Seminifer tübül içinde spermatogenezin tüm
aşamalarındaki sperm öncülü hücreler bulunur. Farklılaşma
fazını tamamlayan hücreler seminifer tübül içine
salınırlar. Bu nedenle testisin farklı kesimlerindeki farklı
alanlarda gelişimin değişik evrelerindeki sperm üretimi devam
eder.

Proliferasyon fazı

Sperm hücrelerinin en olgunlaşmamış şekli olan spermatogonia
adı verilen hücreler seminifer epitelinin en alt tabakasında
bulunur. Bu hücreler mitoz bölünme ile sürekli çoğalarak
birbirinin aynısı hücreler oluştururlar. Mitoz ile çoğalan
bu hücreler seminifer epitelin daha üst tabakalarına doğru
ilerlerler.

Redüksiyon-Bölünme fazı

Çoğaldıktan sonra spermatosit adını alan hücreler DNA
içeriklerini yani genetik materyallerini iki katına
çıkardıktan sonra 4 ayrı hücreye bölünürler. Bu 4
hücreden her biri artık 23 koromozom içermektedir. Miyoz
bölünme adı verilen bu süreç uzun bir zaman alır ve bu
nedenle seminfer tübüllerin hemen her alanında miyoz
bölünmenin değişik evrelerindeki spermatositler
görülebilir.

Farklılaşma fazı

Bölünerek genetik materyallerini yarıya indiren bu yeni
hücreler uzun bir süreç sonunda farklılaşırlar. Buna
spermiogenez adı verilir. Spermiogenez süresince üreme
hücreleri hem dölleme yeteneklerini kazanırlar hem de
spermlerin hareket yeteneğini sağlayan kuyruk gelişir.

Tüm bu fazlar sırasında sperm öncülü hücreler seminifer
epitelinin derinliklerinden yüzeye yani seminifer tübüllerin
iç boşluğuna doğru ilerler.

Epididim

Testis dokusu içindeki spermatozoa hücreleri hareketli
değilleridir ve yumurta hücresini dölleme yeteneğine sahip
değildirler. Bu yeteneği epididim içerisinde ilerlerken bir
olgunlaşma süreci sonunda kazanırlar. Epididim yaklaşık 3-4
metre uzunluğunda kıvrımlı bir dokudur. Spermlerin hareket
yeteneğini kazanmalarının yanısıra epididim bir çeşit
rezervuar görevi de görür.

Epididimde bekleyen spermler yaklaşık 35 santimetre
uzunluğundaki vas deferens adı verilen yine boru şeklinde bir
yapı ile pelvise ulaşırlar. Buradan ejekulatuar kanala
açılarak erkek orgazmı sırasında prostat sıvısı ile
karışarak ***** ucundan dışarıya atılılırlar.

*

KAYNAKLAR


Clermont, Y. . Kinetics of spermatogenesis in mammals
seminiferous epithelium cycle and spermatogonial renewal.
Physiol. Rev. 1972;52;198-236.
Schlegel PN, Chang TSK Physiology of male
reproduction:The testis, epididymis and ductus deferens.
Campbell's Urology, 7th edition,
1997;1254-1286
Sharpe, R. Regulation of spermatogenesis. In The
Physiology of Reproduction (E. Kn obil and J. D. Neill,
Eds.), Vol. 2, pp. 1994:1363-1434. Raven Press. New York.


*

[/b]

Kaynak: Dr.Alper Mumcu

Spermatogenez Erkekte Sperm Üretimi
 

Spermatogenez erkekte sperm üretimi

[/b]

Erkekteki üreme hücresi olan spermler testiste direkt bu
şekilde üretilmezler. Sperm üretimi oldukça uzun ve
karmaşık bir süreçtir. Germ hücrelerinin çeşitli
aşamalardan geçtikten sonra sperm hücresi haline gelmesi
"spermatogenez" olarak adlandırılır. Bu süreç
içinde germ hücreleri mayoz bölünme sonrası 46 kromozomlu
diploid halden 23 kromozomlu haploid hale gelirler ve ve yine 23
kromozom içeren haploid yumurta hücresi ile birleşerek yine 46
kromozomlu yeni bir bireyin oluşmasına olanak sağlarlar.
Spermatogenez 3 aşamada incelenebilir:


Proliferasyon fazı: Burada germ hücreleri mitoz
bölünme ile çoğalarak kendilerinin aynısı olan
hücreler oluştururlar
Redüksiyon-Bölünme fazı: Miyoz bölünme ile germ
hücreleri kromozom sayılarını 23'e indiriler
Farklılaşma fazı: Sperm öncülü hücreler sperm
hücrelerine dönüşürler.


Her aşamada hücreler spermatogonia, spermatosit,spermatid
gibi farklı isimler alırlar.

İnsan testisi scrotum adı verilen torba şeklindeki dokunun
içinde yerleşmiştir. Her bir testis yaklaşık 20 cc hacminde
ve 4.5-5 santimetre uzunluğundadır. Hacim artan yaşla birlikte
giderek azalabilir ve yaşlı kişilerde testisler daha küçük
olabilir. Testis dokusu içinde kan damarları, sinir lifleri ve
kas hücreleri içeren bir kapsül tarafından çevrelenmiştir.
Bu kapsülün fonksiyonu tam olarak bilinmemektedir.

Spermatogenez yani sperm üretimi testis içinde seminifer
tübül adı verilen yapılar içinde gerçekleşir. Seminifer
tübül adından da anlaşılacağı gibi içi boş tüp
şeklinde çok ince ve uzun bir dokudur ve seminifer epitel adı
verilen bir tabakadan oluşur. Her bir testis içinde yaklaşık
500 seminifer tübül bulunur ve tek bir tübülün uzunluğu
30-70 santimetredir. Seminifer tübüller testis hacminin
yaklaşık %80-90'ını oluştururlar. Bu nedenle testis hacmi
kabaca sperm üretim potansiyeli hakkında fikir verir.Yumuşak
ve küçük bir testis yapısı sperm üretiminin düşük
olabileceği izlenimini uyandırır.



Seminifer epitel 2 tür hücre içerir. Germ hücreleri sperm
yapımından sorumluyken Sertoli hücresi adı verilen hücre
grubu da germ gücrelerinin etrafında destek dokusunu
oluşturur. testislerde bulunan bir diğer hücre türü de
erkeklik hormonu olan testosteron yapımını sağlayan Leydig
hücrelerdir. Seminifer tübül içinde spermatogenezin tüm
aşamalarındaki sperm öncülü hücreler bulunur. Farklılaşma
fazını tamamlayan hücreler seminifer tübül içine
salınırlar. Bu nedenle testisin farklı kesimlerindeki farklı
alanlarda gelişimin değişik evrelerindeki sperm üretimi devam
eder.

Proliferasyon fazı

Sperm hücrelerinin en olgunlaşmamış şekli olan spermatogonia
adı verilen hücreler seminifer epitelinin en alt tabakasında
bulunur. Bu hücreler mitoz bölünme ile sürekli çoğalarak
birbirinin aynısı hücreler oluştururlar. Mitoz ile çoğalan
bu hücreler seminifer epitelin daha üst tabakalarına doğru
ilerlerler.

Redüksiyon-Bölünme fazı

Çoğaldıktan sonra spermatosit adını alan hücreler DNA
içeriklerini yani genetik materyallerini iki katına
çıkardıktan sonra 4 ayrı hücreye bölünürler. Bu 4
hücreden her biri artık 23 koromozom içermektedir. Miyoz
bölünme adı verilen bu süreç uzun bir zaman alır ve bu
nedenle seminfer tübüllerin hemen her alanında miyoz
bölünmenin değişik evrelerindeki spermatositler
görülebilir.

Farklılaşma fazı

Bölünerek genetik materyallerini yarıya indiren bu yeni
hücreler uzun bir süreç sonunda farklılaşırlar. Buna
spermiogenez adı verilir. Spermiogenez süresince üreme
hücreleri hem dölleme yeteneklerini kazanırlar hem de
spermlerin hareket yeteneğini sağlayan kuyruk gelişir.

Tüm bu fazlar sırasında sperm öncülü hücreler seminifer
epitelinin derinliklerinden yüzeye yani seminifer tübüllerin
iç boşluğuna doğru ilerler.

Epididim

Testis dokusu içindeki spermatozoa hücreleri hareketli
değilleridir ve yumurta hücresini dölleme yeteneğine sahip
değildirler. Bu yeteneği epididim içerisinde ilerlerken bir
olgunlaşma süreci sonunda kazanırlar. Epididim yaklaşık 3-4
metre uzunluğunda kıvrımlı bir dokudur. Spermlerin hareket
yeteneğini kazanmalarının yanısıra epididim bir çeşit
rezervuar görevi de görür.

Epididimde bekleyen spermler yaklaşık 35 santimetre
uzunluğundaki vas deferens adı verilen yine boru şeklinde bir
yapı ile pelvise ulaşırlar. Buradan ejekulatuar kanala
açılarak erkek orgazmı sırasında prostat sıvısı ile
karışarak ***** ucundan dışarıya atılılırlar.

*

KAYNAKLAR


Clermont, Y. . Kinetics of spermatogenesis in mammals
seminiferous epithelium cycle and spermatogonial renewal.
Physiol. Rev. 1972;52;198-236.
Schlegel PN, Chang TSK Physiology of male
reproduction:The testis, epididymis and ductus deferens.
Campbell's Urology, 7th edition,
1997;1254-1286
Sharpe, R. Regulation of spermatogenesis. In The
Physiology of Reproduction (E. Kn obil and J. D. Neill,
Eds.), Vol. 2, pp. 1994:1363-1434. Raven Press. New York.


*

[/b]

Kaynak: Dr.Alper Mumcu