Boyun Fıtığı
 

Eriskin bir insan vücudunda 33 - 34 tane omur bulunmaktadir. Omurlar kafatasinin hemen altindan basliyarak kuyruk sokumuna kadar uzanirlar ve birbirleriyle üst üste eklem yaparak omurgayi teskil ederler. Omurganin latinca adi Vertebral Kolon dur. Konunun bundan sonraki bölümlerinde vertebral kolon terimi sik sik geçecegi için bu açiklamaya gerek duyulmustur.


Vertebral kolon ( omurga ) 7 adet boyun omuru ( servikal vertebra ), 12 adet torakal vertebra ( sirt omurlari ) ve 5 adet te lomber vertebradan ( bel omuru ) olusur. Lomber vertebralardan sonra gelen omurlar birleserek, sakrum ve kuyruk sokumu kemiklerini teskil ederler. Vertebral kolon, sagittal düzlemde ( ön-arka dikey düzlem ) bir takim egrilikler gösterir. Boyun ve bel bölgesinde egrilik arkaya dogru olup lordoz durumunda , sirt ve sakral bölgede ise öne dogru olup kifoz durumunda bulunur. Bu egrilikler omurgada stabilite ve dayanikliligi saglar. Omurganin diger bölümlerinde oldugu gibi servikal bölgede de her iki omur arasinda intervertebral diskler bulunmaktadir. Servikal vertebralar, anatomik pozisyon olarak, yandaki resimde görüldügü gibi açikligi arkaya bakan bir kavis ( lordoz ) çizer görünümünde dizilmislerdir .

Boynumuz; servikal vertebralar, bunlarin aralarindaki intervertebral diskler, vertebralar arasindaki eklem ve baglarin disinda boyun adeleleri ile bir bütün olarak çalisir. Bu sayede servikal omurga, çok yönlü hareket imkanina sahiptir ve degisik seviyelerde, degisik hareketleri daha kolay ve daha fazla yapma özelligi tasir.

Boyun agrilari bel agrilari kadar sik olmamakla birlikte her yas

grubunda önemli bir sorundur. Her üç insandan birinin yasaminda en az bir kere boyun agrisi geçirdigi kabul edilmektedir. çalisan insanlarda görülme sikligi daha fazladir. Boyun agrilari, servikal omurganin kötü veya yanlis kullanimindan ya da bir travma sonucu zedelenmeden dolayi olabilecegi için agriyi baslatan bölge ve olusum iyi teshis edilmelidir. Boyun Agrilari

Boyun agrisi nedenleri 3 temel gruba ayrilabilir.

Mekanik, kas - iskelet sistemi kaynakli olanlar.
Enflamatuvar, enfeksiyöz ( iltihabi ) ve neoplastik ( tümoral ) hastaliklarin servikal bölge tutulumlari.
Servikal bölge disindaki yapilarin patolojilerinde agrinin yansidigi durumlar.
Kas - iskelet sistemi kaynakli agri, travmayi veya alisilmamis bir bedensel aktiviteyi takip eder. Motorlu tasit kazalarindaki hiperekstansiyon travmalari en yaygin travmatik boyun agrisi nedenlerindendir. Spor yaralanmalari ve is kazalari da benzer bulgulara yol açabilir. Kas - iskelet sistemi kökenli agrilarda travma yoksa degeneratif omurga - eklem ve disk hastaliklari ( servikal spondiloz kireçlemne, disk hernisi ) en sik agri kaynaklaridir.

Boyun Yaralanmalari

Whiplash yaralanmasi da denilen araç içinde iken arkadan araç çarpmasi sonucu basin önce fleksiyona ( basin öne egilmesi ), sonra da hiperekstansiyona ( basin arkaya asiri egilmesi ) zorlanmasi ile boyun bölgesinde indirekt travma olusmasidir. Bu durumda darbenin siddetine göre, adeleden sinir köklerine kadar boyundaki bütün yapilar etkilenebilir. Bu tip

yaralanmalara araç trafiginin yogun oldugu gelismis ülkeler ve büyük sehirlerde daha sik rastlanir. 30 -50 yas arasinda kadinlarda raslanma orani daha fazladir. Yaralanmalarin % 60 i 1 yil içinde % 30 u 2. yil düzelir, % 10 unda ise kalici sorunlar olusur. Whiplash yaralanmalarinda bas - boyun agrisi temel klinik belirtidir, agri kollara da yayilir, ayrica kollara yayilan uyusmalar olabilir

Servikal Disk Hastaliklari


Genç bireyler daha çok disk herniasyonuna ( boyun fitigi ) egilimli iken, yasli bireyler degeneratif disk hastaligina egilimlidir. Boyun fitiklari bel fitiklarinda oldugu gibi nücleus pulposusun anuler lifler arasindan çikarak omurilik kanalina dogru kabariklik yapmasi ve sinir kökünü sikistirmasidir. Hasta hareketle artan boyun agrisi ve sikisan sinir kökünün bulundugu taraf kola yayilan agridan sikayet eder. Ayrica ayni taraf parmaklarda uyusma ve reflekslerde azalma veya refleks kaybi da bulunabilir.