Kansızlık Başa Bela
 

Uzun bir günün ya da yoğun fiziksel
aktivitenin ardından yaşanan yorgunluk hissinin dışında basit
aktiviteler sonrasında dahi beklenmeyecek derecede hissedilen
yorgunluklar da var. Prof. Dr. Ayşe Altıntaş'a göre eğer kişide bir
türlü geçmek bilmeyen yorgunluk uzun süredir devam ediyorsa bazı
hastalıklardan şüphelenmek gerekiyor. Yaşasın Hayat Kliniği'nde hizmete başlayan Yorgunluk Tanı ve Tedavi
Merkezi sorumlusu Prof. Dr. Ayşe Altıntaş, sorularımızı yanıtlamaya
devam ediyor. Yorgunluk ne tip hastalıklardan kaynaklanabilir?

Yorgunluk ruhsal problemden ya da MS gibi bir beyin hastalığından, bir
kas hastalığından kaynaklanabilir. Yine kalp hastalıkları, diyabet,
tüberküloz gibi iltihabi hastalıklar, bazen de birtakım kanserler
karşımıza halsizlikle, yorgunlukla çıkabilir.



Bu nedenle bağışıklık sistemi hastalıkları, hormonal hastalıklar,
nörolojik hastalıklar, enfeksiyon hastalıkları gibi altta yatan nedenin
mutlaka araştırılması lazım. En sık karşılaştığınız neden hangi hastalık?

En çok karşılaştığımız sorun kansızlık yani anemi ve B12 eksikliği.
Toplumumuzda çok sık görülen bir sorun. Özellikle kadınlarda adet
döneminde aşırı kanamalar nedeniyle demir eksikliği anemisini çok sık
görüyoruz. Bu hastalar aşırı yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü ve baş
ağrısı gibi şikâyetlerle bize geliyorlar. Nörolojik hastalıklardan MS'te de yorgunluk belirtisini oldukça sık
görüyoruz. Hastanın en büyük şikâyeti halsizlik ya da yorgunluk
olabiliyor. Bunun dışında miyasteni dediğimiz kas hastalıklarında ve
miyopatilerde, hormonal hastalıklardan da en çok hipotiroidide yani
tiroit bezinin az çalışması sonucu yorgunluk belirtisine sık
rastlıyoruz. Yorgunluk ruhsal sorunların bir yansıması da olabilir mi?

Yorgunluğun bir psikolojik boyutu var. Psikolojik yorgunluk,
depresyonda motivasyonunuzun eksik olduğu, isteksiz olduğunuz
durumlarda ve kaygı bozukluklarınız varsa ortaya çıkar. Depresyonda
serotonin hormonunun değişikliğinden dolayı hastada isteksizlik,
halsizlik, yorgunluk, sabahları dinç uyanamama (hastanın uykusuyla
ilgili bir problem olmamasına rağmen)görülür. Bir de santral yorgunluk diyebileceğimiz beyinle ilgili birtakım
hastalıklarda yani hareket mekanizmanızla ilgili direkt beynin işlevi
olan bazı fonksiyonlarımız var. Eğer bu merkezlerimizi etkileyen bir
sorun varsa yaptığımız aktivitenin karşılığı olmayacak kadar ciddi bir
yorgunluk yaşamamız söz konusu olabilir. Yorgunlukta beynin ve
nörolojik sistemlerin önemli rolleri var. Baş ağrısıyla yorgunluk arasında bir ilişki var mı?

Baş ağrısı ve yorgunluğun bağlantısı birkaç şekilde olabiliyor. Baş
ağrısı kliniğine gelen hastaların büyük bir bölümü, fazla efor
sarfettiklerinde ardından başlarının ağrıdığını, yorgunluklarının
ağrılarını tetiklediğini söylerler. Ayrıca anemi yani kansızlık nedeniyle hem başınız ağrıyordur hem de
yorgunluğunuz vardır. Yani baş ağrısı ve yorgunluk aynı nedenden ortaya
çıkabilir. Bir diğer sebep de hasta eğer depresifse kendini hem yorgun
hissedecektir hem de gerilim tipi baş ağrıları eşlik edecektir. Kullanılan ilaçların yorgunluk yapma ihtimali var mı?

İlaçlardan antidepresanlar, uyku için kullanılan ilaçlar yorgunluk
yapabilir. Hipertansiyon hastalarında da ilaca bağlı yorgunluk
görülebilir. Alerjik hastalıklarda ve yine bazı üst solunum yolu
enfeksiyonlarında kullanılan antihistaminikler, ciddi halsizlik ve
yorgunluk yapabiliyor.Ayşegül Aydoğan Atakan /Milliyet