Gölgeolaycılık...
 

Bilinci bir gölgeolay sayan ruhbilim öğretisi. Bu anlayışa göre ruhsal olaylar sinirlerin ürünüdür ve bilinçle hiç bir ilgileri yoktur. Bilinç, ruhsal olaylarda etkisiz bir gölgeolaydır. Sinirlerin merkezi beyindir, öyleyse beyin çalışması sinirlerin uyardığı bir çalışmadır, bu çalışmada bilincin en küçük bir rolü yoktur.

Bilinç, bu çalışmada, ocağın dumanı gibidir, yanma olayına eklenmiştir ama onun üstünde hiç bir etkisi yoktur. W. James, gölgeolaycılığı anlatırken şu örneği veriyor; "Bizler, sinir sistemini harekete getiren bütün koşulları bilebilseydik, bilinçli bir adam olduğunu düşünmeksizin, Martin Luther denilen yüz kiloluk albüminden ibaret adamın bütün düşüncelerini, en ince ayrıntılarına kadar saptayabilirdik".

Gölgeolay-
Bir olayın ortaya çıkışında, ona bağlı olan ama onun üzerinde herhangi bir etkide bulunmayan olay.


Gölgeolay Bilinci-
Bir eylemi iradi olarak yapan herhangi bir kimse, buna bilinçli olarak hazırlandığına ve hür olarak karar verdiğine inanır. Oysa bazı filozoflara göre (Maudsley, Huxley, Le Dantec), burada bir aldanış söz konusudur. Gelişmemiş canlıların hareketleri otomatiktir; dış uyartılar herhangi bir sinir akışını harekete getirir; bu akış bir sinir merkezine ulaşır, onu etkiler ve hareketin ortaya çıkmasını sağlayan adale kasılmalarına yolaçar.

Burada, bilinç söz konusu değildir. Gelişmiş canlılarda ve insanda da, hareketlerin temeli olan mekanizma, bundan farklı değildir. Ama, beyinde gerçekleşen fizyolojik olaylar sırasında, bir kısım enerji kullanılmadan kalır.

Bilinçli tasavvur, tartma ve karar verme haline dönüşen şey, işte bu enerjidir. Bu bilinçli ruh halleri, aslında, dayandıkları beyin faaliyetini belirten etkilerden başka şey değildir. Bundan ötürü, beyin faaliyeti üzerinde hiç bir şekilde etkili olamazlar. Yine aynı nedenden ötürü, yapılan hareketler ve eylemler üzerinde de etkileri yoktur. Bu sebeple, bilinçli tasavvur, tartma ve karar verme olaylarına «gölgeolay» denmiştir.

Gölgeolaycılık ise bilinci basit bir gölgeolaya indirgeyen psikolojik kuramdır.

Uykuda Kabus Bozukluğu-
Her yaşta ortaya çıkabilirse de en yaygın olarak 3-5 yaşları arasında, korkutucu rüyalarla uyanmaya yol açan uyku bozukluğudur.

Uykudan endişe ve dehşet içinde uyanırlar, rüya muhtevasını hatırlarlar. Nöbet geçtikten sonra uykuya dalarlar. Gecenin herhangi bir zamanında görülebilir. Çocuklarda kendiliğinden geçer, ilaca gerek yoktur. Erişkinlerde psikoterapi faydalı olabilir. Benzodiazepinler denenebilir.

Gölgeolaycılık...
 

Gölgeolaycılık ise bilinci basit bir gölgeolaya indirgeyen psikolojik kuramdır.

Uykuda Kabus Bozukluğu-
Her yaşta ortaya çıkabilirse de en yaygın olarak 3-5 yaşları arasında, korkutucu rüyalarla uyanmaya yol açan uyku bozukluğudur.

Uykudan endişe ve dehşet içinde uyanırlar, rüya muhtevasını hatırlarlar. Nöbet geçtikten sonra uykuya dalarlar. Gecenin herhangi bir zamanında görülebilir. Çocuklarda kendiliğinden geçer, ilaca gerek yoktur. Erişkinlerde psikoterapi faydalı olabilir. Benzodiazepinler denenebilir.