ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - Burun Ve Kula?yn Yapysy

Dy? Kulak

Dy? Kulak: Dy? kulak, kulak kepçesi ve kulak yolundan olu?ur. Kulak yolu, orta kula?yn timpan zarynda son bulur. Görevi; ses dalgalaryny merkezi sinir sisteminin algylayabilece?i sinirsel uyarylara çevirmektir. Ayryca kulak zarynyn nemli ve yumu?ak kalmasyny sa?lar.

Kulak kepçesi, elastik yapyda bir kykyrdak iskeletine sahiptir. Bu kykyrdak doku deriyle örtülmü? ve ses dalgalarynyn yakalanmasy için geni? bir yüzey olu?turur. Kulak kepçesinin iç yüzeyi de deriyle örtülmü?tür. Bu derinin kykyrdak kanala ait olan bölümünde sebase ve seruminöz denilen kyllar ve bezler vardyr.

Kulak Zary: Dy? kulak kanalynyn orta kula?a açyldy?y synyrda bulunan ve üç tabakadan olu?mu? bir zardyr. Görevi; kulak kepçesinden geçen ses dalgalaryny alyr ve bunlary titre?imlere çevirir. Kulak zarynyn delinmesi veya çe?itli ?ekillerde zedelenmesi i?itmede önemli sorunlara neden olabilir.

Orta Kulak: ?akak kemi?i içinde bulunan alty duvarly bir bo?luktur. Görevi; ses dalgalaryny merkezi sinir sisteminin algylayabilece?i sinirsel uyarylara çevirmektir.

Orta kula?yn içinde birbiriyle arka arkaya eklenmi? üç kemik bulunur. Bunlara i?itme kemikçikleri denir. Bu kemikler içten dy?a do?ru syrasyyla çekiç , örs ve üzengi ?eklinde syralanyr.Çekiç kemi?i bir ucuyla kulak zaryna di?er ucuyla da örs kemi?ine dokunur. Örs kemi?i ise üzengi kemi?ine dokunur. Üzengi kemi?i, ucundaki bir düzlük ile orta kula?yn iç duvarynda bulunan fenestra kokleaya giren bölümü kendisine iletilmi? olan titre?imlere uyarak ileri geri hareket yapar ve bu titre?imleri iç kulakta bulunan ve i?itme i?leriyle ilgili asyl yapylardan biri olan kokleaya ula?tyryr. Orta kula?yn dy?taki hava ile ba?lantysyny olu?turan, geniz bo?lu?uyla orta kulak arasyndaki östaki borusu denen kyl geni?li?indeki bir kanalcyk ayarlar. A?zymyzy açmakla buradan gelen hava iç ve dy? basyncyn dengesini ayarlar.

Yç Kulak: Yç kulak i?itme ve denge ile ilgili asyl yapylary içermektedir. ?akak kemi?i içinde bulunmaktadyr. Yç kulak ba?lyca iki yapydan ve üç bölümden olu?ur.Ylk yapy kemik ikinci ise zardan yapylmy?tyr. Zardan yapylmy? olan yapy kemik yapynyn içinde bulunmaktadyr. Yç kula?y kemik içine oyulmu? tüneller olarak dü?ünebiliriz. Yç kulak üç bölümden olu?ur. Bunlar dolambaç , salyangoz ve içi syvyyla dolu üç tane yarim daire kanalyndan olu?mu?tur. Salyangoz bölümünde Y?itmemizi sa?layan sinir uçlary bulunur. Yarym daire kanallary içinde ise dengemizi sa?layan sinirler vardyr. Duyu hücrelerinin bulundu?u kysma korti organy denir.

Y?itme Olayy
Çevreden gelen ses titre?imlerini kulak kepçesi, kulak yoluna göndermektedir. Ses titre?imleri kulak zaryny, zarda orta kulakta bulunan kemik köprüyü (çekiç,örs ve üzengi kemiklerini) titre?tirmektedir. Üzengi kemi?i de iç kulak zaryny titre?tirir. Syvy içerisinde bulunan sinirler bu titre?imleri beyindeki i?itme merkezine ileterek ilgili sesin i?itilmesini sa?lar.

Y?itme olayy kysaca; ses---) kulak kepçesi---) kulak yolu---) kulak zary---) çekiç---) örs---) üzengi---) dalyz---) salyangoz---) korti organy---) sinirler----) beyin

Ynsan kula?y her sesi i?itememektedir. Sesin ?iddeti belirli bir noktaya çyktyktan sonra yada dü?tükten sonra i?itme son synyra yakla?my? olmaktadyr. Bu noktada kulak, ya çok a?yr i?itmekte yada hiç i?itememektedir. Kula?ymyzla frekansy 20 ile 20.000 arasynda olan sesleri duyuyoruz. Ancak frekanslary 20’nin altynda ve 20.000 üstünde olan sesleri duyamayyz.

Kula?ymyzyn Sa?ly?yny Nasyl Korumalyyyz?
Kula?ymyzyn sa?ly?yny korumak için; kula?ymyzy temiz tutmalyyyz, mikroplardan korumalyyyz, banyo yaptyktan sonra kulaklarymyzy temizlemeliyiz, kula?ymyza kalem, çubuk vb. ?eyler sokmamalyyyz. Burnumuzu temizlerken iki burun deli?ini kapatmamalyyyz. Ani ve ?iddetli seslerde a?zymyzy açyk tutmalyyyz. Gürültülü ortamlardan mümkün oldu?u kadar uzak durmalyyyz, kula?ymyzy ani darbe ve üflemelerden korumalyyyz, bir rahatsyzlyk hissetti?imizde doktora ba? vurmalyyyz. Unutmayalym ki; kulak sa?ly?yny korumak, hasta kula?y tedavi etmekten daha kolaydyr.

Koku Alma Duyusu Organymyz Burun
Gözlem: Bir naftalin parçasyny burnumuzun önünde nefes almadan tutun. Herhangi bir ?ey duyuyor musunuz? ?imdi nefes almaya ba?layyn.Ne hissediyorsunuz? Bunun nedenini açyklayabilir misiniz? Bunun nedeni kokulary duyabilmemiz için nefes almamyz gerekir.

Burnumuzun Yapysy
Burnumuz; yüzün ortasynda, öne do?ru bir çykynty biçiminde uzanan, kemik ve kykyrdaktan yapylmy?, kas ve deri Yle örtülmü? organdyr.

Burun üç yüzeyli bir piramide benzetilir. Ki?ilere ve yrklara göre de?i?iklik gösterir. Simetrik iki yan yüzünün ortada birle?mesi ile burun syrty olu?ur. Burnun alynla birle?me yerine de burun kökü ady verilir.Yan yüzlerin alt kesimleri daha çykyntyly olup burun kanatlary adyny alyr. Piramidi andyran burnun tabanynda ise ortada bir bölme ile ayrylmy? burun delik- leri bulunur. Burun içindeki burun bo?luklary, önde burun delikleri ile dy?aryya, arkadaysa yuta?yn burun parçasyna açylyr.

Burun bo?lu?unu kaplayan zar tabakada bulunan bezler, burun zaryny sürekli yslak tutan burun salgysyny yaparlar.Bu salgy yardymy ile, alynan hava nemlendirilmi? olur. Burun bo?lu?unun üst kesimlerinde koku hücreleri bulunur.