Hepatit A Nedir?
 

Hepatit A

Hepatit A virüsü

(HAV) fekal ve oral yollardan bula?yr. Kontamine sular syk rastlanan bir enfeksiyon kayna?ydyr. HAV göl sularynda 4 haftaya kadar enfeksiyöz olma özelli?ini korur. Kuluçka süresi 14-15 gündür. Parenteral bula?ma istisnadyr. Ya?am standardynyn yükselmesi ve hijyen ko?ullarynyn iyile?mesine ba?ly olarak toplumun kontaminasyonu geçti?imiz on yyllar içinde önemli ölçüde azalmy?tyr. Hepatit A'ya kar?y antikorlar 18 ya?yn altyndakilerin % 5'inden azynda, ve 70 ya?yn üzerindekilerin % 75'inden fazlasynda bulunur.

Tany

Antijen: Hepatit A virüsü, prodrom döneminde dy?kyda gösterilebilir. Kanda genellikle gösterilemez çünkü a?ikar hastalyk döneminde virüs replikasyonu sona ermi?tir. Bu nedenle söz konusu antijen için dy?kyda veya kanda yapylan elektron optik veya immunolojik testler bilimsel çaly?malar dy?ynda endike de?ildir.

Antikorlar: IgM synyfy spesifik antikorlar infeksiyon sonrasynda 14 gün daha saptanabilir. IgM synyfy antikorlar birkaç gün sonra ortaya çykar. Bir kural olarak, IgG ve IgM synyfy antikorlar ayny zamanda gösterilir. Bunlar mevcutsa ve hepatitin klinik kanytlary varsa, varly?y hepatit A'yy gösteren IgM synyfy antikorlar için bir test yapylyr.
Olgularyn % 99'dan fazlasynda hepatit A 3 ay içinde spontan olarak iyile?ir. Olgularyn % 0.1'inden azynda fulminan hepatit görülür. Sarylyk, olgularyn % 90 kadarynda vardyr. Yüzde 95'inden fazlasynda transaminaz e?rileri bir zirve yapar ve hyzla normale döner. Fulminan hepatitten sonra gürültüsüz bir karaci?er sirozu geli?ebilir.


A tipi viral hepatit hakkynda genel bilgiler

· A tipi viral hepatit bula?ycy bir karaci?er hastaly?ydyr.
· Geli?mekte olan ve geli?memi? ülkelerde ya?ayanlar, bu ülkelere seyahat edenler risk altyndadyr.
· Etken Hepatit A Virüsüdür (HAV).
· Bula?ma “Dy?ky - A?yz” yoluyla olur. Yani virüs içeren dy?ky ile kirlenmi? sularla temas sonucu bula?yr. Bula?madan iyi yykanmamy? gydalaryn alynmasy ve iyi temizlenmemi? sularyn içilmesi sorumludur.
· Genellikle sessiz olarak geçirilir. Yakynmaly olarak geçirildi?inde
halsizlik, ate?, ishal, karyn a?rysy, göz aklarynda sararma ve idrar renginde koyula?ma önemli belirti ve bulgulardyr.
· Yatak istirahati tedavinin esasydyr.
· Yyile?me 10 - 20 gün sürer. B ve C tipinde oldu?u gibi kronikle?me sözkonusu de?ildir. Ta?yyycyly?y söz konusu de?ildir.
· A?y mevcuttur ve koruyuculu?u oldukça iyidir.
· Ymmun globulin uygulamasy kysa süreli (3 - 6 ay) koruma sa?lar.


Bula?ma yollary: Hepatit A virüsü hastalykly ki?inin dy?kysy ile yayylarak, dy?ky-a?yz yoluyla bula?yr. Yani virüs içeren dy?ky ile kirlenmi? sularla temas sonucu bula?maktadyr. Bula?madan iyi yykanmamy? gydalaryn alynmasy ve iyi temizlenmemi? sularyn içilmesi sorumludur. Bula?mayy engellemek için ?ehir ?ebeke sularynyn temizli?ine olabildi?ince özen gösterilmeli ve gydalar temiz sularla temizlenmelidir. Bula?mayy kyrmak için ellerin sabun ve suyla temizli?i oldukça önemlidir. Bula?ma ?ekilleri ?öyledir:
Hastanyn dy?kysynyn de?i?ik ?ekillerde ele bula?tyktan sonra eller yykanmadan yemek yeme ve enfekte dy?kyyla kirlenmi? sularyn iyi temizlenmeden tekrar kullanylmasy.

Yol açty?y hastalyklar: HAV ile infekte olanlaryn büyük ço?unlu?u (yüzde 70 - 80) sessiz olarak enfeksiyonu geçirir. Bu ki?ilerin enfeksiyonu geçirdi?i laboratuvar testleriyle anla?ylabilir. Yakynmaly enfeksiyonun belirti ve bulgulary ileri derecede halsizlik, i?tah kayby, ate?, ishal, karyn a?rysy, bulanty-kusma, göz aklarynda - deride sararma ve idrar renginde koyula?madyr. Bu dönemde karaci?er fonksiyon testlerinde bozulma ortaya çykar. Transaminazlar (AST, ALT) ve bilirubinler yükselir. Sarylykly bu dönem 10 - 20 gün sürer. Nadiren enzim yüksekli?i ve halsizlik bir yyla kadar uzayabilir. Çok nadiren karaci?er komasy geli?erek ölüme yol açabilir.


Tipi Viral Hepatit Yçin Riskli Bireyler Kimlerdir?· Geli?mekte veya geli?memi? ülkelerde ya?ayanlar
· Geli?mekte veya geli?memi? ülkelere seyahat edecekler
· A tipi hepatit geçirmekte olanlarla ayny evde ya?ayanlar
· Çocuk yuvalaryndaki çocuklar ve bakycylary
· Homoseksüeller

Hepatit A Tedavisi
Spesifik tedavi yoktur. Fulminan hepatitte yo?un tybbi tedavi endikedir. Komplike olmayan olgularda medikal zeminde kesin yatak istirahati gerekli de?ildir.

Profilaksi: Endemik bölgelere seyahat edenler için aktif a?ylama ile profilaksi yapylabilir. Ba?langyçta 1ml enjeksiyonu takiben 2-4 hafta ve 6-12 ayda enjeksiyonlar uygulanyr. A?ylamanyn ba?ary orany %95'in üstündedir. Gamma globulin preparatlary ile pasif inokülasyon (0.1 ml/kg vücut a?yrly?y veya 5.0 ml im) bugün nadiren endikedir. Enfeksiyon ortaya çykmy? oldu?undan ev ko?ullarynda bu uygulama genellikle ba?aryly olmaz. Bula?mayy önlemek için hijyen ko?ullaryny düzeltici önlemlere derhal uyulmasy önerilir. Hijyen önerilerine syky bir ?ekilde uyulmasy ve aktif a?ylama en iyi profilaksidir.