Mustafa Fevzi Paşanın Vecizeleri
 

Taarruzda fazla ihtiyat ayırmak pasif bir şekildir. Taarruzlarda bulunan başarılı olmazsa çekilir durur ki böylece tehlikeyi azaltabilir; fakat kesin neticeyi elde edemez.

***
Buhran yerine koşan komutan; oraya en iyi ihtiyat göndermiş olur.
***
Bir ordunun muharebe vasıta ve usulleri alınabilir, lakin milli seciye ve ruh kıymeti nesilden nesil’e intikal eder.
***
Taarruzda ilerlerken düşman topçusu ateşinden az zayiatla kurtulmanın yegâne çaresi düşmana yaklaşmaktır.
***
Muharebe, komutanların sinirleri ve eratın kahramanlığı ile hallolunur bir mücadeleden ibarettir.
***
Bir millete vahdet olmazsa vücuda getireceği ordunun manevi cephesi zayıf olur. Mağlubiyet sebeplerini milletlerin ve hükümetlerin dâhili zaafında aramalı.
***
Muvaffakiyetle başarılacak bir baskınla, meydan muharebesine başlamak zaferin koparılıp alınması için ilk şarttır.
***
Yıpratma harbine hazırlanmış bir millete kolaylıkla taarruz edilemez ve dolayısıyla böyle bir milletin ordusu, sulhun büyük zamanı yerine geçer.
***
Şimdiki harplerin esasını da eskiden olduğu gibi şahısların maneviyatı teşkil eder. Fakat bu maneviyat ancak ilim üzerine müesses olursa sarsılmaz.[color="#996633"]
***
Tereddüt ile ihtiyat yekdiğerinden kıl kadar farklı bir iştir. İskajarak muharebesini İngilizler, düşmanı fazla ihtiyatları dolayısıyla kaçırmışlar, Almanlar ise muharebeyi tereddütleri dolayısıyla kaybetmişlerdir.
***
Harpte en büyük müşkülatı yenmekte büyük bir zevk duyulmalıdır. Muvaffakiyet; ancak kendisini iştiyakla arayanların meftunudur. Tehlike ile tedbir; ahenktar yürümelidir.
***
Muvaffak olan taarruz darbeleri, kuvvet tahmininde düşmanı aldatır.
***
Harpte her müşkülün bir çaresi vardır. Maharet; onu bulup zamanında tatbik edebilmektir.
***
Muvaffakiyet zafer heyecanını arttırır, heyecanla ilerleyen ordu Türk ordusu ve bu orduya komuta edenler Türk komutanı olursa muvaffakiyetin nispeti o derece büyük olur.
***
Üstadane bir darbe; düşmanın pasif komutanlarına panik yaptırır.
***
Piyade hücum savaşına kadar hiç görünmemeli, hücuma kalktığı zaman yer yarılmış da fışkırıyormuş gibi fırlamalıdır.
***
Siyasi propagandanın tesiri asabı gevşetir, buna ald******r büyük felakete düşerler.
Ordu teşkilinde tedafül veya taarruz, takip olunacak maksadı evvelce tasrih ve tayin etmek lazımdır.
***
Maneviyatı sağlam olmayan ordunun mahiyeti hiçtir. Milletlerin dirliği ve tazeliği maneviyata bağlıdır. İş kemiyette değil, keyfiyettedir.
***
Bilgi, intizam, enerji ve itimat; harbin kati neticeye eriştirilmesi için biricik esastır.
***
Harp demek; her güçlüğü yenmek demektir.
***
Düşmanın hatasından istifade etmek için ilk şart; bizzat hata etmemeğe çalışmaktır.
***
Umumi seferberlikte vatan müdafaası fazla gösterir, parça parça muvaffakiyetler manevi kuvveti taze bulundurur.
***
Ordunun bir de manevi cephesi vardır. Maneviyatı sağlam olmayan ordunun maddiyatı ehemmiyetsizdir.
***
Menhus mütareke eyyamında mukaddesatımız ve menfimize derece derece vuku bulan taaddiyat bütün milletin gönlünde istiklal ateşini alevlendirmişti.
***
Bir milletin ölümü göze alması için, iman sahibi olmak lazımdır.
***
Mahsur kalan kaleler ve müstahkem mevkiler ancak seyyar ordular sayesinde manen hayatlarını uzatmağa kadir olurlar.
***
Umumi seferberlikte vatan müdafaası için milletin bütün kuvvetlerini harekete getirmek lazımdır.
***
Mutlaka merkezi vaziyetten istifade edilmek lazım gelirse, düşmanları daha uzakta iken bir meydan muharebesi kazanılacak zaman ve mesafe yakalamak lazımdır.
***
Bir plan tertibinde her şeyden evvel icra kabiliyetini düşünmek ve ahvali coğrafiye ve memleketin kuvvei umumiyesinden azami istifade temin etmek lazımdır.