Başkalaşım
 

BAŞKALAŞIM

Bazı hayvanların embriyo evresinden ergin evreye geçişlerde gösterdiği belirgin farklılaşmaya verilen ad. Yavru evresi ya da embriyo evresiyle ergin evresinin dış görünüşü birbirinden farklıdır. Özellikle böceklerde ve iki yaşamlılarda görülür. Tırtılların kelebek olması; sulardaki iri başların, 4 bacaklı kurbağalara dönüşmesi örnek olarak verilebilir.


BAŞKALAŞIM (METAMORFİK) KAYAÇLARI

Katı kayaçların, çevre koşullarının etkisiyle, sıcaklık, basınç ve mekanik gerilimle parçalanarak kimyasal bileşenlerinin eksilmesi ya da yenilerinin eklenmesiyle oluşan yeni tip kayalar. Başkalaşan kayaç, tortul kayaç, korkayaç ya da öteki başkalaşım kayacı türlerinden biri olabilir.
Başkalaşım kayaçlarının yapısı ve mineral bileşeni, kayacı oluşturan özgün başkalaşım türünü yansıtır. Bu kayaçlar, tortul kayaçlar gibi tabakalı, püskürük kayaçlar gibi kristalli bir yapıya sahiptirler. Örnek olarak, kilin başkalaşmasıyla oluşan yaprak taşları (fillat) verilebilir.

Bazı süs taşları da birer metamorfik kayaçtır. Karbonatlı metamorfik kayaçlar, özellikle kristalin kireçtaşları (mermerler) basta lazurit olmak üzere, süs taşı olarak kullanılan taşların ana kaynağıdır. Yakut ve mavi yakutla zümrüt yatakları, apatit, aksinit, kordiyerit, diyopsit, epidot, grassular, andradit, flüorit, skapolit, sfalerit, sfen, stealit, turmalin, vilemit, zensit gibi süs taşları metamorfik kayaçlardan oluşmaktadır. Karbonatlı olmayan metamorfik kayaçlardan da sist, zümrüt ve yakutla karbonatlı metamorfik kayaçlardan oluşan tüm süs taşları oluşabilir.