![]() |
Neden İlk Hedef Akdeniz Dedi
Konu işlendi mi önce bilmiyorum, işlendi ise özür dilerim. Aradım bulamadım.
1 Eylül 1922 Başkomutan Atatürk'ün orduya beyannamesi: ".... Bütün arkadaşlarımın Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri verileceğini gözönüne alarak ilerlemesini ve herkesin fikrî güçlerini ve kahramanlık ve vatanseverlik kaynaklarını yarışırcasına göstermeye devam etmesini isterim.Ordular; İlk Hedefiniz Akdenizdir, İleri!" Orduya "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri!" komutasını verdiği halde Türk Ordusu Ege'ye gitmişti. Bunun sebebini İbrahim Artuç şöyle açıklar: Yunanlılar, Akdeniz'in bu kısmına "Ege Denizi" adını takmışlar, bölgedeki Yunan egemenliğini ve haklarını belirtmek maksadıyla ısrarla Ege Denizi deyimini kullanmaya başlamışlardı. Mustafa Kemal Paşa, özellikle bu adı kabul etmediğini belirtmek için "Akdeniz" deyimini kullanmıştı. (Artuç, İbrahim. Yeniden Doğuş/Türk Kurtuluş Savaşı, Kastaş Yayınevi, 2002, 2.Cilt, s.471.) Cumhuriyet döneminde basılan harita ve atlaslarda yer alan Ege Denizi’nin XV. yüzyıl sonrası Osmanlı İmparatorluğu dönemi haritalarındaki adı Akdeniz ( Bahr-ı Sefid )’dir. Piri Reis’in 1520 yılında tamamladığı Kitab-ı Bahriye adlı eseri de dahil olmak üzere aynı bölgeye “Adalar Denizi” de denilmektedir. Ege (Aegean) deyimi, Yunan mitolojisinden kaynaklanmaktadır. Yunanlılarca önce Midilli civarına, daha sonra da tüm adaların yer aldığı bölgeye Ege Denizi adı verilmiş ve bu isim tüm kendi ürettikleri haritalarda bu şekilde yer almıştır. Sadece İlkçağ dönemine ait bazı haritalarda, Midilli Adası güneyine Ege (Aegean) adının verildiği görülmektedir. 1803 yılında Türkiye’de basılan ilk Türk Atlasında aynı bölgeye Anadolu Denizi denildiği, ancak, 1850 yılı sonrası Fransızca olarak basılan bazı haritalarda söz konusu bölge için “Mer Egée” adının kullanıldığı gözlenmektedir. Orijinali Fransızca olarak hazırlanan Lozan Antlaşmasının, Türkçeye çevrilerek 24 Ağustos 1923 günü Büyük Millet Meclisinde onaylanan metninde, anılan bölge için “Adalar Denizi” tanımı yer almaktadır. Atatürk, verdiği “Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emri ile de, Cumhuriyet Döneminin ilk yıllarına kadarki evrede anılan yerin adının “Akdeniz” olduğunu doğrulamaktadır. Burada, Mustafa Kemal neden Ege Denizi’ni değil de “Akdeniz” i hedef göstermişti. Yahut “Akdeniz” adıyla hangi coğrafi alanı tanımlamak istemişti?” sorusunun cevabı olarak, Anadolu’nun batısındaki denizin tarih boyunca adları, oldukça gerilere gidilerek araştırılmıştır. |
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.