Bebeklerde AŞi Ve AŞi GÜnlerİ
 

hastalıkları, aşılamalarla ortadan kalkmış veya çok azalmıştır. Buna en

güzel örnek çiçek hastalığıdır. Çiçek, 1977 yılından sonra dünyadan

silinmiştir. Birçok ülkede çocuk felci hastalığı da düzenli

aşılamalarla yok edilmiştir. Difteri, boğmaca, tetanoz, kızamık

hastalığı, B-tipi sarılık, bazı menenjit etkenleri de, aşı uygulamaları

ile yok denecek kadar azalmıştır. Aşıların yan etkileri, hastalığın

oluşturduğu belirtiler ve komplikasyonlardan çok daha seyrek ve

hafiftir. Çocukların daha az hastalanmaları ve sağlıklı yaşamaları için

var olan tüm aşılarla aşılanmaları gerekir.

Difteri, boğmaca ve tetanoz hakkında bilinmesi gerekenler











Difteri, boğmaca ve tetanoz, bakterilerin neden olduğu ağır

hastalıklardır. Difteri ve boğmaca insandan insana bulaşır. Tetanoz

kesik ve yaralardan vücuda girer.




Difteri


Boğazda ve solunum yollarında kalın bir iltihap tabakası oluşmasına neden olur.


Solunum ve yutma güçlüğü, felç, kalp yetmezliği, şok, hatta ölüme neden olabilir.



Boğmaca



Bebeklerde beslenme ve solunumu zorlaştıran ve haftalarca devam eden

şiddetli öksürük nöbetlerine yol açan solunum sistemi enfeksiyonudur.


Zatürre, havale nöbetleri, beyin hasarı ve ölüme neden olabilir.


En ağır seyir aşısız çocuklarda ve 1 yaşın altındaki bebeklerde görülür, ölümlerin yarısı bu yaştadır.


Erken aşılama bebekleri bu ağır hastalıktan korur.



Tetanoz


Toprakta sıklıkla bulunan bir bakterinin açık yaraya bulaşmasından sonra sinir ve kasları tutar.


Tüm vücutta ağrılı kas kasılmalarına neden olur.


Çenenin kilitlenmesine yol açar, ağzın açılmasını ve yutmayı engelleyebilir.


Her 10 tetanoz hastasından biri kaybedilir.



Yenidoğan tetanozu, sağlıksız koşullarda yapılan doğum sırasında bebek

göbek kordonunun kirlenmesi sonucu oluşan ölümcül bir hastalıktır.


Gebelerin aşılanması ile bebeklere anne karnındayken geçen antikorlar, yenidoğan bebekleri tetanozdan korur.



Difteri, boğmaca ve tetanoz aşısı (DBT) bu hastalıklara karşı korur.



Aşılanan çocukların çoğu çocukluk çağı boyunca bu hastalıklardan korunur.


Aşılama durdurulursa bu hastalıklar salgınlara yol açar.



DBT aşısı kimlere, ne zaman yapılır?



Çocuklara:


2 aylık


4 aylık


6 aylık


18 aylık


4-6 yaş arasında



Diğer aşılarla aynı anda uygulanabilir.


7 yaş ve üzerindeki çocuklara boğmaca aşısı yapılmaz.



Büyük çocuk ve erişkinlere:


11-12 yaşlarında


Her 10 senede bir


Tetanoz ve azaltılmış difteri aşısı (Td) yapılır.



DBT aşısının yapılmasına engel olmayan durumlar



Hafif hastalık


* Hafif ateş (koltuk altı 38°C nin altında)


* Üst solunum yolu enfeksiyonu


* Akut orta kulak iltihabı


* Hafif ishal


Antibiyotik tedavisi


Hasta ile temas veya nekahat dönemi


Süt emzirme


Prematüre doğum


Aşı içinde olmayan maddelere karşı alerji


Birden fazla aşı yapılması gerekliliği



DBT aşısı kimlere yapılmaz ya da ertelenir?



Orta ve ağır dereceli hastalıklar iyileşene dek aşılama ertelenir.


DBT aşısı yapıldıktan sonra ağır alerjik reaksiyon geliştiren çocuklara DBT aşısının sonraki dozları yapılamaz.


Aşağıdaki durumlarda boğmaca aşısının sonraki dozları yapılamaz, aşılamaya difteri-tetanoz (DT) aşısı ile devam edilir:


* DBT aşısı yapıldıktan sonraki 7 gün içinde beyin veya sinir sistemi hastalığı oluşması.


* Aşı sonrası ilk 48 saat içinde başka nedene bağlanamayan 40,5°C üzerinde ateş veya şok benzeri durum.


* 3 saatten daha uzun süren aralıksız, yatıştırılamayan ağlama.


* Aşılamadan sonraki 3 gün içinde ateşli veya ateşsiz havale nöbeti geçirme.



DBT aşısının riskleri nelerdir?


Difteri, boğmaca veya tetanoz hastalığı geçirmek, DBT aşısının yan etkilerinden çok daha fazla risklidir.


Bununla birlikte, her ilaç gibi aşı da nadiren ağır alerjik reaksiyon gibi ciddi problemlere yol açabilir.


DBT aşısının ağır hastalık veya ölüme yol açma riski oldukça düşüktür.



Hafif yan etkiler


Ateş


Enjeksiyon yerinde kızarıklık, şişlik, ağrı


Bu yan etkiler aşının ilk dozlarına oranla 4. Ve 5. dozundan sonra daha sık görülür.


Tüm bacak veya kolda 1-7 gün süren şişlik olabilir.


Huzursuzluk


İştahsızlık, halsizlik


Kusma



Orta dereceli yan etkiler (nadir görülür):


Havale nöbeti


3 saatten uzun süren aralıksız ağlama


40,5°C üzerinde ateş



Ağır yan etkiler (çok nadir görülür):


Alerjik reaksiyonlar (1 milyon dozda bir)



Sara, koma, kalıcı beyin hasarı gibi yan etkiler o kadar nadiren

bildirilmiştir ki bunların aşıya bağlı olduğunu söylemek bile zordur.



Aşılama sonrası ateş reaksiyonu olan çocuklarda aşılama sonrasındaki 24

saat için aspirin içermeyen ateş düşürücü-ağrı kesici ilaçlar

kullanılmalıdır.



Gebelikte Td (tetanoz ve azaltılmış difteri) aşısı nasıl yapılmalıdır?



Daha önce aşılanmamış gebe kadınlar, tercihan gebeliğin 3. ayından sonra 4-8 hafta arayla 2 doz Td ile aşılanmalıdır.


Aşı serisini tamamlamamış olan gebeler ise 3 doz serisini tamamlamalıdır.


Son aşısı 10 yıldan önce uygulanmış gebelere tek doz Td aşısı uygulanmalıdır.


Gebelikte uygulanan difteri ve tetanoz aşısının bebekte zararlı etkisi olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.



Yaralanmalardan sonra tetanoz aşısı nasıl uygulanmalıdır?




Son tetanoz dozu 10 yıl öncesine kadar yapılmış ve aşı serisi

tamamlanmış bir kişide tetanoz gelişme olasılığı oldukça düşüktür.


Son tetanoz aşısı üzerinden 5 yıldan uzun süre geçmiş olan bireylere, kirli ve önemli yaralanmalarda doz tekrarı önerilir.


Td aşısı 7 yaş ve üzerinde kullanılmalıdır.


Tetanoz hastalığı geçirenlerde bağışıklık gelişmez, bu nedenle tetanozdan iyileşen kişiye Td aşısı uygulanmalıdır.