Tüp bebek işleminde ne gibi sorunlarla karşılaşılır?
 

Tüp bebek yönteminde anneden alınan yumurtalara sperm konularak kuluçka makinesi benzeri bir ortamda bekletilir. Hücre bölünmeleri belli bir düzeye geldikten sonra rahim içine embriyo transferi denilen işlemle konur. Burada yuvalanması ve gelişimini sürdürebilmesi halinde gebelik elde edilmiş olur.


• Uygulanan ilaçlar ile yeterince yumurta büyümesinin sağlanamaması:


Bu durumda tüp bebek işlemi iptal edilir. Yumurtalık rezervleri düşüktür ve uyarılmaya cevap vermemiştir.


• Büyüyen ve çoğalan yumurtaların toplanamaması:


Ultrasonografi ile yumurta gelişimi normal olan hastalarda OPU sırasında yeterli yumurta hücresi bulunamaması.


• Hiperstimulasyon sendromu gelişmesi:


Yumurtlama tedavisinde kullanılan ilaçların, yumurtalıkların aşırı uyarılmasına yol açması ve sonuç olarak yumurtalıkların aşırı büyümesi, karın içinde sıvı toplanmasına bağlı olarak karın şişkinliği, mide ve barsak problemlerinin ortaya çıkması. Ciddi sonuçlar doğurabilir ve hastanede tedavi gerektirebilmektedir.


• Teknik olarak değişik sebeplerden dolayı transferin yapılamaması:


Ender görülür.


• Uygulamadan birkaç gün sonra kanama olması:


Gebelik şansını azaltmaktadır.


Tüp bebek işlemi sonrası gebelik olup olmadığı ne zaman anlaşılır?

Yapılan embriyo transferinden 12 ve 14 gün sonra toplam iki kez kanda gebelik testi (B-hCG) yapılır. Eğer gebelik testi negatif sonuç verirse progesteron tedavisi kesilir ve birkaç gün içinde görülen adetle tüp bebek programı sona erer. Gebelik testi pozitif çıkarsa progesteron tedavisine devam edilir. Testlerden bir hafta sonra gebelik kesesinin görülmesi, bundan bir hafta sonra da bebek kalp hareketlerinin görülmesi vaginal yolla yapılan ultrasonografik muayenede mümkün olur. Düşük olmaması için doktor tarafından progesteron desteğine devam edilir.


Tüp bebek ile gebelik elde edildikten ne gibi sorunlar olabilmektedir?


• Kandaki testlerde yükselme olmasına rağmen daha sonra kendiliğinde düşebilir ve gebelik kesesi oluşamaz. Bu durum kimyasal gebelik olarak adlandırılmaktadır.


• Tüp bebek ile elde edilen gebeliklerde düşük oranı normal gebeliklere göre daha fazladır ve %20–25 oranında görülmektedir. Genellikle tüp bebek uygulamasından sonra önlem olarak tüm kadınlara progesteron takviyesi yapılmaktadır.


• Tüp bebek uygulamalarından sonra çoğul gebelik görülme oranı yaklaşık %30’dur. Bebek sayısı arttıkça erken doğum ve bunun bebekte yarattığı olumsuzluklar da artmaktadır. Çoğul gebelik olasılığını azaltmak için transfer yapılan embriyoların sayısı kanuni olarak kısıtlanmıştır.


• Nadiren de olsa %3–5 gibi bir oranda tüp bebek uygulamalarından sonra dış gebelik ve korn gebeliği gözlenmektedir.


• Yapılan çalışmalar tüp bebek uygulamalarından sonra çok az miktarda kromozom anomalisi ihtimalinde artış göstermiştir. Bu oran ciddi sperm bozukluklarının ve TESA gibi yöntemler ile elde edilen sperm ile kalınan gebeliklerde biraz daha artmaktadır.


Tüp bebek tedavisinin başarı oranı ne kadardır?


Tüp bebek tedavisinin başarı oranı, uygulamayı yaptıracak olan çifte ait değişik faktörlere ve uygulamayı yapan merkezin deneyimine göre değişmektedir. Kadının yaşı, geçirmiş olduğu hastalık ve operasyonlar, endometriyozisin varlığı ve sperm kalitesine ait bulgulara göre değişkenlik göstermektedir. Genelde değişik merkezlere göre bu oran %30–45 arasında değişmektedir. Tüp bebek uygulamasının başarısı, gebe kalma oranı ile değil sağlıklı devam eden bir gebelik elde etme oranı ile ölçülmelidir. Bu oran yaklaşık % 20 kadardır.............


Dr. Turgay Karakaya