Sex Selection (Cinsiyet Seçimi) etik bir uygulama mı?
 

Preimplantasyon genetik tanı adı verilen ve embryonun genetik yapısını ve kromozom kuruluşunu belirleyebilen tekniklerin gelişmesi ile embryonik aşamada seks belirlenmesi de mümkün hale gelmiştir. Bu tekniğin uygulanabilmesi için Tüp Bebek uygulamasına ve bu uygulama ile embryo oluşturulmasına gereksinim vardır. Tüp Bebek uygulamaları etkinlikleri ve güvenilirlikleri oldukça uzun sürelere yayılan takipler ile kanıtlanmış uygulamalardır. Seks seçiminin gündeme gelmesi ile iki son derece tartışmalı etik konu ortaya çıkmıştır.


Bunlardan ilki sadece doğacak çocuğun cinsiyetini belirlemek için Tüp Bebek ve PGT uygulamalarının yapılmasının ne derece doğru ve etik olduğudur. Tüp Bebek uygulamalarının oldukça güvenli olması nedeni ile bu amaçla Tüp Bebek yapılması kabul edilebilir bir uygulama olabilir. Hayati tehlike ve önemli komplikasyon riski son derce azdır. ABD de para karşılığında yumurta bağışı yapılmasının etik ve kabul edilebilir olması da bu savı desteklemektedir. Sonuçta yumurta bağışı yapacak olan kişiler sağlıklı ve genç olup bunu sadece para karşılığında yapmaktadır. Ancak konu seks seçimi olunca başka bir etik problem devreye girmektedir. O da karşı cinse ait oluşmuş embryoların ne yapılacağı konusudur. Embryoların sadece istenmeyen bir cinse ait olmaları nedeni ile atılmaları bir nevi diskriminasyon olup genelde kabul görmesi zordur. Embryoların daha sonra kullanılmak üzere dondurulup saklanmaları diğer bir seçenektir. Ancak taze embryo transferi sırasında istenemeyen cinsiyetteki embryoların daha sonra da istenmeyecekleri göz önüne alındığında bu da çok mantıklı görünmemektedir. Aile dengelenmesi amacı ile (oğlu olanların kız, kızı olanların oğlan istemesi). Tüp Bebek ve PGT yapılması ise bazı çevrelerce etik görülmesine rağmen karşı cinse ait embryoların ne yapılacağı konusu ağırlıklı olarak etik önemini korumaktadır.


İkinci soru ise başka nedenlerden dolayı Tüp Bebek yaptıran çiftlerde bebeğin cinsiyetinin belirlenmesinin etik olup olmadığıdır. Burada da ilk bebek için bunun etik olmadığını düşünüyorum. Daha önce Tüp Bebek ile gebe kalmış veya daha önce normal yoldan gebe kalmış ancak ikinci bebek için Tüp Bebek gerektiren çiftlerde ise karşı cinsin seçilmesinin etik olduğunu düşünüyorum. Bu durumda genelde kızı olanların erkek, oğlu olanların ise kız seçecekleri düşünülürse dengesiz bir dağılım olmayacaktır. Zaten kısır olan bu çiftlerde ise arta kalan embryolar daha sonra kullanılmak amacı ile dondurulup saklanabilir.


Bir cinse ait çok sayıda çocuğu olan çiftlerde ise (Örneğin 6 erkek veya 6 kız) Tüp Bebek ve PGT ile seks seçimi yapılması ise başka etik tartışmalar yaratacak önemli bir konudur. Burada da karşı cinse ait embryoların yok edilmesi problemi ortaya çıkmaktadır.


Seks seçiminin genelde popülasyondaki erkek kız oranının nasıl etkileyeceği de tartışılmaktadır. Bu uygulamaların geniş çapta kullanılması ile çeşitli kültürlerde tercih edilen seks olan erkeklerin artacağı kuşkusu olsa da uzun vadede bunun dengeleneceği ve tercih edilen seksin kız olacağı düşülmektedir. Mevcut Tüp Bebek uygulamalarının genel popülasyondaki oranına bakılacak olursa bugün için bu önemli bir sorun gibi görünmemektedir. Seks seçimini savunanlar bunun genelde artan dünya nüfusuna bir denge getireceğini ve ailelerin genellikle karşı cinsten iki çocuğa sahip olduktan sonra artık çocuk yapmayacaklarını söylemektedirler. Seks seçimini savunanlar diğer bir tezi ise istenmeyen cinsten olan çocukların daha az sevgi ile yetişeceği ve hatta karşı cinse ait çocukların cinsiyet saptandıktan sonra düşükle sonuçlanabileceğidir.


Sonuç olarak etik mi değil mi sorusunun basit bir cevabı olmadığını ve her iki tezi savunanların da haklı oldukları noktalar olduğunu düşünüyorum. Gelecekte çok daha fazla tartışmaların yaşanacağı bu konuda aileler, doktorlar, hukukçular ve etikçilerin bir araya gelerek en doğru cevapları bulacağı kanısındayım.............