Henric İbsen-Henric İbsen Kimdir-Henric İbsen Hayatı-Henric İbsen Biyografi
 

(1828-1906). Norveçli şair ve oyun yazarı Henrik Johan Ibsen, çağdaş gerçekçi tiyatronun kurucusu sayılır. İnsanla*rın günlük yaşantılarında karşılaştıkları so*runları ele alan oyunları ilk sahnelendiklerin*de izleyicileri şaşırtmış ve tedirgin etmişti. Ne var ki, Ibsen'in oyunlarından etkilenerek başka tiyatro yazarları da bu gibi sorunları ir*deleyen oyunlar yazmaya başladılar. Ibsen'in oyunları günümüzde de örnek alınmakta ve sık sık sahnelenmektedir.
Varlıklı babasının işleri bozulunca büyük bir yoksulluğa düşen Ibsen, onu derinden etkileyen bu olayı sonradan oyunlarında işle*di. 15 yaşındayken bir eczacının yanına çırak girdi. Doktor olmaya heveslenirken, 1850'de Kristiania (bugünkü Oslo) Üniversitesi'nin giriş sınavlarında başarılı olamayınca, yazar olmaya karar verdi. 1851'de Bergen'de kuru*lan yeni tiyatroda yönetmen yardımcısı ve yazar olarak çalışmaya başladı. İlk oyunları orada sahnelendi. Pek başarılı sayılmasalar da bu oyunlar ona önemli deneyimler kazan*dırdı.


Ibsen 1864'te Roma'ya gitti. Sonraki 27 yıl boyunca, ara sıra Norveç'e gidip geldiyse de asıl İtalya ve Almanya'da yaşadı. 1891'de Kristiania'ya yerleşerek ölünceye kadar orada kaldı.
Ibsen'in büyük b işarı kazanan ilk oyunu Brand 1866'da yayurılandı. Bu oyun ve bir sonraki yıl yayımlat an Peer Gynt koşukla, daha sonraki tüm cyunları düzyazıyla yazıl*mıştır. Ibsen oyunla ında toplumsal sorunları irdeleyerek, izleyic nin bu konularda kafa yormasını ve tartışmasını sağlamak amacın-ıında bir amaç ve anlam ılarında oldukça sık rast-Bu oyunlardaki kişiler beklediği belirli roller yüzünden kendileriıii kıstırılmış ve kişilikleri*ne yabancılaşmış h ssederler.
A/ora, Bir Bebe: Evi (Et dukkenhjem; 1879) oyununda Ibıen genç bir kadının aile içindeki edilgen ve bağımlı konumunu sorgu*lar. Bir kadının eş i e anne olmaktan öte, bir insan olarak kendisine karşı da sorumluluğu olduğunu vurgular Ibsen o dönemde bu düşüncelerinden dolayı çok ağır eleştirilere uğradı. Ama bu oyunun kadınların kişilik kazanmaları ve kurtuluşları yolunda verilen mücadeleye büyük katkısı oldu. Daha sonraki iki oyununu, Hortlaklar (Gengangere; 1881) ile Bir Halk Düşmanı'm (En folkefiende; 1882) bu eleştirileri yanıtlamak için yazdı. Ibsen'in oyunları irdelediği konular açısın*dan olduğu kadar, sanatsal açıdan da çok yetkindir. Öbür yapıtları arasında Yaban Ör*deği (Vildanden; 1886) ile Hedda Gabler (1890) sayılabilir.

Henric İbsen-Henric İbsen Kimdir-Henric İbsen Hayatı-Henric İbsen Biyografi
 

Henric İbsen-Henric İbsen Kimdir-Henric İbsen Hayatı-Henric İbsen Biyografi



Henrik İbsen (1828 - 1906) 'Eleştirel gerçekçi' edebiyat anlayışının tiyatrodaki öncüsü, çağdaş tiyatronun kurucularından, Norveçli oyun yazarı ve şair.
Mali bunalıma düşmüş Norveçli bir tüccarın oğlu olan İbsen, Kristina’ya girerek üniversite adayları için düzenlenen eğitim kurslarına katılır. İlk oyunu Catiliana’yı 1850’de yazar. 1851’de Bergen’de Den Nationale Scene’ye Sahne Ozanı olarak atandıktan sonra oyun yazarlığı daha ağırlık kazanır. 188 oyunun sahnelenmesinde yer alır. Norveç Tiyatrosu’nun sanat yönetmeni olur. Tiyatro iflas edince maddi güçlükler yaşar ve kendisine yardım bağlanması için Meclis’e başvurur. 1863’te Norveç’te Kristiana Tiyatrosu’nda sanat danışmanı olur; burs için yine hükümete başvurduğunda kendisine “burs değil, iyi bir dayak gerektiği” yanıtını alır. Tatlı İsteyenler adlı oyunun başarı kazanması üzerine hükümet yurt dışına geziye gidebilmesi için kendisine bu sefer mali yardımda bulunur. Dönemin en ünlü yazarı Bjornson’dan mali destek görerek 1864’te İtalya’ya gider ve zaman zaman Norveç’e dönse de 27 yıl yurt dışında kalır.
Batı tiyatrosu üstünde derin etkiler bırakan ve dram sanatının en büyük ustalarından sayılan İbsen, kendi konumunu şu sözlerle yansıtır:
“Yeni bir evrenin yaratılışına katkısı olanların başında geldiğim söyleniyor. Bense, tam tersine, yaşadığımız çağın birçok nedenden ötürü ancak bir takım yeni şeyler doğurabilecek, sona ermiş bir çağ olarak nitelenebileceğine inanıyorum.”19. yüzyılın diğer büyük oyun yazarları gibi romantik, bireyci ve anarşist bir dünya görüşünün etkisinde yapıtlar vermiş olan İbsen, yazdığı eleştirel gerçekçi oyunlarda toplum bireylerinin yanılsamalarını, nevrotik ve ruhsal çalkantılarını açığa sermiş; bireyin boşa çıkan yaşam uğraşını, toplumun dış yüzü ile iç yüzü arasındaki karşıtlığın yol açtığı çelişkilerin üstesinden gelemeyişini irdelemiştir.

Başlıca eserleri

• Peer Gynt (1867)
• Nora, Bir Bebek Evi (1879)
• Hortlaklar (1881)
• Bir Halk Düşmanı (1882)
• Yaban Ördeği (1884)
• Hedda Gabler (1890)
• John Gabriel Borkman (1896)
• Biz Ölüler Uyanınca (1899)

alıntı