Teos,Ege Bölgesi"nde Antik Liman Kenti.
 

TEOS

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1334745675



Teos,Ege Bölgesi"nde antik liman kenti.İzmir"e yaklaşık 55 km.uzaklıktadır.Seferihisar"ın 5 km.uzağındaki Sığacık iskelesi yakınında yer alır.

18.yüzyılın ilk yarısından beri Avrupalı araştırmacı ve gezginlerin dikkatini çeken Teos"ta ilk kazıyı Pullan 1826"da Dionysos Tapınağında yapmıştır.Daha sonra Laumonier ve Beguiman"in yaptığı kazıları 1962-65 arasında Yusuf Boysal ve Baki Öğün"ün kazıları izlemiştir.Bu dönemde ayrıca Dionysos Tapınağı"nın da bir bölümü restore edilmiştir.

Teos adı Yunanca değildir.Bu,kolonicilerin gelmesinden önce de kentin var olduğuna işaret eder.Teos denizciliğe çok elverişli bir yerde bulunması dolayısıyla kuruluşundan sonra hızla gelişti.Lidyalılardan sonra 545"te öbür İon kentleri gibi Perslerin egemenliğine girdi.İÖ 499"da Perslere karşı başlayan ayaklanmaya katıldı.İÖ 476"da Delos Birliğine üye oldu.İÖ 407"de Sparta egemenliğine girdiyse de İÖ 334"te Büyük İskerder"in ,onun ölümü üzerine İÖ 319"da komutanlarından Antigonos"un ,İÖ 302"de de Lysimakhos"un eline geçti.İÖ 218"de Pergamon Krallığı topraklarına katıldı.İÖ 205-203 arasında Selevkos egemenliğinde kaldı.İÖ 190"da Selevkos kralı III.Antiokhos"un Romalılara yenilmesi üzerine yerle bir edildi.İÖ 188"deki Apameia Antlaşmasıyla Pergamon"a verildi.Attalos"un ölümü üzerine bütün pergamon toprakları gibi İÖ 129"da Roma"ya geçti ve Asya (Asia) Eyaleti"ne katıldı.Bizans egemenliği sırasında piskoposluk merkeziydi.


http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1334745675

Yaklaşık 3 km.uzunluğunda bir yarımada üstünde yer alan Teos"un biri kuzeye,biri güneye bakan iki limanı vardı.Pilinius"a göre 2 km uzaklıktaki bu limanlar bir kanalla birbirine bağlanmış,gemilerin rüzgarın durumuna göre birinden ya da öbüründen güvenle girip çıkması sağlamıştı.


http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1334746114


Teos Helenistik dönemde yapılmış dikdörtgen planlı bir surla çevrilidir.Kalınlığı 4 m"yi bulan bu surun kare planlı burçlarla desteklendiği ,güney ve batıda birer kapısı bulunduğu anlaşılmaktadır.Akropolis iki limanın tam ortasındaki bir tepenin üstündedir.Çevresi İÖ 6.yüzyıla ait bir surla sarılıdır.Kentin batı kenarındaki İÖ 130"dan kalma Dionysos Tapınağı surdan bir cadde evlerle ayrılır.Gri mermerden yüksek bir platform üstüne inşa edilmiştir.Kısa kenarlarında altışar ,uzun kenarlarında 11"er sütun bulunan peripteros planlı bir yapıdır.Her sütunun ayrı bir temele oturması ve bunların arasının bolkajla doldurulmuş olması gibi yapısal özellikleriyle Ephesos"taki Artemis Tapınağına benzer.

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1334745675

Akropolisin güney yamacında yer alan tiyatro İÖ 2.yüzyılda yapılmış İS 2.yüzyılda,Roma döneminde bazı değişikliklere sahne olmuştur.Büyük bölümü bugük ayakta değildir.Tiyatronun güneydoğusunda ,günümüzde çok iyi durumda olan odeion vardır.Küçük bir tiyatro görünümündeki bu yapının çapı 30 m"dir.15 oturma sırası bulunmaktadır.İÖ 2.yüzyılda yapılmış olan gymnasion akropolisin kuzeydoğusundadır.Bunlardan başka eski kentten günümüze birçok ev ve cadde kalıntısı da ulaşmıştır.Ayrıca bütün kent nekropollerle çevrilidir.

Teos Antik Çağda Batı Anadolu"nun en zengin kentlerinden biriydi.Ekonomisi tarım,hayvancılık ve bunların yan endüstrilerine dayanıyordu.Bağcılık ve zentinyağı üretimi oldukça ileri düzeydeydi.İonya"nın en iyi şarabı burada yapılıyordu.Hayvancılıkla koşut olarak dokumacılık da gelişmişti.Ayrıca ormancılık kent ekonomisinde önemli bir yer tutmaktaydı.Bunların yanı sıra Teos"ta taşçılık da dikkat çekici bir düzeydeydi.Kentin ihraç ettiği mallar arasında mermer ilk sırayı alıyordu.


Kaynak;AnaBritannica cilt 29 frmsinsi.net için derlenmiştir.