Feldispat Ya da Feldspat
 

Feldispat ya da Feldspat

a. (arazi spatı anlamında almanca sözcük feld-spath'dari). Miner. Doğal potasyum, sodyum, kalsiyum ve baryum alüminosilikatlar grubuna verilen ad. (Feldispatlar ilkel ve püskürük kayaçların bileşiminde önemli bir yer tutar.)

|| Kalsiyum-sodyum feldispatı, bileşiminde kalsiyum ile sodyum bulunmasına karşın potasyum içermeyen feldispat.

—Seram. Feldispatlar (potasyumlu, sodyumlu, kalsiyumlu ya da karışık) seramik sırlarının ve hamurlarının bileşimine girerler ve bu bileşimlerde ergitici işlev görürler. Seramikçiler aslında feldispatı, porselen hamurunun, ince fayansın ve kimi kumtaşı karışımlarının çok yüksek ergime derecelerini düşürmek için kullanırlar.

—ANSİKL. Çeşitli feldispat türleri, potasyumlu feldispatları ve kalsiyum-sodyumlu feldispatları içeren bir mineral ailesi oluşturur. Potasyumlu feldispatların en önemlisi monoklinik sistemde yer alan KAISİ308 formülündeki ortozdur. Aduler, ortozun saydam bir türüdür. Sanidin, mikroklin ve anortozda, ortozun bileşimindeki potasyumun bir bölümünün yerini sodyum alır Kalsiyum-sodyum feldispatları ya da plajiyoklazlar triklinik sisteme aittir ve albitten (NaAISi3Oa) anortite (CaAL2Si2O8) değin uzanan, eşbiçimli bir dizi oluşturur; bu dizide ara bileşenler olan oligoklaz, andezin, labrador ve bitovnitin kimyasal bileşimlerinde NaSi'nin yerini AlCa alır.
Feldispatlar püskürme ve başkalaşım kayaçlarının en önemli bileşenleridir. Özellikle alkali feldispatlar kuvars ve mikayla birlikte graniti oluşturur. Porfir içinde, feldispat büyük kristaller halinde bulunur.