Falaka
 

Falaka

a. (yun. phalangas'tan ar. falaka) 1. Eskiden öğrencileri ya da suçluları ayak tabanlarına sopa vurarak cezalandırmak için kullanılan, ayakları sıkıştırarak yukarda tutmaya yarayan bir sopayla bunun iki ucuna bağlı bir ipi bulunan işkence aracı: Ayaklan falakaya bağlanan çocuk durmadan bağırıyordu. (Bk. ansikl. böl.)
—2. Bu araçla uygulanan dayak cezası.
—3. Kimi kaldıraçlarda kullanılan ucu iple bağlı ağaç parçası.
—4. (Birini) falakaya çekmek, yatırmak, yıkmak, vurmak, bir kimseyi ayaklarını falakaya geçirerek dövmek.
—Denize. Dik ya da istenilen konumda kalması amaçlanan halatların ya da serenlerin üzerine kasayla bağlanan halat ayaklar. || Mataforaların cundaları arasına gerilen ve cundaların arasını topukların arasına eşit bir açıklıkta tutmayı sağlayan tel halat.
—ansikl. Esk. eğit. ve Huk. Osmanlılar döneminde bu alet kabahat ya da suç işleyen öğrencileri cezalandırmak amacıyla kullanılırdı. Yaklş. 150 cm uzunluğunda, hafif yay gibi kıvrık, iki ucu kayış ya da sağlam bir iple birbirine bağlı bir sopadan oluşan falakaya, ceza görecek olanın ayak bilekleri kayış ya da iple sırık arasında burularak havaya kaldırılır ve sopa ile tabanlara vurulurdu. Aynı dönemde sadrazam, istanbul kadısı, yeniçeri ağası, sekbanbaşı gibi görevliler bir denetime çıktıklarında yakalanan kabahatli ve suçluları bu yolla yanlarındaki falakacılara dövdürerek cezalandırırlardı.