Akrilik Bileşikler
 

Akrilik bileşikler, bireşim yoluyla elde edilen ve pek çok ürünün yapımında kullanılan plastiklerin, reçinelerin ve yağların ortak adı. Kullanılan akrilik bileşiğin türüne ve üretim sürecinin özelliklerine bağlı olarak, bu bileşiklerden sert ve saydam, yumuşak ve esnek katılar ya da yapışkan, koyu kıvamlı sıvı ürünler elde edilebilir. Kalıplanmış yapı öğeleri, optik gereçler, mücevherat, yapıştırıcılar, kaplama malzemeleri ve dokuma elyafı gibi çok çeşitli ürünlerin hammaddesi akrilik bileşiklerdir. Örneğin orlon ve akrilan, akrilik ipliklerin, pleksiglas da cam benzeri akrilik maddelerin ticari adıdır.

Poliakrilik adıyla bilinen polimerler ailesinin temel üyeleri akrilik ve metakrilik asitlerdir. Bu asitlerin metil esterleri, peroksit katalizörler eşliğinde ya katıksız halde ya da çözelti, asıltı ve emülsiyon halinde kolayca polimerleşir. Metakrilik asitin polimerleşme ürünü olan polimetik metakrilat, çekme ve kalıplama yöntemiyle hazırlanacak parçaların yapımında yaygın olarak kullanılan sert, renksiz, parlak ve saydam termoplastik bir maddedir. İmalat sanayisinde aynı ölçüde önem taşıyan akrilonitril polimer (vinil siyanür), peroksit katalizör eşliğinde genellikle asıltı ya da emülsiyon halinde elde edilir. Molekül ağırlığı 70.000-120.000 arasında değişen bu ürün beyaz, sert, hafif kristalleşmiş, yüksek sıcaklıkta yumuşayan ve organik sıvıların pek azında çözünen bir maddedir. Yüzde 80-90 oranındaki akrilonitril ile metil akrilatın ya da vinil asetatın kopolimerleri, sentetik elyaf sanayisinde büyük önem taşır. Yüzde 10-15 akrilonitril ile stirenin kopolimerleri ise, çekme ve kalıplamaya elverişli termoplastik maddelerdir. Bu ürünlerin sertliği ve ısıyla yumuşama özelliği çok yüksek, darbeye direnci ise başka monomerlerle hazırlanan polimerlere oranla çok daha fazladır. Yüzde 20-30 oranındaki akrilonitril ile bütadienin emülsiyon halindeki kopolimerleri de sentetik elastomerlerin en değerlilerindendir. Nitril kauçuk da denen bu elastomerler kızgın yağlara, oksijen, ozon, ışık ve sıcaklığa çok dayanıklı olduğundan uçak, otomobil ve elektrikli araçların yapımında yaygın olarak kullanılır.

Kaynak:AnaBritannica cilt 1 forumsinsi.net için derlenmiştir.