: Tali Acentelerden Alınan Hizmetin Ne şekilde Belgelendirileceği Hk.
 

T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü Usul Müdürlüğü

TARİH : 23 .12.2005 SAYI : B.07.1.GİB.4.34.19.02/VUK-1/229-11946 KONU : Tali acentelerden alınan hizmetin ne şekilde belgelendirileceği Hk.

İLGİ:

Vergi Dairesi Müdürlüğü mükelleflerinden tarafından Grup Müdürlüğümüze verilen dilekçede sigortacılık faaliyetini broker ünvanı altında yürüttüğü gelirinin sigorta şirketleri tarafından düzenlenen sigorta poliçeleri üzerinden alınan komisyon alacağı, bunun yanında sigorta aracılık faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişilerle tali acente (B tipi acente) olarak çalışacağı belirtilerek şirketlerinin tali acentelere yaptığı ödemelerin ne şekilde belgelendirileceği ile kayıt düzeni hakkında görüş talep edilmekte olup Müdürlüğümüz görüşü aşağıda açıklanmıştır.
Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229ncu maddesinde,

• "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır."

Şeklinde tanımlanmış ve 232nci maddesinde,

• "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler;
  1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
  2. Serbest meslek erbabına;
  3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;
  4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
  5. Vergiden muaf esnafa; Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.
  Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara yaptırdıkları iş bedelinin 480 Yeni Türk Lirasını (480.000.000 lira) geçmesi veya bedeli 480 Yeni Türk Lirasından (480.000.000 TL) az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi mecburidir."

denilmektedir.
Ayrıca; 243 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (B) bölümünün 4ncü maddesinde,

• "Sigorta acente ve prodüktörleri tarafından sigorta şirketlerine sağlanan hizmetler nedeniyle ödenen komisyon bedelleri ile sigorta şirketleri tarafından düzenlenecek Sigorta Komisyon Gider Belgesine istinaden kayıtlara alınacaktır.
  Acenteler ve prodüktörler bu bedeller için ayrıca fatura düzenlemeyecekler ve bu bedelleri sigorta şirketleri tarafından kendilerine verilecek sigorta komisyon gider belgesine istinaden hasılat kaydedeceklerdir."

hükmü yer almaktadır.
Bu hükümlere göre; sigorta komisyon gider belgesi sigorta şirketleri tarafından düzenlenen bir belge olduğundan, acentenin tali acentelere yaptığı komisyon ödemeleri karşılığında sigorta komisyon gider belgesi düzenlemesi mümkün olmayıp, tali acentelerin almış olduğu komisyon bedelleri karşılığında fatura düzenlemesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve Müdürlüğünüzü ilgilendiren hususlardaki görüşünüzün görüşümüz ile birleştirilerek mükellefe bilgi verilmesini rica ederim.