Disülfiram
 

Kronik alkolizm tedavisinde kullanılan bir ilaçtır; değişik ülkelerde Antabuse®, Antabus® gibi ticari isimlerle anılmakla birlikte kimyasal ismi tetraetiltiuram disülfür’dür ve yukarıdaki yapıya sahiptir..
Disülfiramın çalışma yolağı diğer ilaçlardan biraz daha farklıdır; öyle ki tek başına kullanıldığında farmakolojik bir etkisi yoktur, esas etkisini alkolle beraber alındığında gösterir. Bu yüzden de önce vücuttaki alkol metabolizmasına göz atmakta fayda var:


Alkolün (burada tabi ki etil alkolden -CH3CH2OH- bahsediyoruz) vücutta muamele gördüğü yer karaciğerdir; burada önce alkol dehidrojenaz adlı enzim tarafından asetaldehit’e (CH3CHO) yükseltgenir (bu esnada NAD+ da NADH’a indirgenir). İkinci basamakta ise asetaldehit aldehit dehidrojenaz enzimi tarafından gayet zararsız asetik aside yükseltgenir.
İşte disülfiramın etkisi bu basamakta başlar; burada kullanılan aldehit dehidrojenaz enzimini inhibe eder ve vücutta daha toksik olan asetaldehit birikimi olur. (Normal alkol tüketiminin 5-10 katı kadar). Disülfiram kullanımından sonra az da olsa yapılan alkol tüketimi sonucu terleme, çarpıntı, baş ağrısı, mide bulantısı, nefes alma güçlüğü, kusma, susama, düşük tansiyon, halsizlik gibi birçok sorun ortaya çıkar. Bu arada gördüğünüz gibi disülfiram, alındığında alkol tüketimini azaltan bir ilaç değildir; disülfiramla birlikte alkol kullanan bir kimse tüm bu sendromları yaşayıp kendini kötü hissettikten sonra bir daha alkole karşı isteksizlik duyar. Değişik bir tedavi yöntemi…
Bir de disülfiramın vücuttan gayet yavaş bir şekilde atıldığını ve bir, hatta iki hafta sonra bile etkisini sürdürdüğünü belirtmeliyim.
Son olarak disülfiramın lastik sanayinde kullanıldığını ve CYP2E1 tarafından katalizlenen tepkimeleri inhibe ettiğini söyleyeyim