Ovonik
 

Ovonik


OVONİK a. (fr. ovonique, ing. ovonics' ten). 60'lı yıllarda, amerikalı Stanford R. Ovshinsky'nin bulduğu ve İnce katmanlar halindeki bileşmiş kimi elementlere ilişkin özelliklere dayanan tekniklerin tümü.
sıf.

1. Ovoniğe ilişkin.

2. Ovonik etki, ovonik tekniklerinde ortaya çıkan ya da kullanılan etki.
—ANSİKL. Ovonik, elektroniğin teknolojik bir dalıdır. Kalkojenürlerle (özellikle tellür), dönemli sınıflandırmanın dördüncü ve beşinci sütunundaki elementlerin (silisyum, germanyum, arsenik, antimon) bileşimlerinden oluşan filmlerin özelliklerinden kaynaklanır.

ilk ovonik etki, bu filmlerde görülen bir elektriksel iletim eşiği etkisidir. Bir film İki elektrot arasına yerleştirildiğinde, uygulanan gerilim bir eşik değerini aşmadığı sürece çok büyük bir direnç gösterir. Bu gerilim eşiği aşıldığında, direnç birkaç na-nosaniyede, başlangıçtaki değerinin binde birine düşer. Olay tersinirdir ve bir mik-rosaniyeden az bir sürede başlangıç durumuna dönülür Bu eşik etkisi, gigahertz-ler bandında çalışabilen, son derece hızlı anahtarlama düzeneklerini gerçekleştirmede kullanılır.

ikinci ovonik etki, camsı yapıdan kristal yapıya ya da kristal yapıdan camsı yapıya geçişin sonucu olan bir bellek etkisidir. Düşük gerilimlerde, camsı film yalıtkan, kristal film ise iletkendir. Camların bir çoğu gibi kalkojenür camlar da, "de liquidus" sıcaklığı adı verilen bir sıcaklıktan daha düşük bir sıcaklığa getirildiklerinde donuklaşabillrler; "de liquidus" sıcaklığının üzerinde, cam kararlı bir sıvıdır. Bu sıcaklığın biraz altında ise, önce iletken olan, ama 375 °C'nin üzerinde ısıtılıp hızla soğutulduğunda yeniden yalıtkanlaşan kristal bir evre oluşur.

Isıl etkilerden kaynaklanan bu evre değişimleri, birkaç miliamperllk bir akım uygulanarak yerel olarak ve milisaniye düzeyindeki zaman aralıklarında elde edilebilir. Bu evre değişimleri, hemen hemen noktasal olarak, laserle de elde edilebilir. Evre değişimleri tersinirdir ve ancak binlerce çevrimden sonra yorulma ortaya çıkar. Özdeş yöntemlerle, bilgi depolamak ya da silmek de olanaklıdır. Bu bilgiler optik yöntemlerle okunabilir, çünkü camsı yapilar saydam, kristal yapılar ise saydam değildir Ovonik bellekler, bilgilerin sıkça okunduğu ama ender olarak silindiği uygulamalar için uygundur.