Oxford Hareketi
 

Oxford hareketi


Oxford hareketi, XIX. yy.'da çoğu Oxford Üniversitesi mensubu clergymanleri, Anglikan kilisesi'ni yenileştirmeye ve hatta aralarından bazılarını Roma klllsesi'ne geçmeye yönelten ritualism akımı.

Birçok anglikan aydın ve papaz, yerleşik kilise dogmalarının liberalizm tarafından tehlikeye düşürüldüğünü görmek ve Parlamento'nun anglikanizm üzerindeki artan etkisini saptamaktan üzüntü duyuyorlardı.

Aralarından bazıları -Oxford profesör ya da tanrıbilimcileri- bu duruma karşı bir tepkide bulunmaya karar verdiler; Edward Bouverie Pusey (harekete bazen pusey-cilik adı veriliyordu), John Henry Newman ve John Keble, bunların en önemlileriydi. John Keble'ın 14 temmuz 1833'te Ulusça dinden dönme konusunda verdiği vaaz, derin bir etki yarattı ve yerleşik kilisenin korunmasının temellerini attı. 1833 -1841 arasında, Newman'in yönetimi altında, Kilise babaları'nın öğretilerinin, Roma sorununun ve Kilise kavramının açıklıkla tartışıldıkları Tracts for the Times adlı risaleler yayımlandı (yayımcılara verilen trac-tarianiar adı buradan geliyordu); aynı zamanda tractarianlar, üniversitenin alaylarına ve anglikan piskoposluğun ilgisizliğine rağmen, gerçek bir hıristiyan yaşam ortaya koyuyorlardı.

Ancak anglikan piskoposluk, sonunda aklı fikri hep papalık verasetinde, azizlere tapmada, missada olan hareketin "papacı" eğilimlerinden telaşa kapıldı. 1843'te bunalım patlak verdi ve risale 90, Anglikan kilisesi'nin otuz dokuz maddesine göre mahkûm edildi.

Newman ve Ward, Roma kilisesi'ne geçtiler; Pusey ve Keble, Anglikan kilisesi'ne bağlı kalmakla birlikte, bu Kilise'yi yerleştirdiler.