Kömürleştirme
 

Kömürleştirme


KÖMÜRLEŞTİRME a. Tekst. Kaba ya da parça halinde yünlere uygulanan, taraklama, tarama ve eğirme işlemlerinden sonra yünün içerdiği bitkisel katışkıları, sıcak ortamda bir asit etkisiyle tümüyle yok etmeye dayanan işlem.

—ANSİKL. Kömürleştirme, işlenecek maddeleri, bitkisel bölümlerin selülozunu hidroselüloza dönüştüren asit banyolarının (genellikle sülfürik asit) etkisinde bırakarak uygulanır. Maddelerin 100 °C'ın üstünde ısıtılmış bir kaptan geçirilmesi hidroselülozu kömürleştirlr; böylece hafif bir dövmeyle bitkisel katışkılar kolayca uzaklaştırılır Bitkisel maddeler bakımından ana yünden daha zengin olan yün paçavraları, döner tamburlu özel fırınlarda, 140 İle 150 °C arasında hidroklorik gazla işlenir. Kömürleştirmeden sonra paçavralar, kaba yünde olduğu gibi yıkanır, yansızlaştırılır ve durulanır. Kimi durumlarda dokumalar özellikle sülfürik asit tarafından parçalanan asetat reyonu içeren dokumalar, hidroklorik asit açığa çıkararak kömürleştirme sağlayan ve 130-140 °C'ta ısıtılmış bir kapta ayrışan alüminyum klorür banyosunda işlenir. Bu son kömürleştirme yöntemi ayrıca, belli miktarda olein içermesine bağlı olarak dokumaya belirgin bir sugeçirmezlik özelliği de kazandırır.