Türk Edebiyatında Ilkler
 

• İlk yerli tiyatro eseri:Şinasi / Şair Evlenmesi /1859
• İlk yerli roman :Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
• Batılı tekniği uygun ilk roman :Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı memnu
• İlk çeviri roman :Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859
• İlk köy romanı :Nabizade Nazım / Karabibik
• İlk psikolojik roman:Mehmet Rauf / Eylül
• İlk realist roman :Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası
• İlk resmi Türkçe gazete :Takvim –i Vakayi
• İlk yarı gazete :Ceride-i Havadis
• İlk tarihi roman :Namık Kemal / Cezmi , A. Mithat / Yeniçeri
• İlk özel gazete :Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi
• İlk pastoral şir:A.Hamit Tarhan /Sahra

• İlk şiir çevirisini yapan ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci :Şinasi
• Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan :A.Hamit /Eşber veya Sardanapal
• Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri:A.Hamit/Nesteren
• İlk bibliyografya:Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi
• İlk hatıra kitabı :Babürşah /Babürname
• İlk hamse yazarı :Ali Şir Nevai
• İlk tezkire :Ali Şir Nevai /Mecalisün Nefais
• İlk antolojisi:Ziya paşa /Harabat
• İlk atasözleri kitabı :Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye
• İlk mizah dergisiiyojen /Teodor Kasap
• İlk hikaye kitabı :A:Mithat /Letaif-i Rivayet
• İlk fıkra yazarı :Ahmet Rasim
• İlk Türkçe yazılan ilk kitap :Kutadgu Bilig
• İlk siyasetname :Kutadgu Bilig
• İlk mensur şiir örneklerini veren :Halit Ziya
• Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan :Mehmet Emin Yurdakul
• Dünya edebiyatındaki ilk modern roman :Cervantes/Don Kişot
• İlk makale :Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi
• İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk:Fecr-i Ati
• Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : KUTADGU BİLİG
• İlk seyahatname : MİR’ATÜL MEMALİK / SEYDİ ALİ REİS
• İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi
• Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü
• Dünya edebiyatındaki ilk hikayeci ve eseri: Boccaio Decamkeron
• Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre
• Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: TEVFİK FİKRET
• Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / SARF-ı TÜRKİ
• İlk naturalist eserimizin yazarı Nabızade Nazım / Zehra
• Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim
• Şarkıyı icat eden: NEDİM
• İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam
• İlk sözlüğümüzivan-ı Lügat-it Türk
• İlk Türkçe sözlük:Şemsettin Sami:Kamus-ı Türki
• İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık
• İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz:Kutadgu Bilig
• Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin :Orhun Abideleri
• Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan:R. Mahmut Ekrem
• Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul
• Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin
• Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan :A. Hamit / Validem
• İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı
• İlk alfabemiz:Göktürk Alfabesi
• Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi
• İlk Türk destanı :Alp Er Tunga Destanı
• Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan:Namık Kemal
• Bizde epik tiyatro türünün kurucusu: Haldun Taner
• İlk kadın romancımız:Fatma Aliye Hanım
• Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa
• Dünyanın bilinen ilk destanı:Sümerlerin Gılgamış Destanı
• Dünyanın halen yaşayan ,en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı: Kırgızların Manas Destanı
• Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan: Şinasi
• Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman :Ateşten Gömlek
• Komedi türünün ilk büyük ustası:Aristofanas
• Trajedi türünün ilk büyük ustası:Aiskylos
• İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı :A.Vefik paşa
• Deneme türünün kurucusu:Montaigne
• İlk divan şairi:Hoca Dehhani
• Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu’yu işleyen: Refik Halit Karay
• En başarılı psikolojik roman yazarımız: P.Safa / 9.Hariciye koğuşu
• İlk çocuk şiirlerini yazan: Tevfik Fikret / Şermin
• Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı: Genç Kalemler