ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - Birinci Dünya Savaşı’nda Atatürk’ün Görevlendirildiği Cepheler

Birinci Dünya Savaşı’nda Atatürk’ün Görevlendirildiği Cepheler

Mustafa Kemal Atatürk’ün Yer Aldığı Cepheler

Birinci Dünya Savaşı’na katılan Osmanlı Devletinin savaşın başlaması ile birlikte İtilaf Devletlerine karşı 8 cephede savaşmıştır.Bu cephelerde zaman zaman başarılar elde edilsede Osmanlı Devleti savaşı kaybedenler arasında olmuştur. Savaş sonunda imzalanan Monros ateşkes anlaşması ile cepheler tasfiye edilmiş,silahlar itilaf devlerinin eline geçmiş,ordu dağıtılmıştır. Kısaca Osmanlı Devletinin işgalini açık bir hale getirmek ,savunmasını kırmak amaç edinmiştir.
Bazı kaynaklarda Atatürk’ün 1. Dünya savaşı’nda hangi cephelerde savaştığı konusunda bazı gereksiz tartışmalar yapılmaktadır.Yapılan bu gereksiz tartışmaların esas sebeplerinden birisi cephelerin isimlerinin yanlış zikredilmesinden kaynaklanmaktadır. Özellikle Kafkas cephesi ile Doğu cephesinin 1. Dünya savaşı’nda aynı anlama geldiğinin yeterince bilinmemesi, Suriye Filisitin cephesinin Sina-Filistin cephesi olarak yine aynı anlama geldiğinin bilinmemesi ve Hicaz-Yemen cephesinin bazı kaynaklarda güneydeki tek cephe olarak alınması ve Suriye-Filistin cephesinin devamı olduğunun bilinmemesi mevcut yanlışlıklardan en önemlilerindendir.Bizler Mustafa Kemal Atatürk’ün etkin ve aktif olarak 1. Dünya savaşı’nda görev yaptığı cepheleri 3 başlıkta incelemekteyiz.Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

Çanakkale Cephesi

İngiliz ve Fransızların müttefikleri olan Rusya’ya boğazlar yoluyla yardım etmek istemeleri sebebiyle açılan Çanakkale Savaşları Türk Ordusunun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır.18 Mart 1915′te Çanakkale Boğazını geçmeye kalkan İngiliz ve Fransız donanması ağır kayıplar verince Gelibolu Yarımadası’na asker çıkarmaya karar verdiler. 25 Nisan 1915′te Arıburnu’na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemal’in komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırı’nda durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa yükseldi. İngilizler 6-7 Ağustos 1915′te Arıburnu’nda tekrar taarruza geçti. Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal 9-10 Ağustos’ta Anafartalar Zaferini kazandı. Bu zaferi 17 Ağustos’ta Kireçtepe, 21 Ağustos’ta II. Anafartalar zaferleri takip etti. Çanakkale Savaşlarında yaklaşık 250.000 şehit veren Türk ulusu onurunu İtilaf Devletlerine karşı korumasını bilmiştir.

Kafkas Cephesi

Öncelikle Enver Paşa’nın Rusya’ya taarruzu ile başlayan Kafkas harekatı iklim koşullarının elverişsiz olması sebebiyle Osmanlı Devleti’nin başarısızlığıyla sonuçlanmış ve Rusya bazı bölgeleri Doğu Anadolu’da ele geçirmiştir.Kaybettiğimiz asker sayısının 60- 65 bin civarında olduğu kesin olarak bilinmektedir.Tüm bunlara rağmen bazı çevrelerin 90 bin Türk askerini burada şehit göstermesi tamamen hayal ürünüdür. Özellikle Çanakkale savaşlarında Osmanlı Devleti’nin başarılı olması ve Rusya’nın savaştan çekilmesi üzerine Atatürk’ün girişimleriyle doğuda Muş ve Bitlis Ruslardan geri alınmıştır.(1916)Şunu unutmamak gerekir ki Çanakkale savaşlarından sonra Atatürk Kafkas cephesine atanmıştır.Hatta doğuda 2. Ordu komutanlığı görevlerinde de bulunmuştur.

Suriye – Filistin Cephesi

İngilizlerin Suriye-Filistin bölgesindeki işgali bölgede bulunan 7. Ordu Komutanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından durdurulmak istenmiştir.Ancak sınırlı sayıdaki askeri mevcut, özellikle Alman komutan General Liman von Sanders’in Atatürk ile anlaşamaması, ayrıca Liman Von Sanders’in stratejik hataları ve Arapların İngilizlerle işbirliği yapması bu cephede Osmanlı Devleti’nin başarısız olmasına yol açmıştır.